Language

Το κύριο μέρος του έκτου βιβλίου του Ηροδότου είναι αφιερωμένο στην ατυχή εκστρατεία του Δαρείου εναντίον των Ελλήνων και στην πρώτη μεγάλη νίκη των Αθηναίων στο Μαραθώνα

Οι χρόνοι είναι μορφολογικοί τύποι του ρήματος με τους οποίους δηλώνονται χρονικές σχέσεις, με άλλα λόγια καθίσταται σαφές πότε πραγματοποιείται αυτό που σημαίνει το ρήμα

Οι πέρσες βασιλιάδες Κύρος, Καμβύσης και Δαρείος κατέχουν κεντρική θέση στα τρία πρώτα βιβλία του Ηροδότου

Το παρεμπιπτόντως είναι επιρρηματικός τύπος της μετοχής παρεμπίπτων του αμετάβατου ρήματος παρεμπίπτω, που σημαίνει παρεμβάλλομαι, παρεντίθεμαι, μεσολαβώ μεταξύ δύο ή περισσοτέρων πραγμάτων

Ο Ηρόδοτος ονομάστηκε από τον Κικέρωνα pater historiae (πατέρας της ιστορίας), επειδή πρώτος σχεδίασε ένα μεγάλο ιστορικό έργο με εσωτερική ενότητα και εργάστηκε επ’ αυτού επιτυχώς

Διάθεση λέγεται η ιδιαίτερη σημασία του ρήματος που φανερώνει αν το υποκείμενο ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται απλώς σε μια κατάσταση

Η συνάντηση του Ηροδότου με την Αθήνα, την πόλη του Περικλή, το κέντρο της πνευματικής ζωής των Ελλήνων, στάθηκε αποφασιστικής σημασίας για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου και του συγγραφέα

Φωνή είναι η μορφή που παίρνει το ρήμα κατά το σχηματισμό του

Ο Ηρόδοτος απέκτησε το δικαίωμα του πολίτη των Θουρίων, γι’ αυτό και σε χειρόγραφα του έργου του αναφέρεται όχι μόνο ως Αλικαρνασσεύς αλλά και ως Θούριος

Τα ουσιαστικά εδώλιο και ειδώλιο, λόγω της παρόμοιας προφοράς τους, πολλές φορές συγχέονται, μολονότι έχουν διαφορετική προέλευση και διαφορετικό σημασιολογικό περιεχόμενο

Ο Ηρόδοτος διατήρησε μεν διά βίου την κλίση του προς το δωρικό χαρακτήρα, το χαρακτήρα της δωρικής φυλής, αλλά γνώρισε και τον ιωνικό χαρακτήρα, χωρίς βεβαίως να γοητευτεί από αυτόν

Ορισμένες φορές οι τύποι σε -α και σε -ως διαφοροποιούν το επίρρημα από σημασιολογικής απόψεως

Ο Δάμων κατάφερε να συλλάβει σε όλο του το βάθος το ζήτημα της επίδρασης της μουσικής στο χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του ανθρώπου

Τα επιρρήματα είναι άκλιτες λέξεις που συνοδεύουν και προσδιορίζουν ρήματα (κατά κύριο λόγο), επίθετα, ουσιαστικά, αριθμητικά, άλλα επιρρήματα, καθώς και ολόκληρες φράσεις

Ο Δάμων, ο οποίος καταγόταν από τον αττικό δήμο της Όας (Πανδιονίδα φυλή), συνδέθηκε στενά με τον Περικλή, από τη μια ως δάσκαλός του στη μουσική και από την άλλη ως σύμβουλός του στις πολιτικές υποθέσεις

Τα επίθετα της νέας ελληνικής γλώσσας τεχνητός και τεχνικός αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα παρωνύμων, δηλαδή λέξεων που μοιάζουν στην προφορά, αλλά έχουν διαφορετική σημασία

Δυναμική ήταν κατά τους Κλασικούς Χρόνους η εξέλιξη του επιγράμματος, ενώ η επική ποίηση έκανε αισθητή την παρουσία της στον 5ο αιώνα π.Χ. κυρίως χάρη στον Χοιρίλο από τη Σάμο και τον Αντίμαχο από την Κολοφώνα

Στη νέα ελληνική γλώσσα η λέξη συμπαρομαρτούντα χρησιμοποιείται προκειμένου να δηλωθούν τα συνοδευτικά, τα παρεπόμενα, τα παρακολουθήματα, όσα ακολουθούν ως συνέπειες, ως φυσικά επακόλουθα

Πέραν του διθυράμβου, σε μεγάλη ακμή κατά την Κλασική Εποχή υποθέτουμε ότι βρίσκονταν το σκόλιο και η ελεγεία, δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος της ανδρικής ζωής κατελάμβανε —όπως και στην Αρχαϊκή Εποχή— η χαρούμενη συντροφιά του συμποσίου

Πρόσφορη είναι η χρήση της επιρρηματικής μετοχής παθητικής φωνής σε παρενθετικές προτάσεις, όταν εξασφαλίζει τη συντομία και τη σαφήνεια της έκφρασης

Ο Οιδίποδας οδηγείται από την απόλυτη πτώση στη μέγιστη ανύψωση (αφηρωισμός) και καθιερώνεται ως προστάτης της αττικής γης

Μια από τις θεματικές ενότητες του «Εγχειριδίου της ορθής γραφής» (Τα πιο συχνά ορθογραφικά, γραμματικά και συντακτικά λάθη) του Δ. Ν. Μαρωνίτη, που εκδόθηκε ειδικά για την εφημερίδα «Το Βήμα», είναι αφιερωμένη στη χρήση της μετοχής στο νεοελληνικό λόγο

Στον «Οιδίποδα τύραννο» βλέπουμε τον άνθρωπο που χτυπήθηκε με φοβερό τρόπο και τιμωρήθηκε με πολύ μεγάλη σκληρότητα από τους θεούς, ενώ στον «Οιδίποδα επί Κολωνώ», παραδόξως, ο ίδιος άνθρωπος είναι ταυτόχρονα ο εκλεκτός των θεών

Λατινικές εκφράσεις που χρησιμοποιούνται συχνά-πυκνά στην ελληνική γλώσσα

Το μήνυμα του «Φιλοκτήτη» θα μπορούσε να συνοψιστεί στην ακόλουθη φράση του Πινδάρου: «Το φυσικό τους δεν το αλλάζουν ούτε η κόκκινη αλεπού ούτε το βροντερό λιοντάρι»

Μια αξιομνημόνευτη πτυχή της πολυσχιδούς δραστηριότητας του εξέχοντος θεσσαλονικέως διανοουμένου Δ. Ν. Μαρωνίτη υπήρξε η μακρόχρονη και άκρως παραγωγική συνεργασία του με την ιστορική εφημερίδα του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη «Το Βήμα»

Τη μοίρα του Φιλοκτήτη πραγματεύτηκαν και οι τρεις μεγάλοι της αττικής τραγωδίας

Το επικεφαλής είναι στην πραγματικότητα ένα περιφραστικό επίρρημα, κι ως εκ τούτου δεν κλίνεται

Κεντρική ιδέα της Ηλέκτρας είναι η απονομή της δικαιοσύνης και η αποκατάσταση της ισορροπίας που διαταράχθηκε βίαια από τους σφετεριστές της εξουσίας

Χαρακτηριστική περίπτωση καθιερωμένης έκφρασης που επιβιώνει μεν στο νεοελληνικό λόγο, αλλά πολύ συχνά κακοποιείται, είναι το λεκτικό σύνολο «τι τέξεται η επιούσα»

Στο κεντρικό τμήμα του έργου κυριαρχούν η διαμαρτυρία της Ηλέκτρας και η πτώση της σε βαθύτατο πόνο. Η Ηλέκτρα ξεσκεπάζει αρχικά την υποκρισία της Κλυταιμνήστρας και υπερασπίζεται το δίκαιο και τη θέση του σε αυτόν τον κόσμο

Τα επιρρήματα έκτακτα - εκτάκτως και ευχάριστα - ευχαρίστως δεν είναι λέξεις ταυτόσημες, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιούνται συχνά το ένα αντί του άλλου

Ο βασιλιάς Οιδίποδας δεν είναι μόνον ένας άνθρωπος που υπομένει, που περιμένει παθητικά το πεπρωμένο του, αλλά ένας άνθρωπος που με επιβλητική στάση πηγαίνει να το συναντήσει και το αρπάζει με ένα τέτοιο πάθος, με μια τέτοια φλόγα για την αναζήτηση της αλήθειας, που καθίσταται μια από τις ύψιστες μορφές του θεάτρου

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των λόγιων προθέσεων συν, υπέρ, υπό και χάριν

Στον Οιδίποδα τύραννο συναντούμε κάτι διαφορετικό, κάτι νέο σε σχέση με τα παλαιότερα σωζόμενα έργα του μεγάλου τραγικού: δύναμη και συνοχή στη σύνθεση

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των λόγιων προθέσεων μείον, μέσω, περί, πλην και προ

Ο άνθρωπος δεν είναι ένα νωθρό θύμα της μοίρας του, καθώς επεμβαίνει στα γεγονότα. Όμως, ενώ πιστεύει ότι με κάθε βήμα του απομακρύνεται από το πεπρωμένο του, στην πραγματικότητα έρχεται πιο κοντά σε αυτό

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των λόγιων προθέσεων εντός, ενώπιον, επί, κατόπιν και λόγω

Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, το τρίτο από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή, οι Τραχίνιαι, τοποθετείται από χρονολογικής απόψεως ανάμεσα στην Αντιγόνη και τον Οιδίποδα τύραννο

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των λόγιων προθέσεων εκ, εκτός, εν και ένεκα

Ο Κρέοντας καταδικάζει την Αντιγόνη σε θάνατο, κι αυτή είναι η αφετηρία του δρόμου που θα οδηγήσει στην καταστροφή του

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των λόγιων προθέσεων ανά, άνευ, διά και εις

Η Αντιγόνη υπακούει στον ηθικό νόμο, υποστηρίζει τους αιώνιους νόμους των θεών, που δεν μπορεί να τους αχρηστεύσει καμία ανθρώπινη διαταγή

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των προθέσεων προς, σαν, σε και χωρίς

Στο πλαίσιο της σύγκρουσης που ξεσπά για την απαγόρευση ταφής, η ανθρωπιά υψώνει τη φωνή της εναντίον της εκδικητικής θέλησης μιας εξουσίας που δε γνωρίζει το μέτρο της

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των προθέσεων μέχρι, παρά και πριν

Το αρχαιότερο —σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή— από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή, ο Αίας, αντλεί το θέμα του από τον Τρωικό κύκλο και αναφέρεται στην κρίση του δικαστηρίου που αποφάσισε για τα όπλα του Αχιλλέα

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των προθέσεων με, μετά και μεταξύ

Η ιδιαίτερη διάπλαση του λόγου στα έργα του Σοφοκλή, με την αποφυγή της βαριάς μεγαλοπρέπειας της αισχύλειας γλώσσας, με την κυριαρχία του μέτρου και της γλυκύτητας, εκφράζει στον ίδιο βαθμό με τα γλυπτά του Παρθενώνα την ακμή που γνώρισε η Αττική κατά τους Κλασικούς Χρόνους

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των προθέσεων έως (ως), ίσαμε και κατά

Στις σημαντικές καινοτομίες που εισήγαγε στους δραματικούς αγώνες ο Σοφοκλής συγκαταλέγονται η αύξηση του αριθμού των μελών του χορού από δώδεκα σε δεκαπέντε, η εισαγωγή του τρίτου υποκριτή —σύμφωνα τουλάχιστον με την Ποιητική του Αριστοτέλη— και η διδασκαλία τριών τραγωδιών με διαφορετική υπόθεση

Η σύνταξη και οι κύριες σημασίες των προθέσεων για, δίχως, εναντίον και εξαιτίας

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας, ο Σοφοκλής ήταν αφοσιωμένος στην αθηναϊκή πολιτεία, στη διοίκηση και στους κοινωνικούς θεσμούς της

Σε ό,τι αφορά τη μορφή των προθέσεων, οι αλλαγές που παρατηρούνται στο λόγο οφείλονται είτε σε έκθλιψη (π.χ., μ’ ένα μόνο νεύμα, σ’ αυτόν, απ’ αλλού, γι’ αυτό, παρ’ όλο) είτε σε αποκοπή (π.χ., απ’ τη θάλασσα, στον κόσμο)

Η αποφασιστική μάχη των Περσικών Πολέμων, η ναυμαχία της Σαλαμίνας, υπήρξε καθοριστικής σημασίας όχι μόνο για τον Αισχύλο αλλά και για τον δεύτερο από τους τρεις μεγάλους τραγικούς ποιητές, τον Σοφοκλή

Προθέσεις ονομάζονται οι άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από άλλες λέξεις, κυρίως ονοματικά στοιχεία (ουσιαστικά, επίθετα, αντωνυμίες, μετοχές, αριθμητικά) και δευτερευόντως επιρρήματα, προκειμένου να φανερώσουν μαζί τους τόπο, χρόνο, αιτία, τρόπο, ποσό κ.λπ.

Η τριλογία του Αισχύλου κλείνει με συμβιβασμό των αντιθέσεων, με συμφιλίωση των εχθρικών δυνάμεων, καθώς οι Eρινύες, οι θεές της εκδίκησης, εξευμενίζονται από την Αθηνά και γίνονται Ευμενίδες, δηλαδή καλόβουλες, ευνοϊκές για την πόλη

Διπλόκλιτα ονομάζονται τα ουσιαστικά εκείνα που ακολουθούν δύο τρόπους κλίσης, διπλόμορφα λέγονται ορισμένα ουσιαστικά που έχουν δύο τύπους, ενώ διπλοκατάληκτα ονομάζονται ορισμένα ουσιαστικά που εμφανίζουν διπλό κάποιον κλιτικό τύπο

Η Ορέστεια, το αποκορύφωμα της αισχύλειας δημιουργίας και συγχρόνως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρώπινης σκέψης, είναι η μοναδική σωζόμενη τριλογία του Αισχύλου

Ιδιόκλιτα καλούνται τα ουσιαστικά που δεν κλίνονται σύμφωνα με μια από τις κλίσεις των ουσιαστικών, αλλά ακολουθούν δικό τους σχηματισμό

Ο Προμηθεύς Δεσμώτης είναι από τα πλέον συγκλονιστικά έργα της παγκόσμιας ποίησης, εξόχως χαρακτηριστικό της ποιητικής μεγαλοφυΐας του Αισχύλου

Τα ανώμαλα ουσιαστικά διακρίνονται σε άκλιτα, ελλειπτικά, ιδιόκλιτα, διπλόκλιτα, διπλόμορφα και διπλοκατάληκτα

Η τραγωδία Προμηθεύς Δεσμώτης αποτελεί το μόνο σωζόμενο μέρος της αισχύλειας τριλογίας Προμήθεια (Προμηθεύς Πυρφόρος και Προμηθεύς Λυόμενος ήταν οι τίτλοι των δύο άλλων δραμάτων), που όπως και εκείνη των Δαναΐδων είχε κατά πάσαν πιθανότητα τέλος συμφιλιωτικό

Τα ουσιαστικά ταξινομούνται ως προς τα συστήματα των καταλήξεων που παρουσιάζουν σε τρεις κατηγορίες, τις κλίσεις, που αντιστοιχούν στα τρία διαφορετικά γένη (κλίση αρσενικών, κλίση θηλυκών και κλίση ουδετέρων)

Αυτό που αξίζει να συγκρατήσουμε είναι ότι η τριλογία των Δαναΐδων, όπου συνυπάρχουν η αγριότητα, ο πόνος και η συμφιλίωση, ολοκληρώνεται με την ένταξη των αρχικά αντιμαχόμενων δυνάμεων στη θεϊκή τάξη του κόσμου

Τα περισσότερα ουσιαστικά έχουν έναν τύπο μόνο και ένα γένος, αλλά δεν είναι και λίγα εκείνα τα ουσιαστικά που έχουν δύο τύπους, έναν για το αρσενικό και έναν για το θηλυκό γένος

Όταν οι Δαναΐδες ζητούν να μάθουν ποιο είναι το σωστό, οι θεραπαινίδες απαντούν ως εξής: να συμμορφώνεται κανείς με τη θέληση των θεών

Ουσιαστικό είναι, ως γνωστόν, η κλιτή κατά κανόνα λέξη που δηλώνει πρόσωπο, ζώο, πράγμα ή μια αφηρημένη έννοια (ενέργεια, ιδιότητα ή κατάσταση)