Ότι κι αν πιστεύουν οι περισσότεροι, η αλήθεια είναι μία: Παρά τη δόξα, τη χλιδή, και την τεράστια εξουσία, το να είναι κανείς αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν ένα πολύ… επικίνδυνο επάγγελμα.

Από τους 88 που κράτησαν τα ηνία του Βυζαντίου από το 330 ως το 1453, μόνο οι μισοί πέθαναν από φυσικά αίτια. Οι υπόλοιποι είτε δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ, είτε σκοτώθηκαν ύστερα από εξέγερση, είτε ακόμη ακρωτηριάστηκαν, ή βασανίστηκαν με άλλον τρόπο.

Για παράδειγμα, πέντε από τους αυτοκράτορες αποχαιρέτησαν τον μάταιο τούτο κόσμο όταν υποβλήθηκαν στο μαρτύριο της τύφλωσης, κάποιοι πέθαναν αφού υποχρεώθηκαν να κλειστούν σε μοναστήρι, ενώ μόνο πέντε έπεσαν ηρωικά στο πεδίο της μάχης.

Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις

Ο Κώνστας Β’ (630-668), γνωστός και ως Πωγωνάτος, χτυπήθηκε μέχρι θανάτου με μία σαπουνοθήκη από άνθρωπο της αυλής του, την ώρα που έπαιρνε το λουτρό του στις Συρακούσες.

Ο Μιχαήλ Γ’ ο Μέθυσος (839-867) σκοτώθηκε μέσα στην κρεβατοκάμαρά του από άνδρα του μετέπειτα διαδόχου του Βασιλείου Α’ (ιδρυτή της Μακεδονικής δυναστείας), καθώς δεν μπόρεσε να προβάλει αντίσταση, ύστερα από ένα άγριο μεθύσι. Στην κρεβατοκάμαρά του δολοφονήθηκε και ο πιο διάσημος Νικηφόρος Φωκάς (912-969), ο οποίος είχε αντιληφθεί την εναντίον του συνωμοσία, αλλά δεν φανταζόταν ότι η σύζυγός του θα έκρυβε τους δολοφόνους του στο ιδιαίτερο διαμέρισμά του.

Ο Λέων Ε’ ο Αρμένιος (775-823) βρισκόταν σε αντιπαράθεση με τον παλιό συναγωνιστή Μιχαήλ Τραυλό, τον οποίο φυλάκισε. Ο Μιχαήλ από τη φυλακή οργάνωσε συνωμοσία εναντίον του αυτοκράτορα και ανήμερα τα Χριστούγεννα, άνθρωποί του μεταμφιεσμένοι σε μοναχούς μπήκαν στο παρεκκλήσιο του παλατιού και επιτέθηκαν στον Λέοντα με μαχαίρια και σπαθιά. Εκείνος άρπαξε ένα βαρύ σταυρό για να αμυνθεί, αλλά οι συνωμότες ήταν περισσότεροι και τον αποτελείωσαν. Στη συνέχεια, αφού πέταξαν τη σορό του στην αποχέτευση, ανακήρυξαν τον εκλεκτό τους αυτοκράτορα με το όνομα Μιχαήλ Β’.

Σημειώνεται ότι στους αυτοκράτορες που «ατύχησαν» δεν περιλαμβάνονται οι βασιλόπαιδες που ευνουχίστηκαν για να μην μπορέσουν να διεκδικήσουν τον θρόνο. Υπολογίζεται, λοιπόν, ότι πάνω από το 1/3 των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου πλήρωσε βαρύτατο τίμημα για την εξουσία.

Ωστόσο, πρέπει να επισημάνουμε ότι το «ρεκόρ» εξόντωσης αυτοκρατόρων κρατούν οι Ρωμαίοι, αφού από τον Αύγουστο ως τον Διοκλητιανό (27 π.Χ.–305 μ.Χ.) δολοφονήθηκαν περισσότεροι από τους μισούς.