Κανόνας ο καύσωνας στην Ευρώπη

Ιδιαίτερα επικίνδυνες έχουν αποδειχθεί οι υψηλές θερμοκρασίες που έχουν σημειωθεί φέτος στην Ευρώπη, με το κόστος να είναι τόσο οικονομικό, όσο και ανθρώπινο.

Πυρκαγιές, ξηρασία και αυξημένα επίπεδα όζοντος είναι κάποιες από τις απόρροιες του καύσωνα στην Ευρώπη, ενώ ζημιωμένοι εμφανίζονται και οι γεωργοί.

Μάλιστα, σημειώθηκαν πυρκαγιές ακόμα και σε περιοχές, οι οποίες δεν είχαν συνηθίσει τον ζεστό καιρό ή στις οποίες είχαν σημειωθεί ελάχιστες φωτιές στο παρελθόν.

Μόνο στη Σουηδία έχουν σημειωθεί φέτος 65 πυρκαγιές, ενώ ο μέσος όρος ήταν τρεις, την τελευταία δεκαετία. Στην Ελλάδα, τουλάχιστον 91 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη φονική πυρκαγιά που σημειώθηκε στην ανατολική Αττική.

Πορτογαλία: Συνεχίζεται η πύρινη λαίλαπα

Την Κυριακή η θερμοκρασία στην Πορτογαλία έφτασε τους 45 βαθμούς Κελσίου. Η πυρκαγιά που καίει από την Παρασκευή στην οροσειρά στο νότιο τμήμα της χώρας δεν έχει εξασθενίσει, παρά το γεγονός ότι οι υψηλές θερμοκρασίες υποχωρούν.

Ένα ξενοδοχείο και οι ένοικοί του απομακρύνθηκαν προληπτικά. Η πυρκαγιά, για την κατάσβεση της οποίας έχουν κινητοποιηθεί περίπου 1.100 πυροσβέστες, 320 οχήματα, 8 βομβαρδιστικά αεροσκάφη νερού και ελικόπτερα, προκάλεσαν 24 τραυματισμούς ο ένας εκ των οποίων σοβαρός, στη διάρκεια της χθεσινής νύχτας, σύμφωνα με τις υπηρεσίες διάσωσης.

Ολλανδία : Σταμάτησαν δείκτες ρολογιού σε μεγαλοπρεπή εκκλησία

Οι υψηλές θερμοκρασίες στη χώρα είχαν ως αποτέλεσμα να σταματήσουν οι δείκτες ρολογιού της μεγαλοπρεπούς εκκλησίας Ντόμ στην Ουτρέχτη.

Τα μέταλλα στο εσωτερικό του ρολογιού φούσκωσαν, μπλοκάροντας τους οδοντωτούς τροχούς του ρολογιού που χρονολογείται από το 1857. Το ρολόι αναμένεται να επιδιορθωθεί εν μέσω μιας επιπέδου τροπικών ζέστης για την Ολλανδία που θα φθάσει μέχρι τους 34 βαθμούς Κελσίου σήμερα.

Στην περιοχή του Ρότερνταμ, η πτώση της στάθμης των ποταμών είχε ως αποτέλεσμα μια σημαντική είσοδο αλμυρού νερού.
Το Εθνικό Ινστιτούτο για τη Διαχείριση των Νερών (Rijkswaterstaat) άνοιξε τα φράγματα προκειμένου να διοχετεύσει γλυκό νερό από το εσωτερικό των γαιών προς την κατεύθυνση της θάλασσας, αναγκάζοντας τα σκάφη που έρχονταν από τη Γερμανία να κάνουν μια παράκαμψη προκειμένου να φθάσουν στο ευρωπαϊκό λιμάνι.

Βέλγιο : Ξεπεράστηκαν τα επίπεδα καύσωνα

Την Κυριακή οι υψηλές θερμοκρασίες φαίνεται ότι ξεπέρασαν τα επίπεδα του καύσωνα του 1976. Δηλαδή η θερμοκρασία έφθασε ή ξεπέρασε τους 25 βαθμούς Κελσίου.
Την Τρίτη οι μέγιστες θερμοκρασίες αναμένονται στους 31 και 32 βαθμούς Κελσίου στις παράκτιες περιοχές και έως τους 36 βαθμούς στην Καμπίν (βορειοανατολικά), σύμφωνα με το IRM.

Γαλλία: Αυξημένα επίπεδα όζοντος

Οι πιο αυξημένες θερμοκρασίες αναμένονται σήμερα και αύριο, με 37 βαθμούς Κελσίου στο Μπορντό (νοτιοδυτικά), 36 στο Παρίσι ή ακόμη στη Λιόν (ανατολικά).
Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας συνοδεύεται από αύξηση των επιπέδων του όζοντος κυρίως στην περιοχή του Παρισιού, στο νότιο και ανατολικό τμήμα της χώρας, που θα οδηγήσει σε περιορισμούς της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων.

Γερμανία : Αναβλήθηκαν απογευματινές τάξεις

Σήμερα το πρωί οι μαθητές επέστρεψαν στα θρανία σε τουλάχιστον τρία σχολεία της Τριρ στο κρατίδιο της Ρηνανίας-Παλατινάτου.
Όμως λόγω της ζέστης με θερμοκρασίες γύρω στους 34 βαθμούς Κελσίου, μειώθηκαν οι ώρες των μαθημάτων και αναβλήθηκαν οι απογευματινές τάξεις.
Κι άλλα σχολεία αναμένεται να ακολουθήσουν το παράδειγμα της σημερινής επιστροφής στις σχολικές αίθουσες για ένα εκατομμύριο μαθητών σε τρία γερμανικά κρατίδια. Σε περίπτωση υπερθέρμανσης στις αίθουσες, η άλλη επιλογή είναι μια εκδρομή στο δάσος.

Ο καύσωνας γίνεται κανόνας

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα EUobserver, ο καύσωνας θα είναι συχνότερο φαινόμενο σε σχέση με προηγούμενες εποχές, σε μεγάλες περιοχές της Ευρώπης.
Την ίδια στιγμή, οι αγρότες πλήττονται από τις υψηλές θερμοκρασίες, καθώς αντιμετωπίζουν μεγάλες απώλειες στις καλλιέργειές τους εξαιτίας της ακραίας ξηρασίας και τμήματα της Ευρώπης γίνονται κίτρινα και καφέ αντί για πράσινα.

«Αυτό που κάποτε θεωρούνταν ασυνήθιστα ζεστός καιρός, θα γίνει ένα συνηθισμένο φαινόμενο – σε ορισμένες περιπτώσεις έχει ήδη γίνει», λέει ο ερευνητής Φριντερίκε Όττο, του Ινστιτούτου Κλιματικής Αλλαγής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε τον προηγούμενο μήνα το ενδεχόμενο καύσωνα στην Ευρώπη έχει διπλασιαστεί εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με τον Όττο, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η κοινωνία πρέπει να προετοιμαστεί για ολοένα συχνότερους καύσωνες «αλλά εξίσου δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μπορούμε να περιορίσουμε την πιθανότητα εμφάνισης κάθε είδους ακραίων καιρικών φαινομένων περιορίζοντας όσο το δυνατόν δραστικότερα, τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου».

Μελέτη του περασμένου έτους δείχνει ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να γίνουν πολύ περισσότερο συχνά αν συνεχιστεί η αύξηση των εκπομπών. «Στην Ευρώπη, κάθε χρόνο, 5% των Ευρωπαίων πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο, καύσωνα, πλημμύρα, ξηρασία», δήλωσε στους New York Times του Σαββάτου ο Jean Jouzel, αναπληρωτής πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Κλιματικής Αλλαγής ( IPCC) – το αρμόδιο επιστημονικό όργανο των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα.

Βάσει άλλης μελέτης που δημοσιοποιήθηκε στο Climate Home, μια ιστοσελίδα για το κλίμα, οι επιστήμονες είναι πολύ βέβαιοι ότι αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά μισό βαθμό Κελσίου, αυξάνει το ενδεχόμενο εμφάνισης ακραίων θερμοκρασιών.

Από μεριάς της η Διεθνής Επιτροπή απαιτείται για να περιοριστεί η μέση αύξηση θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, κάτι που εξακολουθεί να έχει τεράστιο αλλά διαχειρίσιμο αντίκτυπο. Αντίθετα, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αν φτάσουμε στο όριο αύξησης 2 βαθμών Κελσίου, μπορεί να προκληθούν αμετάκλητες αλλαγές στο οικοσύστημα της Γης.
Για να παραμείνουμε κάτω από το καίριο όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου το προσχέδιο της έκθεσης της Διεθνούς Επιτροπής αναφέρει ότι πρέπει να περιοριστούν τάχιστα οι εκπομπές, και απαιτούνται δραστικές αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο – «ταχείες και εκτεταμένες μεταβάσεις κατά τις δύο επόμενες δεκαετίες, σε ενεργειακά, χερσαία, αστικά και βιομηχανικά συστήματα».

Πέραν της Ευρώπης

Ωστόσο τα ακραία φαινόμενα δε σημειώνονται μόνο στην Ευρώπη. Από τη δεκαετία του 1970 ο μέσος ετήσιος αριθμός των μεγάλων πυρκαγιών έχει διπλασιαστεί στις ΗΠΑ.

Η πυρκαγιά στην κοινότητα του Κέσγουικ στην Καλιφόρνια μετέτρεψε τα πάντα σε στάχτη. Η πυρκαγιά περιγράφηκε σαν ένας «πύρινος στρόβιλος» και οι πυροσβέστες δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε για να τον σταματήσουν.

Οι κάτοικοι κατάφεραν να διαφύγουν λίγο πριν τους προλάβει η φωτιά, όμως το μέλλον της πόλης είναι πλέον αμφίβολο.
«Δεν ξέρω αν θα έχουν τους πόρους για να ανοικοδομήσουν την πόλη … Είναι μια περιοχή χαμηλού εισοδήματος και δεν είμαι σίγουρος ότι πολλοί άνθρωποι θα καταφέρουν να ξαναχτίσουν», λέει ο Λίοναρντ Μότι, επόπτης της κομητείας Σάστα.

«Αυτή τη στιγμή αυτά τα φαινόμενα μοιάζουν ελαφρώς ασυνήθιστα … όμως αν αρχίσουμε να κοιτάζουμε μπροστά και συμπεριλάβουμε τον παράγοντα της κλιματικής αλλαγής, τότε αυτό θα είναι το καινούριο σύνηθες», εξηγεί ο Σαμ Φανκχάουζερ, διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου Grantham για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον στο London School of Economics.
«Υπάρχουν προβλέψεις ότι το είδος της ζέστης που έχουμε φέτος, μπορεί να το ζούμε κάθε δεύτερη χρονιά από το 2040 περίπου και μετά. Υπάρχει πολύ σαφής σχέση ανάμεσα στις πιθανότητες να έχουμε κύμα καύσωνα και στην κλιματική αλλαγή», επισημαίνει.

«Το κλίμα ή ο καιρός έχουν διακυμάνσεις, όμως σ’ αυτή τη διακύμανση προσθέτεις μια υψηλή θερμοκρασία και είμαστε τώρα περίπου έναν βαθμό πιο ζεστοί σε παγκόσμιο μέσο όρο απ’ ό,τι ήμασταν στην προβιομηχανική εποχή πριν από 100 χρόνια. Αυτό σημαίνει πως μπορούμε στατιστικά να αρχίσουμε να δείχνουμε ότι η πιθανότητα μερικών φαινομένων αυξάνεται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στη Βόρεια Ευρώπη, οι προκαταρκικές εκτιμήσεις μας λένε πως είναι περίπου δύο φορές πιθανότερο απ’ ό,τι θα ήταν αν δεν υπήρχε η οφειλόμενη στον άνθρωπο άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας».

Ο Φρανκχάουζερ λέει πως η κλιματική αλλαγή δεν περιορίζεται στα φαινόμενα ακραίου καύσωνα και πως θα πρέπει να προσαρμοστούμε.
«Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει πολλές περισσότερες μεταβλητές που μπορεί να είναι επικίδνυνες για εμάς, θα έχουμε περισσότερα φαινόμενα ξηρασίας και αυτό θα είναι πραγματικά αποδιοργανωτικό … Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να έχουμε υπερβολικά πολύ νερό … πλημμύρες, κυκλώνες … Πολύ μεγάλες ζημιές συνδέονται με το υπερβολικά πολύ νερό, όσες και ζημιές από το όχι αρκετό νερό», λέει.

«Θα είναι πολύ αποδιοργανωτικό για την οικονομία, όμως σε ορισμένα πράγματα μπορούμε να προσαρμοστούμε. Μπορούμε να αλλάξουμε τις γεωργικές πρακτικές μας … μπορούμε να κλιματίζουμε φυσικά τα σπίτια μας … Όμως θα είναι τελικά πολύ αποδιοργανωτικό και θα πρέπει να αλλάξουμε την υποδομή μας … Αξίζει να το κάνουμε επειδή θα έχουμε πολύ διαφορετικό κλίμα, όμως θα είναι πολύ, πολύ δαπανηρό».