Περίπου τρία στα τέσσερα (74%) εγκεφαλικά επεισόδια θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αν οι άνθρωποι έκαναν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους και εάν επίσης μείωναν την ατμοσφαιρική ρύπανση, υποστηρίζει διεθνής επιστημονική ομάδα σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει στο επιστημονικό έντυπο The Lancet Neurology.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Βάλερι Φέιγκιν του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Όκλαντ της Νέας Ζηλανδίας, ανέλυσαν 17 παράγοντες κινδύνου (περιλαμβανομένης και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων) μετά το 1990 σε 188 χώρες.

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι, σε ποσοστό πάνω από 90%, τα εγκεφαλικά επεισόδια διεθνώς σχετίζονται με τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου και, από αυτούς, το 74% αφορά παράγοντες σχετικούς με την ανθρώπινη συμπεριφορά.

Κάθε χρόνο περίπου 15 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο εκδηλώνουν εγκεφαλικό επεισόδιο. Από αυτούς, σχεδόν έξι εκατομμύρια πεθαίνουν και πέντε εκατομμύρια μένουν με μια κάποια μόνιμη αναπηρία, όπως παράλυση, απώλεια όρασης ή διαταραχή ομιλίας.

Οι δέκα κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, σύμφωνα με τη μελέτη, είναι κατά σειρά:

  • υπέρταση,
  • διατροφή φτωχή σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης
  • υψηλός δείκτης μάζας σώματος,
  • διατροφή με πολύ αλάτι,
  • κάπνισμα,
  • ρύπανση ατμόσφαιρας,
  • οικιακή ρύπανση από στερεά καύσιμα,
  • υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Περίπου το 29% της επιβάρυνσης από τα εγκεφαλικά επεισόδια (με βάση τα χαμένα χρόνια υγιούς ζωής) αποδίδεται στη ρύπανση του αέρα σε ανοικτούς και κλειστούς χώρους, έναντι 21% στο τσιγάρο. Η ρύπανση του αέρα σε κλειστούς χώρους είναι σοβαρότερο πρόβλημα στην Αφρική και στην Ασία. Από το 1990, η ρύπανση ως παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο έχει αυξηθεί κατά 33%.

Η ανεπαρκής σωματική άσκηση αποτελεί μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο στους άνω των 70 ετών, σε σχέση με τους νεότερους.

Ο παράγοντας κινδύνου που έχει υποχωρήσει περισσότερο την τελευταία 15ετία, είναι η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα, ιδίως στις ανεπτυγμένες χώρες, παρόλα αυτά συμβάλλει ακόμη κατά 3% περίπου στα άτομα 15-49 ετών.

Αντίθετα, ο παράγοντας κινδύνου που έχει αυξηθεί περισσότερο διαχρονικά, είναι η κατανάλωση ποτών-αναψυκτικών με ζάχαρη, ιδίως στις πλουσιότερες χώρες, αν και η συνειφορά της ως παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο δεν ξεπερνά το 1,6% στους κάτω των 49 ετών.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ

Headlines