Οι αριθμοί μπορεί να μην λένε πάντα ολόκληρη την αλήθεια, αλλά δεν λένε ποτέ ψέματα: Όταν το 21,6% είναι το ποσοστό των ανέργων και το στρογγυλό, αμείλικτο 0% είναι η ανάπτυξη το τρίτο τρίμηνο, το αποτέλεσμα της ισπανικής κάλπης μοιάζει προδιαγεγραμμένο.

Η Ισπανία μπήκε στη δίνη της οικονομικής κρίσης όταν η παγκόσμια ύφεση την χτύπησε στο μαλακό της υπογάστριο: Τον κατασκευαστικό τομέα. Η φούσκα έσκασε, αρκετές μεγάλες εταιρείες έκλεισαν, οι εργαζόμενοι που απασχολούσαν οδηγήθηκαν στις ουρές των ταμείων ανεργίας και ξεκίνησε γρήγορα ο κύκλος της ισπανικής πτυχής της ύφεσης, τον οποίο ακολούθησε μία ανάκαμψη αργοπορημένη -σε σύγκριση με τις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες- και εξαιρετικά αδύναμη. Επιπλέον βραχνάς ήταν, και σε μεγάλο βαθμό παραμένουν, τα ενυπόθηκα δάνεια.

Στους παραπάνω μαγικούς αριθμούς ήρθε να προστεθεί και η κρίση δημόσιου χρέους και ο φόβος για τους δημοσιονομικά αδύναμους της Ευρωζώνης. Η Μαδρίτη, με έλλειμμα στο 9,2% επί του ΑΕΠ, έγινε έτσι μαζί με την Ιταλία η μία από τους δύο ισχυρούς (και, άρα, επικίνδυνους) στην «παρέα» των υπερχρεωμένων.

Παράπλευρος κίνδυνος ήταν και η ισπανική έκθεση στο «ανησυχητικό» πορτογαλικό χρέος, μαζί με το προβληματικό, ιδιόρρυθμο τοπίο των ισπανικών cajas, των ταμιευτηρίων που βρίσκονται σε μακρά φάση αναδιάρθρωσης. Την ήδη μπερδεμένη κατάσταση περιπλέκει ακόμη περισσότερο η δομή του ισπανικού κράτους, με τις περιφέρειες να έχουν ουσιαστικά πρωτοκαθεδρία έναντι της κεντρικής κυβέρνησης σε ορισμένους βασικούς τομείς δαπανών.

Οι φόβοι αυτοί οδήγησαν στην υποβάθμιση της Ισπανίας από τους οίκους αξιολόγησης, το κλίμα στις αγορές έφτασε τα spread των ομολόγων της σε επικίνδυνα επίπεδα και η ανησυχία για την Ευρωζώνη έφερε τον Ισπανό πρωθυπουργό σε σημείο να χρειάζεται να διαβεβαιώσει πως η Μαδρίτη δεν θα καταφύγει σε ευρωπαϊκή στήριξη.

Ο Θαπατέρο προχώρησε σε μέτρα λιτότητας, ηπιότερα μεν από εκείνα που ακολουθούν οι «διασωθέντες» Ευρωπαίοι, αρκετά έντονα όμως ώστε να κρατήσουν την οικονομία σε σχεδόν κωματώδη κατάσταση και να μειώσουν, φυσικά, τα δημόσια έσοδα.

Και ο τελευταίος αριθμός είναι ο σημαντικότερος ίσως όχι για τη Μαδρίτη, αλλά για την Ευρωζώνη: Το 4,4% είναι το επίπεδο στο οποίο η Ισπανία έχει αναλάβει να ρίξει το έλλειμμά της στο τέλος του 2012. Με τις φορολογικές προσόδους να είναι ανάλογες της στάσιμης οικονομίας, ο επικεφαλής του δεξιού Λαϊκού Κόμματος Μαριάνο Ραχόι δεσμεύεται πως θα τηρήσει το στόχο, αλλά οι ξένοι αναλυτές σχολιάζουν ότι στο προεκλογικό του πρόγραμμα δεν υπάρχουν σαφείς σχεδιασμοί για το πώς θα το κάνει.

Τον πρώτο χρόνο, το PP στοχεύει να «επαναξιολογήσει τις κρατικές δαπάνες ώστε να καταρτίσει προτεραιότητες εντός της γενικής πολιτικής λιτότητας» και να μειώσει τη φορολογία σε ορισμένους τομείς ώστε να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη -μέτρα που το Σοσιαλιστικό Κόμμα υποστηρίζει πως, εάν το PP «ξέρει πρόσθεση και αφαίρεση, γνωρίζει πως δεν μπορεί να κάνει». Και με αυτούς τους αριθμούς προσέρχονται οι Ισπανοί στις κάλπες -ανάμεσά τους και οι σχεδόν 5 εκατομμύρια άνεργοι.

Βασίλης Ψυχογιός

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ