36

Ρομποτικές κατσαρίδες που συμπεριφέρονται και μυρίζουν όπως οι αληθινές εντάχθηκαν αρμονικά σε μια κοινότητα εντόμων που ζει σε εργαστήριο στο Βέλγιο. Τα μηχανικά ζωύφια προσφέρουν νέα στοιχεία για τις ομαδικές συμπεριφορές των εντόμων, ανακοίνωσαν οι ερευνητές.

Οι πραγματικές κατσαρίδες ξεγελάστηκαν από τα μικρά ρομπότ παρά την εντελώς διαφορετική τους εμφάνιση, αναφέρουν στο έγκριτο περιοδικό Science οι βιολόγοι του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών. Το τρικ που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές ήταν να καλύψουν τις μηχανές με χαρτί εμποτισμένο σε φερομόνες κατσαρίδας.

Οι κατσαρίδες δεν είναι κοινωνικά έντομα, όπως τα μυρμήγκια ή οι μέλισσες, έχουν όμως την τάση να συγκεντρώνονται ομαδικά σε σκοτεινά καταφύγια. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι κατσαρίδες αγαπούν την παρέα, αρκεί να μην υπάρχει συνωστισμός.

Η ομάδα του Δρ Χοσέ Χάλοϊ είχε μάλιστα καταφέρει να περιγράψει με έναν μαθηματικό αλγόριθμο πώς οι κατσαρίδες αποφασίζουν πού θα ξεκουραστούν, ανάλογα με τον αριθμό των εντόμων που βρίσκονται ήδη σε ένα συγκεκριμένο καταφύγιο.

Για να αποδείξει ότι αυτή η μαθηματική περιγραφή είναι ορθή, ο Δρ Χάλοϊ ζήτησε από Ελβετούς συνάδελφούς του να κατασκευάσουν ρομπότ που βασίζονται στον αλγόριθμο.

Τέσσερα τέτοια ρομποτάκια τοποθετήθηκαν μαζί με 12 κατσαρίδες σε μια μικρή πλαστική πίστα που περιλάμβανε δύο σκέπαστρα, το ένα λίγο πιο φωτεινό από το άλλο.

Στο 75% των περιπτώσεων, ρομπότ και κατσαρίδες συγκεντρώνονταν μαζί στο σκοτεινό καταφύγιο. Όταν όμως τα ρομπότ προγραμματίστηκαν να προτιμούν το φωτεινό καταφύγιο, οι αληθινές κατσαρίδες παρασύρονταν και αυτές στη φωτεινή γωνιά στο 60% των περιπτώσεων.

Όχι μόνο οι κατσαρίδες επηρεάζονταν από τις αποφάσεις των ρομπότ, αλλά ίσχυε και το αντίστροφο. Στο 40% των περιπτώσεων, τα ρομπότ ακολουθούσαν τις κατσαρίδες στο σκοτεινό καταφύγιο ακόμα και όταν τα ίδια προτιμούσαν το φως.

«Θεωρούμε τα ρομπότ εργαλείο για την διερεύνηση των μηχανισμών λήψης αποφάσεων σε ζώα που ζουν ομαδικά» εξηγεί ο Δρ Χάλοι.

Ο ερευνητής παραδέχεται ότι τα ρομπότ είναι απίθανο να έχουν σύντομα πρακτικές εφαρμογές. Στο σημερινό στάδιο θα ήταν ανέφικτο, για παράδειγμα, να αναπτυχθούν ρομποτικές ακρίδες που παρασύρουν τα καταστροφικά σμήνη μακριά από τις καλλιέργειες.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ