Ιατρικός τουρισμός: Μπορεί η Ελλάδα να κερδίσει το στοίχημα;

Η Ελλάδα καλείται στο ισχυρότερο χαρτί της οικονομικής αποδοτικότητάς της, τον τουρισμό, να κερδίσει το στοίχημα της ανάπτυξης του τουρισμού υγείας.

Κάθε επιμέρους θεματικός τουρισμός, άλλωστε, αποτελεί ένα έξυπνο και απόλυτα πετυχημένο μοντέλο
οικονομικής εκμετάλλευσης της πλουτοπαραγωγικής πηγής του γενικού τουρισμού μιας χώρας.

Πρόσφατα σε εκδήλωσηπου οργάνωσε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος, παρουσιάστηκε η μελέτη «Ανάπτυξη Ιατρικού Τουρισμού στην Ελλάδα». Τα ζητήματα πολλά, όπως και τα επι μέρους συμπεράσματα, αναφορικά με τα προϊόντα του Ιατρικού Τουρισμού και τους παράγοντες που τα επηρεάζουν, τα στατιστικά μεγέθη, τις τάσεις, το μάρκετινγκ, τις δυνατότητες της εγχώριας αγορά υγείας κ.α.

Συνοψίζοντας θα μπορούσε να πει κανείς τα εξής:

1) Για τον ιατρικό τουρισμό επιλογής, σήμερα οι πιο διαδεδομένες υπηρεσίες είναι:

• η πλαστική/ αισθητική χειρουργική
• η οδοντιατρική
• η οφθαλμολογία
• η τεχνητή γονιμοποίηση
• η καρδιολογία/ καρδιοχειρουργική
• η ορθοπεδική θεραπεία και αποκατάσταση
• η θεραπεία καρκίνου
• οι μεταμοσχεύσεις οργάνων

ενώ θα μπουρούσαν να συμπεριληφθούν και υπηρεσίες όπως spa, ιαματικά λουτρά, κέντρα αδυνατίσματος, που εντάσσονται μάλλον στον ευρύτερο όρο «τουρισμός υγείας» ή «ευεξίας» (health tourism, wellness). Επίσημα, ομως, δεν τις περιλαμβάνουν οι ειδικευμένοι διεθνείς φορείς.

2) Υπολογίζεται ότι, παγκόσμια, ετησίως ιατρικό τουρισμό κάνουν περι τα 5 εκατ. περίπου ασθενών. Τα έσοδα υπολογίζονται στα 20 δισεκατομμύρια δολάρια με μέσο όρο ιατρικής
δαπάνης 3.000 ως 4.000 δολάρια. Το μέγεθος αυτό αφορά μόνο στον ιατρικό τουρισμό επιλογής και τις δαπάνες ιατρικών υπηρεσιών, χωρίς σε αυτό να συμπεριλαμβάνονται τα ξενοδοχειακά ή αεροπορικά έσοδα. Όλες οι ενδείξεις καταδεικνύουν ότι κάθε χρονιά ο αριθμός αυτός θα έχει ανοδική πορεία.

3) Στην Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρξουν ασφαλείς προβλέψεις. Επιμέρους πρωτοβουλίες με δικό τους σχέδιο ανάπτυξης η καθε μια, θα καθορίσουν τα μεγέθη και όχι μια κεντρική κρατική πρωτοβουλία. Παρόλο λοιπόν που η Ελλάδα δεν έχει σχηματίσει ακόμα δικό της προφίλ προσφοράς οι εκτιμήσεις μιλούν για ένα αριθμό ασθενών περί τις 100.000 το χρόνο σε χρονικό ορίζοντα 3 με 4 χρόνια. Με έσοδα κατα μέσο όρο τα 4.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των ξενοδοχειακών και συναφή εσόδων, έχουμε το πολύ σημαντικό ποσό των 400 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο. Τέλος, αν αναπτυχθεί η διασυνοριακή φροντίδα μέσα στην ΕΕ, και αν χρησιμοποιηθεί σωστά η υποδομή του ΕΣΥ μέσω ΣΔΙΤ, μπορεί σε δέκα χρόνια να τεθεί στόχος πενταπλάσιος, δηλαδή 2 δισεκ. ευρώ το χρόνο.

4) Ο τουριστικός κλάδος θα ωφεληθεί περισσότερο εφόσον δημιουργήσει
πακέτα επέκτασης της διαμονής των ασθενών και των συγγενών τους πέρα
από τον ιατρικά απαραίτητο χρόνο, ή εάν παράσχει υπηρεσίες μάρκετινγκ και
οργάνωσης προς τους παρόχους υγείας.

5) Οι Ευρωπαίοι
ταξιδεύουν σχετικά λιγότερο για ιατρικούς σκοπούς, εξαιτίας των καλών δημόσιων
συστήματων υγείας ή ασφάλισης. Αντίθετα η μεσαία τάξη στην Ασία και στην
Αμερική τείνει να πληρώνει ιδιωτικά, και ίσως αυτό εξηγεί την μεγαλύτερη
ανάπτυξη προορισμών στην Ασία και την Νότιο Αμερική. Σημειωτέον όμως
ότι μια νέα Οδηγία για τη Διασυνοριακή Φροντίδα μέσα στην Ευρωπαϊκή
Ένωση θα επιτρέψει αργά ήγρήγορα στους Ευρωπαίους να λαμβάνουν υπηρεσίες σε όλη την ΕΕ με κάλυψη από τα ασφαλιστικά τους συστήματα. Αυτή τη στιγμή οι
χώρες με τα περισσότερα έσοδα από ιατρικό τουρισμό είναι οι : Ινδία,
Σιγκαπούρη, Ταϋλάνδη, Βραζιλία, Μεξικό, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Ουγγαρία,
Τουρκία.

Ο στόχος
Όπως προαναφέραμε, ο κλάδος του ιατρικού τουρισμού μπορεί να εισφέρει στην οικονομία της χώρας τα
επόμενα 2-3 έτη, ένα ποσό της τάξης των 400 εκατ. ευρώ ετησίως. Νομοθετικά,
Σχέδιο Νόμου για την
ανάπτυξη του τουρισμού υγείας πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι τα
τέλη του 2012.

Στην εισαγωγή της παρουσίασης της μελέτης «Ανάπτυξη Ιατρικού Τουρισμού στην Ελλάδα», ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού
Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γιώργος Τσακίρης τόνισε ότι «το απόθεμα
νοσοκομειακών υποδομών της χώρας μας, το επαρκέςκαι
άξιο ιατρικό δυναμικό σε συνδυασμό με τις κλιματικές συνθήκες της χώρας
μας και σε σύμπραξη με την ξενοδοχειακή υποδομή της, μπορούν να
συνθέσουν ένα ανταγωνιστικότατο προϊόν ιατρικού τουρισμού». Όπως
πρόσθεσε «εμείς οι επαγγελματίες της διαμονής, θεωρούμε τον Ιατρικό
τουρισμό σε συνδυασμό με τον Τουρισμό τρίτης ηλικίας, εξαιρετικά
σημαντικούς παράγοντες για την άμβλυνση της μεγαλύτερης παθογένειας του
ελληνικού τουρισμού που είναιη εξαιρετικάυψηλή
εποχικότητα που χαρακτηρίζει την τουριστική μας λειτουργία.».

Η Υπουργός Τουρισμού, κα Όλγα Κεφαλογιάννη τόνισε ότιη
πολιτεία θα είναι αρωγόςσε οποιαδήποτε σωστή πρωτοβουλία που θα αφορά
τον ιατρικό τουρισμό υποστηρίζοντας την ανάγκη άμεσης στρατηγικής για τον ιατρικό τουρισμό.
Περιγράφοντας τα βήματα που θα ακολουθήσει το υπουργείο η κα
Κεφαλογιάννη ανέφερε και τους στόχους στα πλαίσια της νομοθετικής πρωτοβουλίας που έχουν αναλάβει
από κοινού το Υπουργείο Τουρισμού με το Υπουργείο Υγείας, που είναι οι εξής:

• Σύνταξη
  νόμου για τον Ιατρικό Τουρισμό, που θα βάζει τέλος στις νομικές
  ασάφειες, γύρω από το θέμα, αλλά παράλληλα θα καλύπτει και τα σχετικά
  νομικά κενά.
• Σύσταση
  Επιτροπής των υπουργείων Υγείας και Τουρισμού, που θα παρακολουθεί το
  θέμα και θα καταθέτει προτάσεις για την ανάπτυξη και βελτίωσή του.
• Εναρμόνιση
  με την σχετική κοινοτική Οδηγία για την διασυνοριακή περίθαλψη, που
  θέτει τους ελάχιστους όρους για την ασφάλεια, την πληροφόρηση, την
  αστική ευθύνη.
• Πιστοποίηση
  νοσοκομείων και ξενοδοχείων, με υψηλές προδιαγραφές που θα
  διασφαλίζουν τόσο την ιατρική περίθαλψη όσο και το συνολικό πακέτο της
  οργάνωσης της διαμονής και της μεταφοράς του ιατρικού τουρίστα, καθ’ όλη
  την διάρκεια παραμονής στην χώρα μας.

Η υπουργός κατέληξε λέγοντας ότι στις προθέσεις του Υπουργείου είναι η τουριστική ενίσχυση των περιοχών όπου υπάρχουν οι κατάλληλες
νοσοκομειακές υποδομές και ένα άρτια εκπαιδευμένο επιστημονικό δυναμικό,
που να μπορεί να υποδεχθεί τον ιατρικό τουρίστα.

Ο Υπουργός Υγείας, κ.
Ανδρέας Λυκουρέντζος στο πλαίσιο του χαιρετισμού του σημπλήρωσε ότι με το νομοσχέδιο για τον Ιατρικό
Τουρισμού η πολιτεία θα επιδιώξει μια έντιμη σχέση
μταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ανέλιξη του εν λόγω κλάδου.

Στην εκδήλωση μεταξύ άλλων παρευρέθηκαν, ο Υπεύθυνος Τομέα Υγείας της
ΔΗΜΑΡ κ. Οδυσσέας Βουδούρης που εξέφρασε την πλήρη συμπαράστασή του στην
προσπάθεια της πολιτείας για την ανάπτυξη του κλάδου του ιατρικού
τουρισμού, η κα Έλενα Κουντουρά εκ μέρους του Ανεξάρτητων Ελλήνων και ο
πρώην υφυπουργός Πολιτισμού Τουρισμού κ. Γιώργος Νικητιάδης, ο Γενικός Γραμματέας Τουρισμού κ.
Αναστάσιος Λιάσκος, ο Γενικός Γραμματέας Τουριστικών Υποδομών και
Επενδύσεων κ. Γιάννης Πυργιώτης και ο Γενικός Γραμματέας
του ΕΟΤ κ. Νίκος Καραχάλιος.