Όταν ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο τραγούδησαν για τους εξεγερμένους στις φυλακές-κολαστήρια Άττικα

Πριν από πενήντα τέσσερα χρόνια, η φυλακή υψίστης ασφαλείας Άττικα στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης, έμοιαζε με κόλαση για τους κρατουμένους: όσοι βρίσκονταν πίσω από τα κάγκελα δικαιούνταν ένα ρολό χαρτί τουαλέτας κάθε μήνα και, το να ζητήσουν περισσότερο σήμαινε ότι κινδύνευαν με ξυλοδαρμό. Και αυτό αποτελεί μονάχα μια περίπτωση συστηματικής και συστημικής κακοποίησης.

Ο Άρθουρ Χάρισον, ο οποίος εξέτιε ποινή φυλάκισης πέντε ετών στην Άττικα το 1971, υποστήριξε ότι οι μαύροι κρατούμενοι είχαν ιδιαίτερα σκληρή μεταχείριση. «Μου θύμισε τα πράγματα που άκουγα στις φυτείες [και μιλάμε για] δουλεία. Μας αντιμετώπιζαν σαν να μην ήμασταν άνθρωποι».

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 1971, οι εντάσεις κορυφώθηκαν όταν περισσότεροι από χίλιοι κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων και ο Χάρισον, εξεγέρθηκαν, πήραν 39 φύλακες ως ομήρους και απέκτησαν τον έλεγχο της φυλακής, απαιτώντας σαρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Πέντε ημέρες μετά την εξέργερση, ο αγώνας των κρατουμένων έληξε με αιματηρή επίθεση από τις δυνάμεις επιβολής του νόμου. Ο Χάρισον πυροβολήθηκε στο πίσω μέρος του χεριού του και 39 κρατούμενοι και όμηροι σκοτώθηκαν, όλοι από πυρά της αστυνομίας. Οι κρατούμενοι γδύθηκαν και αναγκάστηκαν να συρθούν μέσα από ένα αποχωρητήριο και στη συνέχεια να τρέξουν σε έναν διάδρομο ανάμεσα σε δύο σειρές φρουρών που τους χτυπούσαν καθώς έτρεχαν.

«Attica State»

Σις 13 Ιανουαρίου του 1972, ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο εμφανίστηκαν στο The David Frost Show, όπου ερμήνευσαν ένα νέο τραγούδι για όσους έχασαν βάναυσα τη ζωή τους.

Το τραγούδι ήταν ένα από τα πολλά άλλα τραγούδια διαμαρτυρίας που είχε γράψει ο Λένον εκείνη την περίοδο: την ίδια χρονιά, θα ασχοληθεί με τη βρετανική κυριαρχία στην Ιρλανδία, περιγράφοντας πώς μια «γη γεμάτη ομορφιά και θαύματα» «βιάστηκε από τους Βρετανούς ληστές» στο «The Luck of the Irish», ενώ θα καταγγείλει τη φυλάκιση της ακτιβίστριας των Μαύρων Πανθήρων Άντζελα Ντέιβις με το «Angela».

Η εκτέλεση του «Attica State» ταρακούνησε κάποιους στο τηλεοπτικό στούντιο του Φροστ στη Νέα Υόρκη, γεγονός που οδήγησε σε μια συζήτηση μεταξύ του ζευγαριού και μελών του κοινού. «Είναι σαν να δουλεύουμε σε εφημερίδα, ξέρετε». εξήγησε ο Λένον. «Μόνο που τραγουδάμε για το τι συμβαίνει αντί να γράφουμε γι’ αυτό. Είμαστε απλά δημοσιογράφοι».

Η ανταλλαγή απόψεων παρουσιάζεται στο «David Frost Vs The Beatles», το πρώτο επεισόδιο της νέας σειράς ντοκιμαντέρ του MSNBC, David Frost Vs, που άρχισε να προβάλλεται στις 27 Απριλίου. Η σειρά παρουσιάζει το χρονικό των πιο διάσημων συνεντεύξεων του Φροστ από όλη τη διάρκεια της καριέρας του, η οποία περιλαμβάνει συζητήσεις με τους Μοχάμεντ Άλι, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, Μάργκαρετ Θάτσερ, Έλτον Τζον, Τζέιν Φόντα και Ρίτσαρντ Νίξον.

Η συνέντευξη με τον Λένον και την Όνο το 1972

Οι εντάσεις στο στούντιο έφτασαν στο peak τους μετά την ολοκλήρωση του τραγουδιού από τον Λένον και την Όνο. Μια γυναίκα που φώναζε από τον εξώστη, καλέστηκε από τον Φροστ στην πρώτη σειρά για να συμμετάσχει στη συζήτηση με τους καλεσμένους του.

«Λατρεύω τις αυτοσχέδιες καταστάσεις», αναφέρει ο Φροστ μέσω voiceover σε μια αρχειακή συνέντευξη που παρουσιάζεται στο ντοκιμαντέρ, «επειδή ποτέ δεν ξέρεις τι θα ρωτήσουν οι άνθρωποι. Και ποτέ δεν ξέρεις πραγματικά τι θα πεις ως απάντηση, επίσης. Είναι μια προέκταση κάποιου πράγματος που μου αρέσει, δηλαδή: να αντιμετωπίζω το απρόβλεπτο».

Η γυναίκα μετέβη στη θέση που της προτάθηκε και άσκησε κριτική στη στάση του Λένον και της Όνο σχετικά με την εξέγερση: «Το κάνετε να ακούγεται σαν οι μόνοι αξιόλογοι άνθρωποι στον κόσμο να είναι άνθρωποι που διέπραξαν εγκλήματα», είπε, με έναν άλλον άνδρα να προσθέτει: «Αν δεν είχαν κάνει κάτι κακό εξ αρχής, δεν θα βρίσκονταν εκεί».

Ο Φροστ παρενέβη με μια ερώτηση προς τους Λένον και Όνο: «Δεν συμφωνείτε ότι υπάρχουν άνθρωποι που καθώς κατέστρεψαν μια άλλη ζωή, θα έπρεπε, με κάποιο τρόπο, να συγκρατηθούν από το να καταστρέψουν και άλλους;».

«Δεν είμαι σίγουρος γι’ αυτό, αλλά ας φαιρόμαστε ανθρώπινα σε όσους είναι εκεί μέσα», απάντησε ο Λένον, προκαλώντας ένα αυθόρμητο χειροκρότημα. «Η απάθεια δεν είναι η λύση. Ακόμα και το να τραγουδάς είναι καλύτερο από το να μην κάνεις τίποτα».

Αυτή θα ήταν η τελευταία συνέντευξη του Λένον στον Φροστ. Εννέα χρόνια αργότερα, στις 8 Δεκεμβρίου του 1980, το μουσικό είδωλο δολοφονήθηκε στους δρόμους της Νέας Υόρκης ενώ επέστρεφε στο σπίτι του από μια νυχτερινή ηχογράφηση.

Ο δολοφόνος του Λένον, ο Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν, ήταν έγκλειστος στις κρατικές φυλακές Άττικα για περισσότερα από τριάντα χρόνια, προτού μεταφερθεί στο σωφρονιστικό ίδρυμα Wende το 2012.

*Με πληροφορίες από: People & NPR