Περνώντας την ώρα όσο περιμένουμε

Πριν από ακριβώς έναν μήνα, στις 26 Απριλίου, η γαλλίδα πρωθυπουργός, η Ελιζαμπέτ Μπορν, ανέβηκε στο βήμα, στο Ελιζέ, προκειμένου να παρουσιάσει τον οδικό χάρτη της για τις «εκατό μέρες κατευνασμού» και «δράσης» που είχε προαναγγείλει λίγες ημέρες νωρίτερα ο Εμανουέλ Μακρόν: μια προσπάθεια να γυρίσει τη σελίδα της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που επέβαλε η κυβέρνησή του, ανάβοντας στη χώρα φωτιές. Πολλοί περίμεναν πως η Μπορν θα ανακοίνωνε επιτέλους την κατάθεση στην Εθνοσυνέλευση αυτού του νομοσχεδίου για τη μετανάστευση που είχε ήδη αναβληθεί και αναστηθεί, από το προηγούμενο καλοκαίρι, συνολικά επτά φορές. Τελικά, όμως, η γαλλίδα πρωθυπουργός ανακοίνωσε και νέα αναβολή του, για το φθινόπωρο. Επέρριψε την ευθύνη στη Δεξιά, τους Ρεπουμπλικανούς και το «τείχος των αντιφάσεων» που ορθώνουν. «Δεν είναι η ώρα να ξεκινήσει συζήτηση για ένα θέμα που θα μπορούσε να διχάσει τη χώρα», αναγνώρισε παράλληλα.

Χωρίς πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, η κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν χρειάζεται τους Ρεπουμπλικανούς προκειμένου να περάσει το νομοσχέδιο. Η ίδια το παρουσιάζει ως ένα κείμενο ισορροπημένο ανάμεσα στις απελάσεις των ξένων που απειλούν τη δημόσια τάξη και μια καλύτερη ενσωμάτωση των παράτυπων μεταναστών, ιδίως μέσω της νομιμοποίησης των εργαζομένων σε τομείς που αντιμετωπίζουν σοβαρή έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού. Αυτό το τελευταίο, ωστόσο, είναι κόκκινο πανί για τους Ρεπουμπλικανούς: το άλλοτε κραταιό κόμμα βγήκε ακόμα πιο αποδυναμωμένο και διχασμένο από τη διαμάχη για τις συντάξεις, προσπαθεί λοιπόν να ξαναχτίσει την ενότητά του γύρω από το μεταναστευτικό, ένα βασικό ταυτοτικό του ζήτημα.

Οι Ρεπουμπλικανοί πέρασαν στην αντεπίθεση την περασμένη Κυριακή, με κοινό άρθρο που συνυπέγραψαν στην εφημερίδα «Journal du Dimanche» τρεις «τενόροι» του κόμματος, ο επικεφαλής του, Ερίκ Σιοτί, ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής του ομάδας, Ολιβιέ Μαρλέ, και ο πρόεδρος της ομάδας των γερουσιαστών του, Μπρουνό Ρεταγιό. Σε αυτό, προανήγγειλαν την κατάθεση, εντός των ημερών, δύο δικών τους νομοσχεδίων, προκειμένου να εξέλθει η χώρα από την κατάσταση της «αδυναμίας» και της «ενδοτικότητας» και να μπει ένα «τέλος στη μαζική μετανάστευση», αυτόν τον «κατακλυσμό». Το ένα, αποτελεί πρόταση για συνταγματική μεταρρύθμιση. Μιλά για υπεροχή του εθνικού δικαίου επί των διεθνών κανόνων, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού δικαίου και των ευρωπαϊκών συνθηκών, όταν πρόκειται για «θέμα που άπτεται των θεμελιωδών συμφερόντων του κράτους». Μιλά επίσης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος γύρω από τη μετανάστευση, εγγραφή στο Σύνταγμα «της αρχής της αφομοίωσης», κοινοβουλευτική ψήφιση ποσοστώσεων για τους μετανάστες και επεξεργασία μόνο των αιτήσεων για άσυλο που κατατίθενται εκτός Γαλλίας, στα προξενεία της χώρας.

Οσο για το δεύτερο νομοσχέδιο που εννοούν να καταθέσουν οι Ρεπουμπλικανοί, αυτό προτείνει μεταξύ άλλων να ξαναγίνει ποινικό αδίκημα η παράτυπη διαμονή στη γαλλική επικράτεια, να γίνουν αυστηρότερα τα κριτήρια της οικογενειακής επανένωσης, να περιοριστεί ακόμα περισσότερο η πρόσβαση των παράτυπων μεταναστών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, να καταστεί αδύνατη η απόκτηση της γαλλικής ιθαγένειας από ένα παιδί που γεννιέται στη Γαλλία από γονείς χωρίς χαρτιά, και να αποκτά δικαίωμα ένας μετανάστης στην οποιαδήποτε κοινωνική προστασία μόνο μετά από πενταετή (νόμιμη) παρουσία στη χώρα. Παράλληλα, το κόμμα προειδοποίησε την κυβέρνηση πως αν προσπαθήσει να περάσει μεταρρύθμιση του μεταναστευτικού παρακάμπτοντας την Εθνοσυνέλευση, με χρήση του άρθρου 49:3, όπως έκανε με τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, θα καταθέσει πρόταση μομφής εις βάρος της. Και κανείς δεν έχει ξεχάσει πως η κυβέρνηση ξεπέρασε προ διμήνου τις προτάσεις μομφής που είχαν καταθέσει εις βάρος της λόγω του συνταξιοδοτικού η Αριστερά και η Ακροδεξιά χάρη, ακριβώς, στις ψήφους των Ρεπουμπλικανών.

Γυρίζει την πλάτη

Είναι η πρώτη φορά που η ρεπουμπλικανική Δεξιά στη Γαλλία γυρίζει τόσο ανοιχτά την πλάτη στην ευρωπαϊκή της παράδοση – ποτέ άλλοτε δεν είχε τολμήσει κόμμα εξουσίας να αποκηρύξει τις ευρωπαϊκές συνθήκες, κι ας είχε ανοίξει τον δρόμο σε μια τέτοια εξέλιξη το ύφος της προεκλογικής εκστρατείας για την προεδρία που είχε κάνει ο Φρανσουά Φιγιόν το 2017 και η Βαλερί Πεκρές το 2022. Είναι επίσης η πρώτη φορά που η ρεπουμπλικανική Δεξιά κάνει ένα τόσο ανερυθρίαστο copy-paste των προτάσεων της Μαρίν Λεπέν, δεχόμενη έτσι να χρησιμεύσει ως δούρειος ίππος της Ακροδεξιάς. Τα νομοσχέδια που προτείνει δεν έχουν, βέβαια, ελπίδες. Πιθανότατα όμως θα υποχρεώσουν την κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν να μετακινηθεί ακόμα δεξιότερα σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό ζήτημα. Ολα αυτά, ενώ πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε πως η μάχη κατά της παράτυπης μετανάστευσης βρίσκεται μόλις στη 12η θέση των θεμάτων που απασχολούν τους Γάλλους, πολύ μετά την υγεία, τον πληθωρισμό, την αγοραστική δύναμη ή την εκπαίδευση.

Εχει πάντα ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς τη συζήτηση για το μεταναστευτικό σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Περνάει και η ώρα όσο αναμένουμε, με υπομονή και επιμονή, την «πλήρη και ανεξάρτητη έρευνα» που υποσχέθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας τις προάλλες στην Κριστιάν Αμανπούρ, στο CNN, σχετικά με το δημοσίευμα των «New York Times» που δείχνει μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, να φορτώνονται σε ένα φορτηγό και στη συνέχεια σε μια βάρκα, μετέπειτα σε ένα σκάφος του Λιμενικού και τελικά να αφήνονται σε μία λέμβο στο Αιγαίο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ