Συμπληρωματικός ο ιδιωτικός τομέας υγείας στη δημόσια περίθαλψη – Ασύμφορο το clawback

Η συμπληρωματικότητα του ιδιωτικού τομέα υγείας αναδείχθηκε στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης που έχει προκαλέσει η πανδημία, με τους ασθενείς να στρέφονται στις ιδιωτικές κλινικές για την αντιμετώπιση καταστάσεων που αναγκάστηκαν να καθυστερήσουν τη θεραπεία, εξαιτίας της αποκλειστικής κάλυψης περιστατικών κοροναϊού στο δημόσιο τομέα υγείας.

Το σύνολο των ιδιωτικών ομίλων παροχής υπηρεσιών νοσοκομειακής περίθαλψης παρείχαν τόσο κλίνες εντατικής θεραπείας, όσο και κλίνες σε απλούς θαλάμους, για τη νοσηλεία κυρίως μη covid περιστατικών, αν και στην πορεία οι κορυφώσεις στα κύματα της πανδημίας οδήγησαν στην νοσηλεία και περιστατικών covid όπου χρειάστηκε. Μάλιστα για το σκοπό αυτό είτε διατέθηκαν ολόκληρες κλινικές, είτε ξεχωριστές πτέρυγες.

Σε ότι αφορά όμως τη θεσμοθετημένη συμπληρωματικότητα του ιδιωτικού τομέα υγείας πέραν της έκτακτης αυτής κατάστασης, το σύνολο των στελεχών, παρότι προσβλέπουν σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, επισημαίνουν τα «αγκάθια» των υποχρεωτικών επιστροφών, επισημαίνοντας ότι clawback και rebate καθιστούν ασύμφορη τη χρέωση των νοσηλίων που ισχύουν σήμερα.

Υγεία

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του «Υγεία»  Ανδρέας Καρταπάνης, σημείωσε πως ήδη από την πρώτη φάση της πανδημίας ο κόσμος άρχισε να απευθύνεται δειλά στον ιδιωτικό τομέα υγείας, γιατί δεν είχε άλλη επιλογή για να αντιμετωπίσει τα χρόνια νοσήματά του. Στην αρχή η προσέλευση ήταν δραστικά μειωμένη σε σχέση με το διάστημα πριν την πανδημία, γιατί υπήρχε ο φόβος της άγνοιας για τον ιό – ο φόβος μην κολλήσουν σε μια δομή υγείας ακόμη υπάρχει, όμως  χρόνια περιστατικά αναπόφευκτα βρήκαν πρόσβαση στον ιδιωτικό τομέα. Η κάλυψη των περιστατικών έγινε και με τους τρεις δυνατούς τρόπους, είτε μέσω ΕΟΠΥΥ, επιλογή με την οποία δεν καλύπτονται όλα, μέσω ιδιωτικής ασφάλισης όπου η κάλυψη γίνεται πολύ πιο άνετα και το αποφασίζει πολύ πιο εύκολα κάποιος να κάνει χρήση των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας και βέβαια υπάρχει και η δυνατότητα της απ’ ευθείας πληρωμής.

Όμως δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί η αύξηση στη ζήτηση των υπηρεσιών, γιατί το 2020 ο κόσμος ήταν πολύ «μουδιασμένος», και απέφευγε εντελώς τα νοσοκομεία δίνοντας αναβολή στο οποιοδήποτε πρόβλημα. Ήταν πολύ άσχημα τα πράγματα. Με την πάροδο του χρόνου όμως, εμφανίζεται ολοένα και περισσότερος κόσμος φέτος στον ιδιωτικό τομέα για τις χρόνιες παθήσεις φτάνοντας στα επίπεδα του 2019. Και αυτό αφορά όλα τα ιδιωτικά θεραπευτήρια για φέτος.

Στην περίοδο αυτή αναδείχθηκε και η δυνατότητα συμπληρωματικότητας του ιδιωτικού τομέα υγείας, καθώς εμείς στον Όμιλο, από την πρώτη στιγμή ότι ζητήθηκε, το δώσαμε άμεσα. Δεν είναι μόνο τα 130 -140 κρεβάτια ΜΕΘ που θέσαμε στη διάθεση υπουργείου, αλλά και άλλα 300 κρεβάτια για την κάλυψη μη covid περιστατικών, ώστε με την ίδια λογική συμβάλλαμε στο να αδειάζουν κλίνες άλλων παθήσεων από τον δημόσιο τομέα που ξεκίνησε και συνεχίζει να αναλαμβάνει τα περιστατικά της πανδημίας. Ταυτόχρονα βέβαια, δώσαμε και ολόκληρες νοσοκομειακές μονάδες, για την κάλυψη περιστατικών covid, εμείς δώσαμε το Λητώ, το Ιατρικό έδωσε την κλινική Περιστερίου και άλλες κλινικές στη Θεσσαλονίκη. Αυτές οι κλίνες και οι μονάδες δόθηκαν στη διάθεση και διαχείριση του ΕΚΑΒ και της περιφέρειας.

Παράλληλα ο Όμιλος παρέχοντας κίνητρα στους γιατρούς του, συνέβαλε στην ενίσχυση του ιατρικού δυναμικού της Βορείου Ελλάδας με 15 γιατρούς οι οποίοι βοήθησαν αρχικά στην κρίση της Θεσσαλονίκης και σε συνέχεια μέσω της περιφέρειας κατανεμήθηκαν σε διάφορα νοσοκομεία της Β. Ελλάδος ανάλογα με τις ανάγκες, παραμένοντας για αρκετές μέρες εκεί.

Και τώρα έχουμε συμφωνήσει να δίνουμε όπου μπορούμε. Οι κλινικές της Β. Ελλάδας μετέχουν ενεργά στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Ευτυχώς ακόμη, η Αθήνα δεν έχει ακόμη χρειαστεί, αλλά έχουμε συμφωνήσει να προσφέρουμε αντίστοιχα.

Τώρα σε ότι αφορά τη συμπληρωματικότητα του ιδιωτικού τομέα υγείας θεσμικά και όχι στην έκτακτη ανάγκη της πανδημίας, η εμπειρία όλα τα χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ το 2012, έδειξε πως ανεξάρτητα από την κυβέρνηση, όποιες συμφωνίες υπήρξαν μονομερώς, παραβιάστηκαν και παραβιάζονται. Αν αποφασιστεί κάτι τέτοιο από την κυβερνητική πολιτική, ευχαρίστως θα το υποδεχθούμε – ίσως ήρθε και ο καιρός να μπει σε λειτουργία αυτή η διαδικασία, προς όφελος του συστήματος και των ασθενών. Όμως δεν είμαι αισιόδοξος, αφού ακόμη δίνονται πάρα πολλές άδειες για θεραπεία στο εξωτερικό, σε περιστατικά που θα μπορούσαν να καλυφθούν από τον ιδιωτικό τομέα. Στην Ελλάδα ελάχιστες θεραπείες δεν γίνονται πια, και συνήθως αφορούν σπάνιες παθήσεις.

Ιασώ

Ο πρόεδρος του Ιασώ δρ Γιώργος Σταματίου, επεσήμανε ότι οι τοκετοί στο νοσοκομείο είναι σταθεροί, όμως η παιδιατρική κλινική δεν είχε καθόλου περιστατικά, καθώς η απομάκρυνση από το σχολείο, μείωσε δραστικά τις παιδιατρικές λοιμώξεις. Σε ότι αφορά τις επιτόκους που είχαν προσβληθεί από κοροναϊό δεν γέννησαν στο μαιευτήριο, καθώς όλα τα περιστατικά του covid  διαχειρίζονταν από τα δημόσια νοσοκομεία, και σημείωσε ότι κανένα περιστατικό δεν γινόταν δεκτό αν δεν γινόταν προηγουμένως έλεγχος για covid.

Το νοσοκομείο διέθεσε4 κλίνες ΜΕΘ και 100 κλίνες σε θαλάμους για παθολογικά περιστατικά, ενώ ήδη τώρα το Ιασώ Λάρισας έχει δεχθεί περιστατικά για την αποσυμφόρηση του δημοσίου τομέα, τόσο στην ΜΕΘ όσο και στους θαλάμους νοσηλείας.

Ο κ. Σταματίου επεσήμανε ότι το Ιασώ θα μπορούσε να αναπτύξει άλλες 10 κλίνες εντατικής όμως δεν αξιοποίησε τη διάταξη που επιτρέπει την επέκταση των κλινών ΜΕΘ λόγω πανδημίας, καθώς υπάρχει σοβαρή έλλειψη σε νοσηλευτές, αναισθησιολόγους και εντατικολόγους, μετά τις προσλήψεις στο ΕΣΥ και την μετανάστευση του ιατρικού δυναμικού στο εξωτερικό.

Όσον αφορά την συμπληρωματικότητα του ιδιωτικού τομέα, ο κ. Σταματίου υπογράμμισε την κάλυψη των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ για γυναικολογικά και μαιευτικά περιστατικά, επισημαίνοντας ότι οι υποχρεωτικές επιστροφές rebate και clawback φτάνουν μέχρι και το 47%, γεγονός που χαρακτήρισε υπέρογκο και κοστοβόρο.

Ευρωκλινική

Ο διευθύνων σύμβουλος της Ευρωκλινικής Αντώνης Βουκλαρής, αντίστοιχα, επεσήμανε τη μείωση των γενικών περιστατικών μέχρι τον περασμένο Μάιο από τον φόβο των ασθενών μην κολλήσουν κοροναϊό καθώς και την σχεδόν εκμηδένιση των παιδιατρικών περιστατικών εξαιτίας των κλειστών σχολείων. Στη συνέχεια, ξεκίνησε σταδιακά η άνοδος των εισαγωγών και λιγότερο των περιστατικών που δεν χρειάστηκαν νοσηλεία, των από τον Σεπτέμβριο ενισχύθηκε η προσέλευση, κυρίως για παραμελημένα περιστατικά, τόσο παθολογικά, όσο και χειρουργικά, τα οποία είχαν καθυστερήσει την περίθαλψή τους λόγω κοροναϊού. Στη διάρκεια των προηγουμένων κυμάτων της πανδημίας η Ευρωκλινική διέθεσε μια ξεχωριστή πτέρυγα 60 κλινών για περιστατικά covid, 16 κλίνες θαλάμου για περιστατικά μη covid και μέχρι 8 κλίνες ΜΕΘ για μη covid περιστατικά. Παράλληλα, αξιοποιώντας τη σχετική διάταξη, προστέθηκαν άλλες 4 κλίνες ΜΕΘ, οι οποίες δημιουργήθηκαν σε χώρο που προγραμματιζόταν για δημιουργία Μονάδας Αυξημένης Φροντίδας και ανάλογα με τη ζήτηση θα διατηρηθούν οι νέες αυτές κλίνες, καθώς και εδώ τίθεται θέμα στελέχωσης και ελλείψεων εντατικολόγων και νοσηλευτών.

Αναφερόμενος στη συμπληρωματικότητα του ιδιωτικού προς τον δημόσιο τομέα υγείας, επεσήμανε ότι ήδη συμβαίνει με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, λύθηκε το πρόβλημα κατά 90% με την πρόσβαση των ασθενών στους ιδιώτες γιατρούς. Τώρα φάνηκε και η αντίστοιχη δυνατότητα με το κομμάτι των νοσηλειών, όπου μπορεί το κράτος να αγοράσει τις υπηρεσίες που χρειάζεται. Εξάλλου, με τον ΕΟΠΥΥ επίσης υπάρχει η δυνατότητα με τη συμμετοχή του ασθενή με 30%. Παρόλα αυτά, υπογράμμισε ότι οι όροι για τις επιχειρήσεις είναι ασύμφοροι, εξαιτίας του clawback και rebate, ενώ δεν παρέλειψε να αναφέρει τα παραδείγματα της Κύπρου και της Γερμανίας με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην δημόσια περίθαλψη.

Affidea

Aπό την πλευρά της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ο διευθύνων σύμβουλος Θεόδωρος Καρούτζος επεσήμανε ότι ο όμιλος δραστηριοποιείται σε 16 χώρες στην Ευρώπη και τόνισε πως η πανδημία δοκίμασε τις αντοχές των συστημάτων υγείας και ανέδειξε τις παθογένειές τους, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, ωστόσο έδωσε την ευκαιρία για την αναδιοργάνωσή τους.

Αναφέρθηκε στην σύσταση Ομάδας Συντονισμού & Διαχείρισης και στην αξιοποίηση των τεχνολογικών εξελίξεων με την ψηφιακού ιατρικού φακέλου, την  ηλεκτρονική αποστολή αποτελεσμάτων, ώστε οι εξεταζόμενοι και οι γιατροί τους να έχουν πρόσβαση στις εξετάσεις τους άμεσα, για την αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων, αλλά και την παροχή υπηρεσιών που διευκόλυναν τους ασθενείς, όπως οι κατ΄ οίκον υπηρεσίες αιμοληψίας και νοσηλείας.

Παράλληλα, σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται επενδύσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν τη διεύρυνση του Δικτύου Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης με νέες διαγνωστικές μονάδες, αλλά και την ανάπτυξη του ομίλου στην ελληνική επικράτεια. Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζεται η αναβάθμιση του ιατρικού εξοπλισμού σε όλο το δίκτυο, με στόχο να παρέχουμε την πλέον αξιόπιστη απεικόνιση σε ελάχιστο χρόνο εξέτασης, με ελάχιστη δόση ακτινοβολίας.

Ο κ. Καρούτζος υπογράμμισε ότι «Καθώς η πανδημία άλλαξε όλα τα δεδομένα στη διαχείριση και αντιμετώπιση των περιστατικών, η ιδιωτική πρωτοβουλία ως προς την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας διαδραματίζει κομβικό ρόλο, με τη διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων στη μάχη κατά της πανδημίας, αλλά και τη διαχείριση περιστατικών κάθε είδους πάθησης.

Η κρίση απέδειξε ότι ο ιδιωτικός και δημόσιος τομέας υγείας έχουν μια κοινωνική αποστολή που επιβάλλει τη συνεχή συνεργασία τους. Δεν πρέπει να κινούμαστε σε δύο ανταγωνιστικά πεδία. Αντιθέτως, η αξιοπιστία και η αποτελεσματικότητα και των δύο δοκιμάζονται σε καθημερινή βάση και είναι σαφές ότι η συνεργασία δυναμώνει αυτά τα ζωτικά για τη λειτουργία μας στοιχεία. Περιθώρια συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα, αρκεί να είναι ξεκάθαροι οι στόχοι και οι όροι αυτής της συνεργασίας.

Η δημιουργία συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα σε κάθε δραστηριότητα, συνεπώς και στο χώρο της υγείας, απαιτεί κοινό όραμα και στρατηγική, πολιτική βούληση για θεσμικές αλλαγές, αλλά και μακροχρόνια δέσμευση των εμπλεκομένων για αμοιβαία προσπάθεια. Ο ενιαίος σχεδιασμός του υγειονομικού χάρτη της χώρας, που συμπεριλαμβάνει δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, πρέπει να αποτελέσει τον οδηγό για την επόμενη ημέρα. Οι παραπάνω τομείς είναι και πρέπει να είναι συμπληρωματικοί».