Μαλάλα Γιουσαφζάι – Ο ισλαμικός γάμος στα 24 και οι επικριτές της

«Σοκαρίστηκα όταν έμαθα ότι η Μαλάλα παντρεύτηκε έναν Πακιστανό. Είναι μόλις 24 ετών. Νόμιζα ότι πήγε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για σπουδές, ότι θα ερωτευόταν έναν όμορφο προοδευτικό Άγγλο στην Οξφόρδη και ότι θα σκεφτόταν να παντρευτεί όχι πριν από την ηλικία των 30. Παρ’ όλα αυτά…», έγραψε στο Twitter η κάτοχος του βραβείου Ζαχάρωφ συγγραφέας και εξόριστη ακτιβίστρια υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Τασλίμα Νασρίν από το Μπαγκλαντές: ιδιαίτερα γνωστή για τα έργα της κατά της καταπίεσης των γυναικών και του ισλαμικού φονταμενταλισμού, σε βάρος της οποίας έχουν εκδοθεί πολυάριθμοι φετφάδες.

View this post on Instagram

A post shared by Malala (@malala)

«Kάποιοι μισογύνηδες Ταλιμπάν είναι ικανοποιημένοι με τη Μαλάλα, που παντρεύτηκε έναν μουσουλμάνο, έναν Πακιστανό και σε μικρή ηλικία», συμπλήρωσε σε άλλη ανάρτησή της, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων.

«Οι γυναίκες δεν πρέπει να παντρεύονται προτού γίνουν οικονομικά ανεξάρτητες», ανέφερε σε ένα άλλο σχόλιο.

Η 59χρονη Τασλίμα Νασρίν δεν ήταν πάντως η μόνη που δήλωσε έκπληκτη από την επιλογή της νεαρής Πακιστανής κατόχου Νόμπελ Ειρήνης και συμβόλου του αγώνα για την εκπαίδευση και χειραφέτηση των κοριτσιών.

Γαμήλιες… αντιδράσεις

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπήρξαν ποικίλα σχόλια -πολλά αρνητικά- μετά την πρόσφατη ανακοίνωση του ισλαμικού γάμου της 24χρονης Μαλάλα Γιουσαφζάι, με τον 27χρονο Άσερ Μάλικ, στέλεχος του Πακιστανικού Συμβουλίου Κρίκετ (PCB): αρμόδιο όργανο για την εθνική ομάδα σε ένα άθλημα-κατάλοιπο της βρετανικής κυριαρχίας και ιδιαίτερα δημοφιλές στο Πακιστάν, από τις τάξεις του οποίου μάλιστα προέρχεται ο αμφιλεγόμενος νυν πρωθυπουργός της χώρας και απόφοιτος της Οξφόρδης, Ιμράν Χαν .

Την είδηση του γάμου της γνωστοποίησε η ίδια η Μαλάλα μέσω των social media, αναρτώντας φωτογραφίες με το παραδοσιακό της νυφικό, πάντα με καλυμμένο το κεφάλι.

View this post on Instagram

A post shared by Malala (@malala)

«H σημερινή είναι μία πολύτιμη ημέρα της ζωής μου», έγραψε στις 9 Νοεμβρίου η νεαρή Πακιστανή, που το 2012 επέζησε δολοφονικής απόπειρας από τους Πακιστανούς Ταλιμπάν -εξαιτίας της εκστρατείας της υπέρ της εκπαίδευσης των κοριτσιών- και έκτοτε ζει στη Βρετανία.

«Ο Άσερ κι εγώ δεθήκαμε με τα δεσμά του γάμου και γίναμε σύντροφοι για μια ζωή. Γιορτάσαμε μια μικρή τελετή nikkah [ισλαμικός γάμος] στο σπίτι, στο Μπέρμιγχαμ, με τις οικογένειές μας», ανέφερε η Μαλάλα.

«Στείλτε μας τις προσευχές σας. Είμαστε ενθουσιασμένοι που θα πορευτούμε μαζί σε αυτό το ταξίδι».

In Malala, I found the most supportive friend, a beautiful and kind partner — I’m so excited to spend the rest of our life together.

Thank you all for the wishes on our Nikkah. In following our cricket team’s tradition, we had to do a victory cake cutting. pic.twitter.com/KSGQOHsY64

— Asser Malik (@MalikAsser) November 10, 2021

Είχαν περάσει μόλις τέσσερις μήνες από την επίμαχη συνέντευξή της στη βρετανική έκδοση του περιοδικού Vogue, με τη φωτογραφία της στο εξώφυλλο του τεύχους Ιουλίου, όπου η Μαλάλα δήλωνε ότι δεν καταλαβαίνει γιατί οι άνθρωποι πρέπει να παντρεύονται.

«Αν θέλεις να έχεις έναν άνθρωπο στη ζωή σου, γιατί πρέπει να υπογράψεις έγγραφα γάμου, γιατί δεν μπορεί να είναι απλώς μια σχέση;», αναρωτιόταν.

View this post on Instagram

A post shared by British Vogue (@britishvogue)

Εκείνη η συνέντευξη είχε εξοργίσει ακόμη περισσότερο τους συντηρητικούς κύκλους της μουσουλμανικής κοινότητας στη Βρετανία και τους ισλαμιστές -σκληροπυρηνικούς και μη- στην πατρίδα της, το Πακιστάν.

Τώρα, ο γάμος της έχει ξενίσει πολλούς υποστηρικτές της, που δηλώνουν απογοητευμένοι -ορισμένοι, δε, ακόμη και καχύποπτοι- με την άρδην αλλαγή της στάσης στο θέμα.

Αρκετοί την κατηγόρησαν ότι φάσκει και αντιφάσκει.

Οι αντιδράσεις ήταν τόσο έντονες, που η Μαλάλα αποφάσισε τελικά να απαντήσει.

«Σύντροφος και καλύτερος φίλος»

«»Δεν θέλω να παντρευτώ… ή τουλάχιστον όχι μέχρι τα 35 μου». Άκουσα πολλές φορές τα τελευταία χρόνια τον εαυτό μου να ξεστομίζει αυτά τα λόγια – αντιδραστικά, μισοσυνειδητά- όταν με ρωτούσαν για τις σχέσεις», έγραψε σε άρθρο της στη βρετανική Vogue.

«Δεν ήμουν κατά του γάμου, αλλά επιφυλακτική ως προς την πρακτική του», ανέφερε δύο ημέρες μετά τον γάμο της.

«Αμφισβήτησα τις πατριαρχικές ρίζες του θεσμού, τους συμβιβασμούς που αναμένεται να κάνουν οι γυναίκες μετά το γάμο και πώς οι νόμοι σχετικά με τις σχέσεις επηρεάζονται από τους πολιτισμικούς κανόνες και τον μισογυνισμό σε πολλές γωνιές του κόσμου».

«Φοβόμουν ότι θα χάσω την ανθρωπιά μου, την ανεξαρτησία μου, τη γυναικεία φύση μου – η λύση μου ήταν να αποφεύγω τον γάμο. Δεν θα μπορούσα να αποκαλώ τον εαυτό μου φεμινίστρια, αν δεν είχα επιφυλάξεις».

Όμως, η σχέση της με τον Άσερ Μαλίκ, τον οποίο αποκαλεί στο κείμενο «σύντροφο και καλύτερο φίλο», τη βοήθησε, λέει, «να σκεφτώ πώς θα μπορούσα να έχω μια σχέση -ένα γάμο- και να παραμείνω πιστή στις αξίες μου για ισότητα, δικαιοσύνη και ακεραιότητα».

H διαδικασία, τονίζει, περιλάμβανε «συζητήσεις με φίλους μου, μέντορες και τον σημερινό σύντροφό μου Άσερ», τον οποίο -διευκρίνισε- γνώρισε το 2018, στη διάρκεια μιας επίσκεψή του στην Οξφόρδη, όπου εκείνη ακόμη σπούδαζε.

«Το αντικείμενό του ήταν το κρίκετ, οπότε είχα αμέσως πολλά να συζητήσω μαζί του. Βρήκαμε ότι είχαμε κοινές αξίες και απολαύσαμε ο ένας την παρέα του άλλου», περιγράφει.

«Και όταν τα λόγια απέτυχαν, του έστειλα έναν link για τη συμβατότητα των ζωδίων μας, ελπίζοντας ότι τα άστρα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη σύσφιξη της σχέσης».

Τον περασμένο Ιούλιο, όταν κυκλοφορούσε το τεύχος της Vogue με τη συνέντευξή της, η Μαλάλα γιόρταζε τα 24α γενέθλιά της μαζί του.

Happy Birthday to the most amazing @Malala 🌟 @iamsrk had to make a necessary cameo of course. pic.twitter.com/kSFBgSqzVz

— Asser Malik (@MalikAsser) July 12, 2021

«Ακόμα δεν έχω όλες τις απαντήσεις για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες – αλλά πιστεύω ότι μπορώ να απολαύσω τη φιλία, την αγάπη και την ισότητα στο γάμο», έγραψε η Μαλάλα, που προχθές παραχώρησε συνέντευξη και στο BBC, μιλώντας για την επιλογή της.

«Πρέπει να αμφισβητούμε το status quo», δήλωσε, «είμαι όμως τυχερή που βρήκα έναν σύζυγο, ο οποίος καταλαβαίνει τις αξίες μου».

Το κορίτσι πίσω από τη δημόσια εικόνα

Από τα 15 της κι έπειτα, αφότου επέζησε της δολοφονικής απόπειρας εναντίον της από τους εξτρεμιστές ισλαμιστές, η Μαλάλα έγινε παγκόσμιο σύμβολο, η πιο νέα κάτοχος Νόμπελ Ειρήνης -καθώς και πλείστων άλλων βραβείων- συνιδρύτρια ενός παγκόσμιου ιδρύματος για τη μόρφωση των κοριτσιών σε όλο τον κόσμο.

Μόλις πέρυσι, εν τω μεταξύ, αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με πτυχίο στη Φιλοσοφία, στην Πολιτική και στα Οικονομικά.

«Η Δύση την έχει εξιδανικεύσει, το Πακιστάν την επικρίνει, έχουμε όμως ξεχάσει ότι είναι άνθρωπος», έγραφε στη βρετανική εφημερίδα «i» η αρθρογράφος και επιμελήτρια του βιβλίου «Δεν πρόκειται για την μπούργκα», Μαριάμ Χαν, με αφορμή τη συνέντευξη της Μαλάλα στη Vogue, το περασμένο καλοκαίρι.

«Η κριτική που αντιμετωπίζει η Μαλάλα στο Πακιστάν και η επανάληψή της από την κοινότητα των Πακιστανών μουσουλμάνων στη Βρετανία είναι ένας βολικός αποπροσανατολισμός από το γεγονός ότι η πακιστανική κυβέρνηση απογοητεύει συνεχώς τους πολίτες της, επειδή δεν μπορεί να βάλει φρένο στους Ταλιμπάν, εν μέσω αυξανόμενης διαφθοράς και φτώχειας», επεσήμανε.

«Αλλά ούτε και η Δύση είναι αθώα, απεικονίζοντάς την ως μια τέλεια χειραφετημένη μουσουλμάνα», υπογράμμιζε.

«Η καταπίεση των μουσουλμάνων γυναικών υπάρχει τόσο στη Δύση, όσο και έξω από αυτήν. Και γι’ αυτό δεν ευθύνεται η Μαλάλα. Υπεύθυνες είναι», κατέληγε, «οι πολιτικές πατριαρχίες και η εξωτερική πολιτική».