Η ακτή της Μπαρμπαριάς και οι αδελφοί Μπαρμπαρόσα

Με την εκκαθάριση της Ισπανίας από τους μαυριτανούς μουσουλμάνους (Reconquista) οι αυτοκρατορικές δυνάμεις του Καρόλου Ε’ της Ισπανίας και της Γερμανίας αποφάσισαν πως έπρεπε να απαλλάξουν ολόκληρη τη Μεσόγειο από τις δυνάμεις και τις επιρροές της Οθωμανικής  Αυτοκρατορίας. Ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, έχοντας ουσιαστικά κάτω από τις διαταγές του τούς ηγεμόνες της Βόρειας Αφρικής και τους κουρσάρικους στόλους τους, ήταν σε θέση να καταφέρνει σοβαρά πλήγματα σε περιοχές της Αυτοκρατορίας (Σικελία, Νάπολη, Γένουα, νησιά Βαλεαρίδων, Μασσαλία, Νίκαια κ.α.) που ενοχλούσαν ιδιαίτερα τον αυτοκράτορα.

Στα αφτιά του Καρόλου δεν έπαυαν να ηχούν τα λόγια της γιαγιάς του, βασίλισσας Ισαβέλλας της Καστίλλης, πως «η Μεσόγειος έπρεπε να είναι μια ισπανική λίμνη». Με την έξωση των Μαυριτανών από την Ισπανία οι ακτές και οι κόλποι της Βόρειας Αφρικής (Μπαρμπαριά) πλημμύρισαν από αποφασισμένους για όλα αυτόνομους πολεμιστές που ουσιαστικά υπάκουαν στις εντολές πολεμοχαρών καπεταναίων, πετυχημένων στο κούρσεμα πλοίων και στην κατάληψη ανύποπτων παραλιακών πόλεων. Ο πιο περιβόητος ήταν τότε ο εκ Μυτιλήνης καταγόμενος Αρούζ (στα τούρκικα Ορούζ) Μπαρμπαρόσα. Που είχε διακριθεί για τις αγριότητες που είχε διαπράξει στις ακτές της Μεσογείου. Με πιο σημαντική τη δολοφονία του σουλτάνου του Αλγερίου, τον οποίο έπνιξε τυλίγοντας το τουρμπάνι του γύρω από τον λαιμό του. Αυτός μεταξύ άλλων μετέφερε πολλούς μουσουλμάνους διωγμένους από την Ισπανία στην Αφρική. Αυτοί τον ονόμασαν μπαμπά (baba-Orus), που ηχητικά οι Λατίνοι το εξέλαβαν ως Barbarossa (Κοκκινογένης).

Ο Αρούζ όμως, που είχε ήδη δηλώσει υποταγή στον σουλτάνο Σελίμ (πατέρα του Σουλεϊμάν) και του είχε εκχωρήσει την Αλγερία ως οθωμανική επαρχία, δεν έζησε πολύ. Αφού κατέκτησε ολόκληρη την Αλγερία έχασε τη ζωή του το 1518 πολεμώντας κατά των Ισπανών, που κατέβαιναν από το Οράν, στην πόλη Τλέμσεν, στη Βόρεια Αλγερία. Αμέσως τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Χαϊρεντίν που ακολούθησε την ίδια πολιτική υποταγής στον νέο Σουλτάνο, Σουλεϊμάν. Και οι δύο αδελφοί Μπαρμπαρόσα δεν είχαν ουσιαστικά σταγόνα τουρκικού αίματος στις φλέβες τους. Με μητέρα τη χήρα ενός έλληνα παπά και πατέρα έναν πρώην χριστιανό ελληνικής καταγωγής, γενίτσαρο, τα δυο αδέλφια εγκατέλειψαν από μικρά το νησί τους, έγιναν θαλασσινοί και ενώθηκαν σύντομα με κουρσάρικα καράβια. Η ναυτική τους επιδεξιότητα και η αγριάδα τους στον πόλεμο γρήγορα ξεχώρισαν και τους ανέδειξαν σε ηγέτες των κουρσάρων της Μπαρμπαριάς.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της κυριαρχίας στη θάλασσα ο Σουλεϊμάν κάλεσε τον Χαϊρεντίν στην Κωνσταντινούπολη και του ανέθεσε τη σχετική αποστολή. Αυτός αμέσως επετέθη στη Σαρδηνία, στην Κορσική και σε μικρότερα, αλλά σημαντικά νησιά της Μεσογείου (Λαπεντούζα, Μοντεχρήστο, Ελμπα). Καταλαμβάνοντας 18 γαλέρες έξω από τη Μεσσήνα της Σικελίας, ο Μπαρμπαρόσα πληροφορήθηκε πως ο μεγάλος του αντίπαλος Ανδρέα Ντόρια ετοιμαζόταν να προσεγγίσει την Πρέβεζα. Αμέσως στράφηκε προς τα εκεί όπου και συνάντησε τον χριστιανικό στόλο.

Μετά από μία αψιμαχία κοντά στο Ακτιο, οι δυνάμεις του Ανδρέα Ντόρια απεχώρησαν αφήνοντας τον Μπαρμπαρόσα θριαμβευτή, αφού είχε καταλάβει 7 χριστιανικές γαλέρες. Επιστρέφοντας στην Κωνσταντινούπολη ο Χαϊρεντίν αναγορεύθηκε από τον Σουλτάνο αρχιναύαρχος (καπουδάν πασάς) του στόλου και Υπέρτατος Ηγέτης της Βόρειας Αφρικής. Του δόθηκε επίσης η διακυβέρνηση των επαρχιών της Ρόδου, της Εύβοιας και της Χίου. Η δράση όμως του Μπαρμπαρόσα δεν ολοκληρώθηκε εκεί. Συνέχισε τη δράση του ως ηγέτης του Αλγερίου, υποτελής του Σουλτάνου πάντα, σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Κυριάρχησε στρατιωτικά σε όλες σχεδόν τις παραλιακές περιοχές της Νότιας Ευρώπης. Εκαψε τη Νίκαια της Γαλλίας και την παρέδωσε πίσω στον Φραγκίσκο, όπως και την Τουλόν. Εισέβαλε σε όλες σχεδόν τις νησιωτικές κτήσεις της Ισπανίας, της Νάπολης, της Γένουας και της Βενετίας. Εχτισε κάστρο στο Κάπρι και λεηλάτησε την Οστια, τη Σάντα Λουτσία και τις ακτές της Καλαβρίας. Από τα, υπό βενετσιάνικη κατοχή, Κύθηρα πήρε γύρω στους 600 κατοίκους για σκλάβους. Δεν υπήρξε αντίπαλος που να μπόρεσε να τον καταβάλει. Τελικά αποσύρθηκε το 1545 στο παλάτι που είχε χτίσει στην Κωνσταντινούπολη…