Ο Στέφανος Δημουλάς μιλά στο in.gr για τον δικό του Προμηθέα

Έργω κ’ ουκέτι μύθω.
Με έργα και όχι με λόγια.

Ποντίων τε κυμάτων ανήριθμον γέλασμα.
Το αναρίθμητο λίκνισμα των κυμάτων της θάλασσας.

Ορμώμενον μηδαμώς αντισπάσης.
Δεν μπορείς να σταματήσεις με τίποτα αυτόν που κινείται με ορμητικότητα.

— Προμηθεύς Δεσμώτης

Μπορείτε να φανταστείτε την τραγωδία του Αισχύλου για τον Προμηθέα ως χορευτική παράσταση;

Η παράσταση «Titan Prometheus» φιλοδοξεί να πετύχει μία σύγχρονη ερμηνεία της αισχυλικής τραγωδίας για τον Προμηθέα.

Πρόκειται για μια αμιγώς χορευτική παραγωγή 2 πράξεων, 4 σκηνών και διάρκειας 60 λεπτών.

Ο νεοκλασικός χορός παντρεύεται με την κινηματογραφική μουσική και τελικά δημιουργείται μια δραματική και ατμοσφαιτική αίσθηση. Στοιχεία από όπερα, σινεμά, βιομηχανική αισθητική και μινιμαλισμό ενώνονται με τα σώματα των χορευτών και δημιουργούν μια παράσταση καθηλωτική.

Πίσω από αυτήν, βρίσκεται ο πολυμήχανος  Στέφανος Δημουλάς , οι δημιουργίες του οποίου χαρακτηρίζονται από αρμονική και ταυτόχρονα σκοτεινή και στοιχειωμένη αισθητική.

Γεννημένος στο Βόλο και απόφοιτος του Royal Conservatoire of Scotland, UK, ο Στέφανος Δημουλάς δραστηριοποιείται κυρίως ως χορευτής και χορογράφος. Συνολικά έχει χορογραφήσει 3 όπερες στο Λονδίνο και έχει πρωταγωνιστήσει σε διεθνείς παραγωγές μεταξύ άλλων σε Χονγκ Κονγκ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία και Σιγκαπούρη, ενώ επίσης έχει εμφανιστεί στη Royal Opera House και το Sadlers Wells Theatre.

Επιπλέον, είναι Ιδρυτής και Διευθυντής της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας CULTURE SELECT και είναι προσκεκλημένος του Πάντειου Πανεπιστημίου ως βασικός ομιλητής του TED x 2021 και του Διεθνούς Φεστιβάλ Τεχνών Αιγαίου 2021.

Σήμερα, ο Στέφανος Δημουλάς μιλά στο in.gr για τον προμηθέα του, για την δικαίωση των τολμηρών και για την ζωή του ως καλλιτέχνη στο Λονδίνο, την Ελλάδα και τον κόσμο.

Στην πρώτη σας χορευτική παραγωγή, επιλέξατε την πρόκληση της συγκλονιστικής τραγωδίας του Αισχύλου. Για ποιον λόγο και με τι κριτήριο;

Η μυθολογία και ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός με γοήτευαν από πολύ νεαρή ηλικία. Ειδικότερα, όμως, ο αισχυλικός μύθος του Προμηθέα Δεσμώτη έχει κατά την άποψή μου μία πολύ βαθιά καλλιτεχνική υπόσταση η οποία επεκτείνεται με την ιστορία της σε δυνατές εικόνες: φωτιά, Ολύμπιοι Θεοί, πλάσματα, Καρπάθια Όρη.

Οι έντονες αισθητικές και συναισθηματικές αντιθέσεις καθώς και οι ατμοσφαιρικές και στοιχειωμένες εικόνες, με έκαναν να θέλω να τις φέρω στη σκηνή.

Αυτός, λοιπόν, ο μύθος χαράχθηκε έντονα στη μνήμη μου και θέλησα να του δώσω μία χορευτική υπόσταση, πράγμα το οποίο μαθαίνω τελικά πως είναι και ίσως η πρώτη φορά που πλάθεται σε μία αμιγώς χορευτική παραγωγή.

Επιστροφή στην πατρίδα του μέσω της τέχνης

Με ποιον τρόπο συνεργαστήκατε με τον συνθέτη Ερμή Γεραγίδη και την  ενδυματολόγο-σκηνογράφο Ηλένια Δουλαδίρη για το τελικό αποτέλεσμα;

Με όλους τους δυνατούς τρόπους! Διαδικτυακά, εκ του σύνεγγυς, τηλεφωνικά. Σήματα μορς ευτυχώς δεν χρειαστήκαμε να χρησιμοποιήσουμε με όλη αυτή την κατάσταση του Covid-19. Ευτυχώς υπάρχει το Skype και το Zoom.

Από τη στιγμή που ενημερώθηκα για την έγκριση στήριξης της πρότασής μου από το ΥΠΠΟΑ, ενόσω βρισκόμουν στο Λονδίνο, ο Ερμής Γεραγίδης  και η Ηλένια Δουλαδίρη ήταν από τους πρώτους ανθρώπους που επικοινώνησα. Ξεκίνησαν λοιπόν απανωτά meetings για την υλοποίηση του έργου.

Όταν κατέφθασα στην Αθήνα, ήταν συχνότατες οι συναντήσεις μας με τον Ερμή στο στούντιό του για τη δημιουργία της πρωτότυπης μουσικής του έργου, μουσική για την οποία είχα προσωπικά ξεκάθαρη εικόνα για το τι ήθελα. Ταυτόχρονα οι συναντήσεις με την Ηλένια στο βεστιάριο και στον προσωπικό της χώρο έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην τελειοποίηση των πρωτότυπων κοστουμιών.

Ποιες διαφορές εντοπίσατε ανάμεσα στην συγκεκριμένη δουλειά και στην σκηνοθεσία όπερας στο Λονδίνο;

Πολλές. Διαφορές τις οποίες ομολογώ πως σημειώνω σε ένα τετραδιάκι και για να τις θυμάμαι αλλά και προς «γνώσιν και συμμόρφωσιν» μου.

Τι εννοώ ακριβώς; Η χορευτική παραγωγή TITAN PROMETHEUS είναι η παρθενική μου προσπάθεια να δημιουργήσω ένα θέαμα από το μηδέν. Έτσι, λοιπόν, είναι αναπόφευκτα τα λάθη μου και η προσωπική αμφισβήτηση των αποφάσεών μου αλλά και των εγκρίσεων που δίνω στους συνεργάτες μου.

Είμαι άνθρωπος (δυστυχώς είμαι ο τιτάνας Προμηθέας μόνο στη σκηνή) και μάλιστα άνθρωπος που αναγνωρίζει τα λάθη του και μαθαίνει από αυτά.

Η σκηνοθεσία όπερας και πιο συγκεκριμένα η χωροθέτηση-χορογραφία (staging) που έχω κάνει στο Λονδίνο για το Bridewell Theatre για το έργο «Ayanfe, A Yoruba Opera» έχει πολύ λίγα παρόμοια στοιχεία με το χτίσιμο μιας παραγωγής από την αφετηρία.

Αυτά που θα σημείωνα είναι η δραματουργία, η σωστή προετοιμασία πρωτού βρεθείς στο στούντιο με τους συντελεστές και η ομαλή σύνδεση της αφηγηματική δομής ανάμεσα στις σκηνές.

Η αφίσα της παράστασης

Τι πολύτιμο έχει κομίσει η ενασχόληση με τον χορό στην ζωή σας; Ποια βαθιά γνώση που ίσως αλλιώς δεν θα παίρνατε;

Να πιστεύω στο καλύτερο. Να πιστεύω στο ότι μπορώ να καταφέρω κάτι καλύτερο από αυτό που έχω τώρα και άρα να μην επαναπαύομαι.

Να συνειδητοποιώ πως ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο και να προσπαθώ για το βέλτιστο. Να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος, καλύτερος επαγγελματίας, καλύτερος ακροατής. Να νοιάζομαι.

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει ένας χορευτής διαχρονικά, πιστεύετε;

Την ίδια δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει και ένας αθλητής: τον τραυματισμό. Ακόμη και στους καλύτερους μπορεί να συμβεί και αυτό είναι μία πραγματικότητα.

Ξέρετε, πολλές φορές αρνούμαστε οι ίδιοι οι χορευτές να αποδεχθούμε ή ακόμα και να συζητήσουμε για τραυματισμούς γιατί τους φοβόμαστε όπως ο διάβολος το λιβάνι.

Η λέξη ‘’τραυματισμός’’ ηχεί τόσο αρνητικά στα αυτιά μας όσο η λέξη ‘’καρκίνος’’.

Τι σας ενέπνευσε περισσότερο στην ιστορία του Προμηθέα, αλλά και στην προσωπικότητά του ως ήρωα;

Αυτός ο πανανθρώπινος μύθος κρύβει τόσα πολλά μηνύματα και τόσες δυνατές εικόνες που με έκανε να θέλω να τον διερευνήσω και να ακολουθήσω τη δομή του μα πολύ περισσότερο με έκανε να θέλω να βρω σημεία που να μπορώ να τους δώσω μία διαφορετική νοηματική προσέγγιση.

Ήθελα να βρω σημεία που να μπορώ να τα αναπλάσω με δικούς μου ανθρωποκεντρικούς θεματικούς άξονες όπως τα στερεότυπα, την επιμονή, την ισότητα φύλων και τη θρησκοληψία. Όλα με μεγάλο σεβασμό και ήθος απέναντι σε αυτό το τιτάνιο έργο. Έτσι, έθεσα τα ακόλουθα ερωτήματα και προσπαθώ ακόμα και αυτή τη στιγμή που μιλάμε να τα εκφράσω μέσω της κίνησης.

Δικαιώνονται τελικά οι τολμηροί; Αξίζει να θυσιάζεσαι για να υπερτερεί το κοινό καλό; Υπάρχει πάντα η ελπίδα προς το καλύτερο; Οφείλει ο πρωταγωνιστής να υπερτερεί σε δύναμη, χάρη, ομορφιά, ευφυία ή πάντα να έλκεται από το αντίθετο φύλο; Πόσα στερεότυπα και κοινωνικά “πρέπει” οφείλει κάποιος να πληροί για να είναι ο πρωταγωνιστής;

Στέφανος Δημουλάς ιπτάμενος

Κύριε Δημουλά, ποια έχει υπάρξει η πιο συγκλονιστική στιγμή της καριέρας σας;

Μπορεί να ακουστεί λίγο αφελές μα δεν μπορώ να μην θυμηθώ, έτσι χωρίς πολλή σκέψη, τη στιγμή που μπήκα με το ολόδικό μου πάσο του χορευτή στα παρασκήνια της Royal Opera House στο Covent Garden και αντίκρυσα αυτά τα θεώρατα σκηνικά της La Travatia στην οποία χόρευα.

Τα ίδια σκηνικά τα οποία είχε αντικρύσει η Μαρία Κάλας, ο Pavarotti και ο Placido Domingo με τον οποίο ήμουνα μαζί στη σκηνή. Είμαι ένα αγόρι από την επαρχιακή πόλη του Βόλου, του οποίου τα μάτια και η καρδιά θέλοντας και μη περιορίστηκαν σε συγκεκριμένες επιλογές.

Μικρή κοινωνία, μικρά θέατρα, μικρές ελπίδες.

Μα δεν γινόταν να αρκεστώ σε αυτά. Δεν γινόταν να επέτρεπα στον εαυτό μου να μην γίνω ‘’εγώ’’, ο ειλικρινής και αληθινός εαυτός μου, αγέρωχος χωρίς να ζητάω πια συγγνώμη για την κάθε φορά που με κορόιδευαν για αυτά και αυτούς που αγαπούσα.

Έπρεπε να πιστέψω πως οι δυνατότητές μου και η θέλησή μου δεν φτάνει μόνο μέχρι την ταμπέλα στην Εθνική Οδό που γράφει ‘’Βόλος – Έξοδος’’.

Έπρεπε να διεκδικήσω τα εδάφη μου. Πώς; Φεύγοντας από αυτά. Πετώντας αλλού. Έστω και για λίγο.

View this post on Instagram

A post shared by Stefanos Dimoulas (@stefanos_dimoulas)

Υπάρχει κάτι που σχεδιάζετε και οραματίζεστε για μετά; Ως επόμενο βήμα;

Να σας πω την αλήθεια… Όχι. Και γιατί το λέω έτσι ευθαρσώς, ειλικρινέστατα και με ένα χαμόγελο στο στόμα;

Γιατί η παραγωγή μου TITAN PROMETHEUS βρίσκεται στα σκαριά τα τελευταία 2 χρόνια και άρα η προεργασία δεν μου άφησε και πολύ χρόνο.

Τώρα είμαι πλήρως αφοσιωμένος σε αυτή με την ευκαιρία και την υλική υποστήριξη που μου δόθηκε από το ΥΠΠΟΑ και την Εθνική Λυρική Σκηνή μέσω του Προγράμματος ‘’Όλη η Ελλάδα Ένας Πολιτισμός’’ για να έχω στο δυναμικό μου 23 άτομα.

Είμαι ευγνώμων. Είμαι πολύ ευγνώμων που στα 27 μου χρόνια έχω τη δυνατότητα να κάνω αυτό που αγαπώ. Είμαι ευγνώμων που πριν από ένα χρόνο όντας σε καραντίνα καθόμουν μέχρι τις 3 και 4 η ώρα το πρωί γράφοντας την πρόταση αυτής της παραγωγής προς κατάθεση με την αγαπημένη μου Art Director, Λήδα Κουτρομάνου.

Είμαι ευγνώμων που άνθρωποι, κοντινοί και μακρινοί μου (κυρίως αυτοί οι μακρινοί, οι γνωστοί-άγνωστοί μου μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης) με στηρίζουν και με αποδέχονται όπως ακριβώς είμαι.

Όχι όπως εκείνο το παιδί που, όταν ήμουν 6, 8, 10, 13, 18 με έβριζε στο δρόμο, θα ήθελε να είμαι.

Πληροφορίες για την Παράσταση:

Σε δύο μοναδικές παραστάσεις στο πλαίσιο του θεσμού ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ – Πρόγραμμα 2021 -, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τις δοκιμασίες που θέτει η κλασική τραγωδία στον σύγχρονο άνθρωπο, την Παρασκευή 10 και το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου στο Αρχαίο Θέατρο Δημητριάδος, μόλις λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης του Βόλου.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Δραματουργία – Σκηνοθεσία – Χορογραφία: Στέφανος Δημουλάς

Μουσική: Ερμής Γεραγίδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Ιλένια Δουλαδίρη
Σχεδιασμός Φωτισμών: Σοφία Αλεξιάδου

Βοηθός Σκηνικών – Κοστουμιών: Ιωάννα Καλάβρου
Βοηθός Χορογράφου: Άντζελα Καλαντζή

Χορευτές:
Στέφανος Δημουλάς, Natasha Trigg, Αμέντολα Sabina, Νάστα Κοντοπίδη, Τάσος Παππάς – Πετρίδης, Ιωάννα Χρυσομάλλη

Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Λήδα Κουτρομάνου

Υπεύθυνος Παραγωγής: Άρης Λάσκος
Βοηθός Παραγωγής: Αλεξάνδρα Τσιπνή – Κολαζά