Η «γενιά των ορφανών»: το παράλληλο δράμα της πανδημίας στην Ινδία

Ακόμη και πριν από την πανδημία, τα στοιχεία ήταν θολά για τον ακριβή αριθμό των ορφανών και εγκαταλελειμμένων παιδιών στην αχανή Ινδία.

Καταγράφοντας τεράστιες αποκλίσεις, οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 12 έως και 31 εκατομμύρια, σε σύνολο 1,36 δισεκατομμυρίων κατοίκων.

Εξ αυτών, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μόλις τα 370.000 ορφανά φιλοξενούνταν σε ιδρύματα, με φόντο τα εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά υιοθεσιών στην Ινδία (0,01% την περίοχδο 2018-19) και την απουσία διαθέσιμων στοιχείων για τα περί αναδοχής.

Σήμερα, καθώς η δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο μετρά πάνω από 330.000 νεκρούς από την Covid-19 και το δεύτερο κύμα της πανδημίας έχει πλήξει σε σημαντικό βαθμό τους κάτω των 50 ετών, οργανώσεις και ειδικοί κάνουν λόγο για τη «γενιά των ορφανών».

Άλλα έχουν χάσει από ένα γονιό από τον κοροναϊό. Άλλα και τους δύο. Πολλά έχουν εγκαταλειφθεί.

Άγνωστος είναι ο αριθμός όσων βρίσκονται σήμερα με συγγενείς και πόσοι από αυτούς είναι σε θέση να τα θρέψουν.

Πάρα πολλά παιδιά εκτιμάται ότι κινδυνεύουν να πέσουν ή είναι ήδη θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, εργασιακής εκμετάλλευσης και κυκλωμάτων διακίνησης.

Κατά την Σολάν Καπούρ, ιδρύτρια της ΜΚΟ Protsahan India Foundation, «μιλάμε για μία γενιά σε τρομερή δυσχέρεια και αντιμέτωπη με σοβαρό ψυχολογικό τραύμα».

«Αόρατη» απειλή

Προς το παρόν, τα τελευταία επίσημα κυβερνητικά στοιχεία για την περίοδο μεταξύ 1ης Απριλίου και 25ης Μαΐου αναφέρουν μόλις 577 καταγραφές ορφανών, και από τους δυο γονείς, εξαιτίας της Covid-19.

Μη κυβερνητικές οργανώσεις, που δραστηριοποιούνται στην Ινδία και εστιάζουν στην προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού, λένε ότι τα πραγματικά μεγέθη είναι σαφώς πολλαπλάσια.

Μια από αυτές, η Aangan Trust, με έδρα το Μουμπάι, αναφέρει ότι, μόλις σε τέσσερις περιοχές, εθελοντές της εντόπισαν μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα πάνω από 310 παιδιά οι γονείς των οποίων έχουν πεθάνει ή είναι πολύ άρρωστοι από κοροναϊό για να τα φροντίσουν.

«Δεν ξέρουμε καλά-καλά πόσοι ακριβώς έχουν πεθάνει» από την πανδημία, λέει στο πρακτορείο AFP η Ακάντσα Σριβάσταβα, ιδρύτρια ΜΚΟ, «πολλώ μάλλον πόσα παιδιά έχουν μείνει ορφανά».

Κι αυτά «δεν βιώνουν απλά μία τραγωδία», επισημαίνει η Γιασμίν Άλι Χακ, εκπρόσωπος της Unicef στην Ινδία. «Αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο εκμετάλλευσης και κακοποίησης».

Μικρά θύματα, μεγάλοι κίνδυνοι

Αργές σε απόκριση και σε αυτή την τραγική πτυχή της πανδημίας, οι κρατικές αρχές της Ινδίας τώρα προειδοποιούν ότι δεν θα πρέπει να γίνονται αναρτήσεις και αναδημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με εκκλήσεις αναρμόδιων για την παροχή βοήθειας, στέγης και φροντίδας σε ορφανά ή εγκαταλελειμμένα παιδιά.

Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να επωφεληθούν κυκλώματα διακίνησης και παράνομων υιοθεσιών, τόνισε το υπουργείο Γυναικών και Ανάπτυξης Παιδιών, υπογραμμίζοντας το αυστηρό νομικό πλαίσιο υιοθεσιών στην Ινδία.

Στο μεσοδιάστημα, στο Twitter έκανε θραύση το hashtag #CovidOrphans, ενώ στο Facebook υπήρξαν αναρτήσεις για «υιοθεσίες» ανήλικων Ινδών, έναντι 7.000 δολαρίων…

Η τύχη δεν είναι καλύτερη για πολλά παιδιά σε φτωχογειτονιές, που έμειναν ορφανά από έναν γονιό, αλλά ο εν ζωή δεν μπορεί ή δεν θέλει να τα θρέψει.

«Σε υποβαθμισμένες περιοχές, όπου δραστηριοποιούμαστε», λέει στην ιστοσελίδα The Diplomat η Σονάλ Σινγκ, ιδρύτρια της ΜΚΟ Protsahan, «υπάρχουν παιδιά που έχουν εγκαταλειφθεί από τους πατέρες τους, αμέσως μόλις οι μητέρες τους πέθαναν από Covid».

«Αναγκάζονται να δουλεύουν σκληρά, κερδίζοντας λίγα λεφτά», τονίζει, που αρκούν «για να τραφούν τα ίδια και, ίσως, να θρέψουν μικρότερα αδέλφια».

Η Σινγκ αναφέρεται επίσης σε καταγγελίες αιμομιξίας, με θύματα ανήλικα κορίτσια και θύτες άνεργους πατέρες.

Δεν λείπουν επίσης οι περιπτώσεις γονέων, κυρίως φτωχών, που – όπως αναφέρει σε έκθεσή της η Aangan– επιλέγουν ως λύση στο οικονομικό τους αδιέξοδο τον καταναγκαστικό γάμο των ανήλικων κορών τους.

Πολύ λίγα, πολύ αργά;

Ο Ανουράγκ Κουντού, πρόεδρος της Επιτροπής Για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Παιδιού στο Νέο Δελχί, λέει στο BBC πως θεωρεί την κατάσταση «κατά μία έννοια, εθνική έκτακτη ανάγκη».

Για πολλοστή φορά με καθυστέρηση, ωστόσο, ο ινδουιστής εθνικιστής πρωθυπουργός, Ναρέντρα Μόντι ανακοίνωσε μόλις το περασμένο Σάββατο -εν μέσω νέας κατακραυγής- δέσμη μέτρων στήριξης παιδιών και εφήβων που έμειναν ορφανά, λόγω πανδημίας.

Μεταξύ άλλων, δεσμεύτηκε για την παροχή δωρεάν εκπαίδευσης και υγειονομικής περίθαλψης στους ανήλικους, με πλήρη κάλυψη από το κράτος.

Ανακοίνωσε οικονομικό βοήθημα, ύψους ενός εκατομμυρίου ρουπιών Ινδίας (κοντά στα 11.200 ευρώ), υπό τη μορφή προθεσμιακής κατάθεσης και μηνιαίου βοηθήματος, για όσους είναι μεταξύ 18 και 23 ετών, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους.

Ωστόσο, φαίνεται ότι το μέτρο θα αφορά μόνον όσα ορφανά έχουν καταγράψει επισήμως οι αρχές, την ώρα που -όπως αναφέρουν ΜΚΟ- υπάρχουν αναρίθμητα παιδιά στη χώρα, κυρίως από τις κατώτερες κάστες, που δεν έχουν καν πρόσβαση στην κρατική βοήθεια.