Η ιστορία του μανικιούρ: Από την αρχαία Αίγυπτο ως την Cardi B

Το μανικιούρ πουλάει. Μια είδηση για τα νύχια της Κάιλι Τζένερ ή για το τελευταίο trend στα άνω άκρα δίνει σίγουρα κλικ ξεπερνώντας με σχετική ευκολία όλα τα υπόλοιπα νέα της ημέρας.

Το hashtag #nails έχει αυτή τη στιγμή πάνω από 151 εκατομμύρια δημοσιεύσεις στο Instagram, οι nail artists έχουν χιλιάδες ακολούθους και αμέτρητες γυναίκες υποστηρίζουν ότι το μανικιούρ είναι μια μορφή αυτοφροντίδας. Υπάρχουν και εκείνοι που απορρίπτουν ό, τι σχετίζεται με τα νύχια χαρακτηρίζοντάς τα ασημαντότητες.

Η κουλτούρα του μανικιούρ ωστόσο ήταν πάντα συνδεδεμένη με φορτισμένα ζητήματα, όπως τις ταξικές και τις φυλετικές διακρίσεις.

Η εφεύρεση του μανικιούρ δεν μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά σε έναν πολιτισμό. Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν αιγυπτιακές μούμιες (που χρονολογούνται από το 5.000 π.Χ.) με επιχρυσωμένα νύχια δάχτυλα ζωγραφισμένα με χένα. Περίπου την ίδια εποχή στην Ινδία οι γυναίκες έβαφαν τα νύχια τους με χένα, ενώ άνδρες στην αρχαία Βαβυλώνα χρησιμοποιούσαν κολ για να χρωματίζουν τα νύχια τους.

Lil Kim’s money manicure is in the Museum of Modern Art https://t.co/Qga5J8mP9V pic.twitter.com/9Sm7ZAb1dH

— Jezebel (@Jezebel) November 15, 2017

Σύμφωνα με το βιβλίο «Nails: The History of the Modern Manicure (Νύχια: Η Ιστορία του Σύγχρονου Μανικιούρ)», οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα σετ μανικιούρ από ατόφιο χρυσάφι στη νότια Βαβυλωνία, που χρονολογείται από το 3.200 π.Χ. και αποτελούσε κομμάτι πολεμικού εξοπλισμού.

Στους Κινέζους συχνά πιστώνεται η δημιουργία του πρώτου «βερνικιού νυχιών», το 3.000 π.Χ. Οι γυναίκες μούλιαζαν τα νύχια τους σε ένα μίγμα με ασπράδι αυγού, ζελατίνη, κερί μέλισσας και βαφές από πέταλα λουλουδιών (τα τριαντάφυλλα και οι ορχιδέες ήταν τα πιο δημοφιλή). Αποτέλεσμα: γυαλιστερά νύχια σε κοκκινωπό ροζ απόχρωση.

Μακριά, χρωματιστά νύχια συνδυάζονταν συνήθως με λεπτομερώς διακοσμημένα προστατευτικά νυχιών από σφυρήλατο ορείχαλκο και ημιπολύτιμους λίθους αποτελούσαν ένδειξη πλούτου και ανώτερης κοινωνικής τάξης. (Η δουλειά στα χωράφια και τα νύχια 15 εκατοστών πάνε συνήθως πακέτο).

View this post on Instagram

A post shared by Whitney Everett (@hairbywhit901)

Τα κόκκινα νύχια είχαν πάντα κοινωνικές συμπαραδηλώσεις και φοριούνταν συνήθως από την ελίτ, τονίζοντας τα άνω άκρα και τις κοινωνικές ανισότητες.

Τα μέλη της δυναστείας των Μινγκ εμφανίζονταν με πορφυρά νύχια και μακριές προεκτάσεις, ενώ οι Αιγύπτιες βασίλισσες Νεφερτίτι και Κλεοπάτρα φημίζονταν για τα κόκκινα νύχια τους τη στιγμή που οι πολίτες κατώτερων τάξεων δεν επιτρεπόταν να βάφουν τα νύχια τους παρά μόνο σε ανοιχτές αποχρώσεις.

Το τελευταίο στοιχείο αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν σκεφτεί κανείς πως στη σύγχρονη ιστορία οι ήπιες αποχρώσεις και το κλασικό γαλλικό μανικιούρ (που δημιουργήθηκε το 1975 από τον Αμερικανό Jeff Pink, πρόεδρο της Orly Nails) έχουν συνδεθεί με την ευκατάστατη ελίτ.

Στην Γαλλίδα make up artist, Michelle Menard πιστώνεται ωστόσο το πρώτο γυαλιστερό βερνίκι νυχιών που εμφανίστηκε τη δεκαετία του ’20 και το οποίο είχε ως βάση βαφή αυτοκινήτων. Το συγκεκριμένο βερνίκι δεν ήταν ευρέως διαθέσιμο.

Αυτό άλλαξε το 1932 όταν η εταιρία Revlon κυκλοφόρησε το πρώτο μανό όπως το ξέρουμε σήμερα κάνοντας το διαθέσιμο σε όλους.

Τα βαμμένα νύχια παρέμειναν για δεκαετίες δημοφιλή. Ακόμα και σε εποχές οικονομικής αστάθειας το μανικιούρ συνέχισε να θεωρείται προσιτή και δικαιολογημένη πολυτέλεια.

Teyana Taylor Opens ’90s-Themed Nail Salon, Missy Elliot & LiL Kim Show Support #TeyanaTaylor https://t.co/wz3NENvNSU pic.twitter.com/ddYwNRy2t7

— All Black Media (@allblackmedia) February 16, 2018

Αποχρώσεις όπως το Rouge Noir της Chanel έγιναν διάσημες. Πρόκειται για το σκούρο κόκκινο χρώμα που είχαν τα νύχια της Ούμα Θέρμαν στο Pulp Fiction (1995) του Κουέντιν Ταραντίνο. Το μανό ξεπούλησε την πρώτη μέρα της κυκλοφορίας του και είχε τόση ζήτηση που οι λίστες αναμονής έφταναν ακόμα και τους 12 μήνες.

Τα διαφόρων ειδών περίτεχνα νύχια έγιναν δημοφιλή την δεκαετία του ’30. Η Τζόαν Κρόφορντ εμφανιζόταν με νύχια «μισοφέγγαρα» και το περιοδικό Life φιλοξενούσε θέματα για τα νύχια με μονόγραμμα.

Ωστόσο, πίσω από την αναβίωση και επανεφεύρεση του nail art στη σύγχρονη εποχή βρίσκονται οι μαύρες γυναίκες- από την Donyale Luna, την πρώτη μαύρη γυναίκα που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο της αμερικάνικης Vogue, και την τραγουδίστρια Glodean White, τη σύζυγο του αείμνηστου Barry White, μέχρι την Τζάνετ Τζάκσον και την αξέχαστη εμφάνισή της στο φουτουριστικό βίντεο του «What’s It Gonna Be?!» με τεχνητά νύχια που έφεραν κρεμαστούς κρίκους.

View this post on Instagram

A post shared by Chaun 🇰🇭 (@chaunlegend)

Καλλιτέχνιδες σαν τις παραπάνω δημιούργησαν ένα νέο στυλ- στολισμένο, υπερβολικό, έντονο. Θα μπορούσε να πει κανείς πως ήταν μια μορφή αντίδρασης στις «ευρωκεντρικές» προσδοκίες που ήθελαν τις μαύρες γυναίκες να συρρικνώσουν τη παρουσία τους. Στην πραγματικότητα οι γυναίκες αυτές επανακαθόριζαν την έννοια του ωραίου.

Δεν είναι τυχαίο ότι η αθλήτρια της Nia Dennis εμφανίστηκε με μακριά, τετραγωνισμένα νύχια για να εκτελέσει τις ασκήσεις εδάφους της που έγιναν viral πριν λίγες εβδομάδες.

Η νεαρή αθλήτρια επαινέθηκε τότε για την εισαγωγή στοιχείων της μαύρης κουλτούρας σε ένα παραδοσιακά ευρωκεντρικό άθλημα.

View this post on Instagram

A post shared by WAMTheatre (@wamtheatre)

Ενώ μαύρες γυναίκες έχουν στιγματιστεί επανειλημμένα για τα νύχια τους, περσόνες όπως η Κάιλι Τζένερ καταλήγουν να παίρνουν συχνά εύσημα και θαυμασμό για τα «δημιουργικά» τους νύχια.

Με πληροφορίες από: Guardian