Τα συνθήματα στους τοίχους της Αθήνας αφηγούνται τις ιστορίες της

Στο παιδικό μου δωμάτιο έγινα έφηβη σε μια στιγμή, όταν με έναν μαύρο μαρκαδόρο από εκείνους που αγοράζαμε με λίγες τύψεις από τα χαρτοβιβλιοπωλεία της γειτονιάς, έγραψα ένα ρεφρέν από τραγούδι του Άσιμου και μερικά στιχάκια της Λίνας Νικολακοπούλου. Και κάτι άλλα, δικά μου, λεξιπλαστικά, παράφορα.

Οι τοίχοι ήταν βαμμένοι βερικοκί-ακόμα έτσι είναι, τώρα που το δωμάτιο μετατράπηκε σε μίνι αποθήκη στο πατρικό μου. Και τι ωραία που τους πήγαινε να είναι γραμμένοι με αυτό το μαύρο, παχύ γυαλιστερό του μαρκαδόρου… Στις επισκέψεις στους γονείς μου, τβλέπω τα συνθήματά μου. Πέρασαν δέκα χρόνια και δεκαπέντε, λίγα άλλαξαν στην κοσμοθεωρία μου, μάλλον δεν έχω μεγαλώσει ακόμα ή, ευτυχώς, δεν πρόκειται να μεγαλώσω ποτέ.

Βγαίνοντας στο μεγάλο σαλόνι της πόλης ωε φοιτήτρια, μακριά από την σχετικά ήρεμη συνοικία μου των νοτίων προαστίων, την είδα ζωγραφισμένη και σημειωμένη, σαν τετράδιο κοινόχρηστο λίγο βρώμικο και τσαλακωμένο, σαν τεράστιο, διακοπτόμενο από πλατείες και κτίρια,τοίχο σε δωμάτιο όπου συγκατοικούν χιλιάδες, ανήσυχοι και αβόλευτοι έφηβοι.

Κυκλωμένα άλφα, το ΜΓΔ, το «βασανίζομαι», το ανορθόγραφο λάθος/λάθως, τα χίλια δύο… Από στίχους αγαπημένων ελληνικών και ξένων τραγουδιών, μέχρι ερωτικές εξομολογήσεις δραματικές και ακραίες και από φιλοσοφικές αναζητήσεις υπό μορφή ερωτήσεων μέχρι ταγκιές τύπων και τυπισσών γνωστών στις πιάτσες τους με τα ψευδώνυμά τους, «αλάνια» που έχουν κερδίσει σεβασμό και μικρή-όση χρειάζονται-φήμη.

Ένα σύνθημα που έλαβε διαστάσεις κινήματος

Το διαβόητο «βασανίζομαι» δεν έμεινε απλώς στην Αθήνα, αλλά γράφτηκε σε τοίχους ολόκληρης της χώρας. Δημιουργήθηκαν σελίδες και blogs με το όνομα «βασανίζομαι» (κάποιες γνωρίζουν ακόμα τρομερή ειτυχία), ενώ έγινε και πρεμιέρα του ομώνυμου θεατρικού έργου στις 2 Νοεμβρίου 2012 στο θέατρο Άβατον στο Γκάζι. Η παράσταση αφορούσε την ζωή ενός νέου που προσπαθεί να ξεπεράσει τα καθημερινά εμπόδια της ζωής, αυτά από τα οποία περνάμε όλοι και όλες λίγο ή πολύ.

Κάποια στιγμή, εμφανίστηκε στους τοίχους του κέντρου ένα σύνθημα που μου τράβηξε την προσοχή: «Ζητείται κλόουν ηλικιωμένος». Το γκούγκλαρα και είδα ότι επρόκειτο περί ενός πασίγνωστου θεατρικού έργου-τα γκράφιτι, τα συνθήματα και τα στένσιλ αποτελούν και σύγχρονους τρόπους προώθησης εκδηλώσεων και καλλιτεχνικών δρώμενων. Μάθαμε από γκράφιτι για ταινίες που θα έβγαιναν σύντομα, για βιβλία, για τραγούδια…

Και το Λάθως έγραψε-και γράφει ακόμα- την δική του ιστορία στην πόλη. Κάποιοι δημοσιογράφοι από την Καθημερινή εντόπισε τους street artists που το δημιούργησαν, αλλά αυτοί αρνήθηκαν την οποιαδήποτ επωνυμία, για λόγους πρακτικούς, αλλά και ιδεολογικούς.

Φυσικά, είναι παράνομο να γράφουμε στην πόλη. Πολλοί street artists (καλά, δεν είναι και όλοι artists, φυσικά!) έχουν βρεθεί αντιμέτωπα με την αστυνομία.

Οι σχέσεις, ο φεμινισμός, η μετανάστευση, οι ποδοσφαιρικές ομάδες, τα ουδέτερα αποφθέγματα και κυρίως η αντιπαράθεση φασιστών και αντιφασιστών δεσπόζουν σήμερα στα συνθήματα τοίχου. Η Αθήνα δέκα χρόνια πριν, στην διάρκεια της εξέγερσης του 2008, αλλά και μετά από αυτήν, είχε τα πιο ευφάνταστα συνθήματα γραμμένα στους τοίχους. Ώσπου ξεθώριασαν από το χρόνο και σβήστηκαν από τους αρμόδιους του δήμου.

Φυσικά, γράφτηκαν άλλα. Τα συνθήματα απηχούν την εποχή τους. Τα πιο διαχρονικά είναι τα ερωτικά, ο έρωτας παλιώνει, αλλά η δύναμη του συναισθήματός του ποτέ. Διαχρονικά είναι και τα συνθήματα τα πιο…αυτοαναφορικά. Αυτά που υμνούν την πόλη την οποία αποπειρώνται να ομορφύνουν.

Το ως άνω σύνθημα είναι απότοκο του συγκεκριμένου τραγουδιού: