Κώστας Περρίκος : Ο μέγας εθνικός ήρωας

Πριν από 77 χρόνια, τις πρώτες πρωινές ώρες της 4ης Φεβρουαρίου 1943, εκτελέστηκε από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής ο Κώστας Περρίκος, αξιωματικός της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Ο υποσμηναγός Περρίκος, ένας από τους λιγότερο προβεβλημένους ήρωες της κατοχικής περιόδου, θανατώθηκε λόγω της εθνικής δράσεως που είχε αναπτύξει ως ιδρυτικό μέλος της ΠΕΑΝ (Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων), αντιστασιακής οργάνωσης με κεντρώο πολιτικό προσανατολισμό.

Γεννημένος στην Καλλιμασιά, το Μαστιχοχώρι της Χίου, τον Απρίλιο του 1905, ο Κωνσταντίνος Δημητρίου Περρίκος ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και ενεγράφη σε ηλικία 21 ετών στη δύναμη της Στρατιωτικής Σχολής Αεροπλοΐας.

Το 1929 νυμφεύτηκε τη Μαρία Δεληγεώργη, με την οποία έμελλε να αποκτήσει τρία παιδιά. Τη δεκαετία του 1930 ο Περρίκος αποτέλεσε στέλεχος του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος του Παναγιώτη Κανελλόπουλου και ανέπτυξε αξιόλογη δραστηριότητα ως αρθρογράφος σε εφημερίδες, γεγονός που προκάλεσε τη σύλληψη, τη φυλάκιση και, τελικά, την απόταξή του από την Πολεμική Αεροπορία με το βαθμό του υποσμηναγού, το 1935.

Όταν κηρύχθηκε ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος, το 1940, ο Περρίκος ζήτησε επιμόνως την ανάκλησή του στην ενεργό υπηρεσία, προκειμένου να προσφέρει τις υπηρεσίες του με οποιαδήποτε ιδιότητα και να εκπληρώσει το ύψιστο προς την πατρίδα καθήκον του, όπως ο ίδιος το αντιλαμβανόταν.

Η αίτησή του έγινε δεκτή έστω και με καθυστέρηση. Έτσι, ο Περρίκος είχε την ευκαιρία να πολεμήσει στο μέτωπο και να αγωνιστεί εναντίον των βαρβάρων, όπως τους αποκαλούσε.

Μετά την κατάρρευση του μετώπου, την άνοιξη του 1941, ο Περρίκος, πνεύμα αδούλωτο και ανήσυχο, άρχισε να προβάλλει με κάθε πρόσφορο μέσο τις αντιλήψεις του για την Ελλάδα, το σύμβολο της ελευθερίας, και τους Έλληνες, τους σκλαβωμένους νικητές.

Όμως, ο Περρίκος δεν αρκέστηκε μόνο στον ιδεολογικό αγώνα εναντίον του κατακτητή, αλλά φρόντισε να θέσει σε εφαρμογή και το σχέδιό του για τη δημιουργία ενός εθνικού στρατού.

Η ΠΕΑΝ, πέραν της εφημερίδας που εξέδιδε («Δόξα»), δημιούργησε ουλαμό καταστροφών για την εκτέλεση αποστολών δολιοφθοράς σε βάρος του εχθρού, με επικεφαλής τον ίδιον τον Περρίκο.

Ο φλογερός πατριώτης, περιφρονώντας τους τεράστιους κινδύνους και θέτοντας εκ των πραγμάτων σε δεύτερη μοίρα τη λατρεμένη οικογένειά του, τη σύζυγο και τα τρία ανήλικα παιδιά του, ανέπτυξε εντονότατη αντιστασιακή δραστηριότητα, που έφθασε στο αποκορύφωμά της στις 20 Σεπτεμβρίου 1942, με την ανατίναξη των κεντρικών γραφείων της εθνικοσοσιαλιστικής οργάνωσης ΕΣΠΟ στη συμβολή των οδών Γλάδστωνος και Πατησίων. Η βομβιστική αυτή επίθεση των μελών της ΠΕΑΝ υπήρξε η πρώτη σημαντική πράξη δολιοφθοράς στην καρδιά της κατεχόμενης Αθήνας.

Κατόπιν προδοσίας, ο επικεφαλής της ΠΕΑΝ συνελήφθη μαζί με συμμαχητές του στο κρησφύγετό του, στην Καλλιθέα, στις 11 Νοεμβρίου 1942.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1942 ο Περρίκος καταδικάστηκε σε θάνατο και κάθειρξη 15 ετών για την όλη αντιστασιακή δράση του.

Σε μια υπέρτατη χειρονομία αυτοθυσίας και απαράμιλλου ηρωισμού, ο Περρίκος ανέλαβε εξ ολοκλήρου την ευθύνη για τη δράση της οργάνωσης και δήλωσε περήφανος για το ισχυρό πλήγμα που είχε καταφέρει στον εχθρό.

Λίγες ημέρες πριν από τον τυφεκισμό του, οι Γερμανοί επέτρεψαν στην οικογένεια του Περρίκου να τον επισκεφθεί στη φυλακή. Ήταν 23 Ιανουαρίου 1943, και ήταν η τελευταία φορά που τον είδαν η γυναίκα του και τα παιδιά του.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1943 το υπουργείο Αεροπορίας διά βασιλικού διατάγματος επανέφερε τον Περρίκο στους μονίμους και τον προήγαγε στο βαθμό του αντισμηνάρχου επ’ ανδραγαθία.

Εξόχως χαρακτηριστικά για την προσωπικότητα του Περρίκου είναι όσα αναφέρονται σε δημοσίευμα της εποχής εκείνης:

Μικρόσωμος, λεπτός, με μέτωπο ευρύ και μάτια διαπεραστικά και ρεμβώδη, γελαστός πάντα και μειλίχιος στους τρόπους, έμοιαζε περισσότερο ποιητής και λιγότερο ή καθόλου επαναστάτης, αλλά έκλεινε μέσα στην ψυχή του την Ελλάδα. Κάτω από τον ζυγό και την τρομοκρατία άρχισαν να κινούνται μερικοί ανυπότακτοι Έλληνες. Πρώτος μεταξύ των πρώτων, ο μικρόσωμος υποσμηναγός ανέπτυξε τότε μιαν αφάνταστη δραστηριότητα. Ευκίνητος, εύγλωττος, ακαταπόνητος, έτρεχε, έμπαινε παντού, έπειθε, στρατολογούσε, φορολογούσε, οργάνωνε τη Στρατιά των Ελλήνων που θα κρατούσαν τα όπλα και τα φλάμπουρα και την τιμή της Ελλάδας ψηλά. Προσηλωμένος στο όραμα, δεν άκουσε τις συμβουλές των φρονίμων. «Έχεις γυναίκα και παιδιά Περρίκο». «Η ζωή μας ανήκει στην Ελλάδα» ήταν η απάντηση.