Η υπόθεση Κορκονέα

Τελικά πόσο συνέβαλε ο καινούργιος Ποινικός Κώδικας στη ποινή που επιβλήθηκε στον Επαμεινώνδα Κορκονέα; Όπως είναι σε όλους γνωστό ο Κορκονέας καταδικάσθηκε από το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Λαμίας σε 13 χρόνια κάθειρξη, ενώ πρωτοδίκως του είχαν επιβληθεί ισόβια για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου το Δεκέμβριο του 2008!

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να πούμε ότι στην αποκλιμάκωση ( ή το «σπάσιμο») των ισοβίων που είχαν επιβληθεί από την πρωτοβάθμια καταδικαστική απόφαση, συνέβαλε οπωσδήποτε και η «περιγραφή» ενός λόγου μείωσης της ποινής στον νέο Ποινικό κώδικα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι απαραίτητο να αναφέρουμε ότι ο παλιός Ποινικός Κώδικας μας έλεγε στο άρθρο 84, ότι η αρχική ποινή θα μπορούσε να μειωθεί εάν ο καταδικασθείς είχε ζήσει ως το χρόνο που είχε διαπραχθεί το έγκλημα «έντιμη, οικογενειακή, επαγγελματική και κοινωνική ζωή».

Ο Άρειος Πάγος είχε ερμηνεύσει αυτό το λόγο μείωσης της ποινής και είχε δεχθεί «ότι δεν αρκεί το λευκό ποινικό μητρώο» για να γίνει αποδεκτή η ανωτέρω ελαφρυντική περίσταση ( ΑΠ 131/2008). Απαιτούσε επιπλέον να υπάρχει και «επωφελής για την κοινωνία δράση» εκ μέρους του κατηγορουμένου ( ΑΠ 138/2004).

Έτσι ενδεικτικά αναφέρω, ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας μας είχε απορρίψει τον ισχυρισμό του πρότερου έντιμου βίου (παρότι υπήρχε λευκό ποινικό μητρώο) : 1) λόγω της διαφαινόμενης – από τις καταθέσεις των μαρτύρων- συμμετοχής του κατηγορουμένου σε κύκλωμα ναρκωτικών και 2)  λόγω των «εξωσυζυγικών σχέσεων» του καταδικασθέντος.

Όμως πολλοί ισχυρίζονταν, ότι οι Δικαστές ερμηνεύοντας τον πρότερο «έντιμο βίο» κατ’ ουσία επέβαλαν τις δικές τους ηθικές αντιλήψεις απονέμοντας τη Δικαιοσύνη.

Από την άλλη μεριά ο καινούργιος Ποινικός Κώδικας αντικατέστησε  το κριτήριο της «έντιμης ζωής» με το κριτήριο της «νόμιμης ζωής» . Και παρόλο που η αιτιολογική έκθεση είναι εντελώς ασαφής στο σημείο αυτό, φαίνεται καταρχήν ότι η αποτίμηση του σύννομου βίου του καταδικασθέντος θα «αγγίζει» αναμφίβολα και το εξής μέγεθος : Το εάν δηλαδή έχουν εκδοθεί εναντίον του κάποιες  δικαστικές αποφάσεις .

Και  εφόσον ο Επαμεινώνδας Κορκονέας είχε λευκό ποινικό μητρώο, τα ισόβια «μετατράπηκαν» σε 13 χρόνια κάθειρξη και  αφέθηκε ελεύθερος  (έχοντας ήδη εκτίσει τα 3/5 της ποινής του) και χωρίς να εκτιμηθούν άλλα «κοινωνικά μεγέθη» (λ.χ. η αστυνομική αυταρχικότητα απέναντι στους νέους ανθρώπους, μια υπαρξιακή ιδιότητα που του προσάπτουν πολλοί ).

Είναι ορθή η ανωτέρω φιλοσοφία του καινούργιου Κώδικα ή μήπως πρέπει να ξαναγυρίσουμε στο κριτήριο «της έντιμης ζωής»; Ότι και να υποστηρίξει κανείς σε θεωρητικό επίπεδο , ένα είναι το σημαντικό ζήτημα το οποίο πρέπει να σταθμίσουμε εδώ.

Ποιο;

Ένας νέος άνθρωπος δολοφονήθηκε το 2008 και η ποινή των 13 χρόνων κάθειρξης είναι –αναμφίβολα- δυσανάλογα μικρή σε σχέση με τη βαρύτητά του διαπραχθέντος εγκλήματος !

Και όταν μάλιστα ο δράστης του ανωτέρω απεχθούς εγκλήματος αποφυλακίστηκε μόλις στα 11 χρόνια!

Όλα τα άλλα έχουν μικρότερη σημασία…..

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής  της  Νομικής  Σχολής  στο ΑΠΘ (kalfelis@law.auth.gr)

.