Πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία

Ο κόσμος αλλάζει. Προς κατευθύνσεις που δεν τις έχουμε απόλυτα αφομοιώσει στην Ελλάδα. Η παγκοσμιοποίηση έχει υποστεί ρωγμές. Λόγω του ότι έχουν μειωθεί οι παγκόσμιοι ρυθμοί ανάπτυξης. Εχει αυξηθεί το χρέος κι έχουν παρεμβληθεί σε πολλές χώρες οι τράπεζες. Που με τη σειρά τους αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Η κατάσταση διευκολύνει συστήματα κλονισμένης δημοκρατικότητας να αποκτούν όλο και περισσότερους θαυμαστές. Χώρες με αυταρχική διακυβέρνηση αλλά με θετικά αποτελέσματα στον τομέα των οικονομικών επιτευγμάτων, όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Σιγκαπούρη, γίνονται ελκυστικά μοντέλα για όλο και περισσότερο κόσμο.

Από την άλλη μεριά, η ευημερία και η ανάπτυξη εξακολουθεί παγκόσμια να συνδέεται με ανοιχτές κοινωνίες και οικονομίες της αγοράς. Αυτό που παρατηρείται είναι πως η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι εκρήξεις σε θέματα καινοτομίας πάντα πηγάζουν από καθεστώτα πολιτικά ανοιχτά και οικονομικά φιλελεύθερα.

Φαίνεται πως ο κόσμος οδηγείται σε μια νέα πολυπολικότητα. (Βλ. εξαιρετικό βιβλίο του Michael O’ Sullivan, «The Levelling» – 2019)). Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και μια Σινοκεντρική Ασία θα συνιστούν τους κεντρικούς άξονες. Ενδιάμεσες χώρες η ομάδες χωρών, όπως η Ρωσία, η Σκανδιναβία και οι βαλτικές χώρες, κάποιες στην Αφρική (π.χ. Ρουάντα) και Αυστραλία – Νέα Ζηλανδία, με σημαντικά στοιχεία ανοιχτής κοινωνίας και τεχνολογικών επιτευγμάτων, αναζητούν τον νέο τους ρόλο.

Για την Ελλάδα το στοίχημα βρίσκεται στα χέρια της νέας κυβέρνησης. Μπορεί να διεκδικήσει και να πετύχει ένα ιδεολογικά ηγεμονικό ρόλο εφόσον εκμεταλλευθεί κάποιες πραγματικότητες. Κι αυτές είναι εμμονή σε μια πλατφόρμα αντικρατισμού (δραστική μείωση φόρων και κρατικών παρεμβάσεων στην οικονομία) κι άνοιγμα της χώρας προς μια κοινωνία τεχνολογιών της γνώσης (Βλ. Alex Ross, «Industries of the Future» – 2018). Από τον τεχνολογικό αναπροσανατολισμό της παιδείας μέχρι την ψηφιοποίηση και την κωδικοποίηση της καθημερινότητας και της οικονομικής ζωής.