Ο Τάσος Ιορδανίδης μας μίλησε για την παράσταση «Τζόνι πήρε το όπλο του»

Η παράσταση «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του» που απέσπασε από την πρώτη στιγμή διθυραμβικές κριτικές από κοινό και κριτικούς, θα  συνεχιστεί και μετά το Πάσχα μέχρι και τις 2 Ιουνίου, στο θέατρο Altera Pars, κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21:00. Ο Τάσος Ιορδανίδης αναμετριέται με τον συγκεκριμένο μονόλογο ακολουθώντας τις σκηνοθετικές οδηγίες της Θάλειας Ματίκα.

Το αντιπολεμικό αριστούργημα του Ντάλτον Τράμπο «Ο Τζόνι πήρε τ’ όπλο του», γράφτηκε το 1939 και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου των ΗΠΑ. Μεταφέρθηκε από τον ίδιο στον κινηματογράφο το 1971 και απέσπασε το Διεθνές Βραβείο του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Καννών.

O Τάσος Ιορδανίδης μας μίλησε με αφορμή αυτό το έργο για την πολιτική κατάσταση σήμερα αλλά και τον κίνδυνο άνοδος του φασισμού.

Το έργο «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του» είναι σε μεγάλο βαθμό μια σκληρή κριτική στον πόλεμο. Πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο κείμενο;

Πρόκειται για μία νουβέλα του 1939,στα προεόρτια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου-γραμμένη από τον Ντάλτον Τράμπο-ενός  από τους 10 του Χόλιγουντ των Μακαρθικών διωγμών. Το 1971 έγινε ταινία από τον ίδιο τον συγγραφέα. Ένας στρατιώτης  έχει μεταβληθεί σε φυτό και οι γιατροί τον διατηρούν ζωντανό σε μια σκοτεινή γωνιά του νοσοκομείου, θυμάται στιγμές της ζωής του, καταγγέλλει, συγκινείται και προσπαθεί  να βρει τρόπο επικοινωνίας με το περιβάλλον του.

Είναι η δεύτερη συνάντησή μου με τον ήρωα.Μόλις αποφοίτησα από τη δραματική σχολή, η θεατρική ομάδα Elan, με κύριο εκφραστή των καλλιτεχνικών-κοινωνικών ανησυχιών της, τη Ζωή Ζάννα, με προσέγγισε για να υπηρετήσω το ρόλο του Τζο. Δε σας κρύβω ότι ο »Τζόνι» δεν υπήρχε στον προγραμματισμό μου για τη φετινή-τουλάχιστον- θεατρική περίοδο. Ευχάριστες όμως συγκυρίες μου έδωσαν τη δυνατότητα και την ελευθεριότητα της εκ νέου γνωριμίας με ένα κείμενο  ουσιαστικής κοινωνικής αφύπνισης που έχει ως άξονα την καταδίκη της φρικαλεότητας της μεγαλύτερης παράνοιας που »γέννησε» το είδος μας όπως επίσης και την εξύμνηση της δύναμης του ανθρώπινου μυαλού και της αδάμαστης θέλησης για το δώρο της ζωής. Εδώ θα πρέπει να αναφερθώ στην εξαιρετική θεατρική μεταφορά από τη Σοφία Αδαμίδου που καταθέτει, με σεβασμό,ένα μοναδικό απόσταγμα του πύρινου συγγραφικού λόγου.

Ο Τζόνι δεν επέλεξε στην ουσία ποτέ να ζήσει σε αυτόν τον πόλεμο. Πόσο σημερινό είναι το συγκεκριμένο θέμα;

Ο Τράμπο δημιούργησε ένα σύμβολο. Ο νεαρός στρατιώτης ήθελε μόνο να ζήσει. Αλλά έγινε πιόνι στη σκακιέρα  »αυθεντιών» που »μεγαλουργούν» μέχρι και σήμερα-ίσως πιο έντονα από ποτέ. Μπορεί η χώρα μας τα τελευταία αρκετά χρόνια να είναι ευλογημένη αλλά το παγκόσμιο γίγνεσθαι δε γίνεται να μας αφήνει αδιάφορους.Τ όσο από ανθρωπιστικής πλευράς όσο και από κοινωνικής. Αν αφεθούμε στα σημεία των καιρών και δεν προσπαθήσουμε να αρθρώσουμε ένα λόγο-ο καθένας από τον τομέα του- υπάρχει κίνδυνος. Μία ενδεχόμενη τρίτη ευκαιρία στο φασισμό ελλοχεύει. Οι εξελίξεις στην Ισπανία για παράδειγμα πόσο αδιάφορους γίνεται να μας αφήνουν; Έργα σαν κι αυτό στέκονται σα φρουροί στις αναγκαιότητες των καιρών γιατί  αναδεικνύουν την ισχύ των ανθρώπινων φωνών, που αν ενωθούν μπορούν να συνθέσουν ένα οικουμενικό τραγούδι, ικανό να εξαλείψει βίαιους συλλογισμούς και μιλιταριστικές διαθέσεις.

Πως προσέγγισες αυτόν τον απαιτητικό μονόλογο;

Η προετοιμασία ήταν ψυχική και πνευματική. Παγιδεύτηκα στο σκοτάδι ενός κρανίου και ο σκηνικός εγκλωβισμός υπήρξε επιτακτικός. Η επιθυμία όλων των συντελεστών ήταν να ξεχάσουμε ότι παράγουμε ένα καλλιτεχνικό προϊόν. Καθοδηγηθήκαμε από τη δύναμη της γραφής του Τράμπο ώστε να ακροδαχτυλίσουμε το ηχηρό αντιπολεμικό μήνυμα και το μέγεθος του του πνευματικού ανθρώπινου μεγαλείου.

Σε δυσκόλεψε το γεγονός ότι η Θάλεια έκανε τη σκηνοθεσία της παράστασης;

Το αντίθετο. Δεν το λέω για να υπερασπιστώ την προσωπική μας σχέση, η συνεργασία μας ήταν μία από τις πιο εποικοδομητικές που είχα την τύχη να βρεθώ. Η ματιά της μας κέρδισε όλους  και η ανάγνωσή της που ακουμπά στους κανόνες ενός τραγωδιακού κώδικα έγινε ολοκληρωτικά αποδεκτή από όλους τους συντελεστές. Καθόλου σύνηθες, πιστέψτε με. Η Σοφία Αδαμίδου με τη θεατρική της απόδοση, ο Σάκης Μπιρμπίλης με τους φωτισμούς του, η Ηλένια Δουλαδήρη με το σκηνικό κουστούμι της και ο Τάσος Σωτηράκης με την πρωτότυπη μουσική του, όσο και εγώ, εμπνευστήκαμε από την πρόθεση της και υπερασπιστήκαμε με κάθε μέσο τα ερωτήματα και τις απαντήσεις της.

Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να κρατήσει ο θεατής βλέποντας τη συγκεκριμένη παράσταση;

Θα είμαι ευτυχής αν καταφέρουμε να προκαλέσουμε τη συλλογική μνήμη προσφέροντας επιπροσθέτως την ευκαιρία  συναισθηματολογικής κάθαρσης. Αν καταφέρουμε να καταδικάσουμε κάθε μορφή βίας συγκρουόμενοι ακόμα και με τις ίδιες τις επιλογές μας,τη συνολική στάση ζωής μας.

Αν κάποιος αισθανθεί ότι οφείλει να αγαπά τον εαυτό του και τα κεκτημένα του, αν νοιώσει την ανάγκη να επικοινωνήσει ουσιαστικά με το συνάνθρωπο, με ανιδιοτέλεια και με ειλικρίνεια, θεωρώ ότι ο στόχος της παράστασης θα έχει επιτευχθεί.