Ανάπηροι και μη ανάπηροι ηθοποιοί ταξιδεύουν στην… Χώρα των Θαυμάτων

Μια διαφορετική ανάγνωση του κλασικού μυθιστορήματος του Lewis Carroll επιχειρεί η ομάδα ARTimeleia μέσα από την παράσταση «Η Αλίκη στην Χώρα των Θαυμάτων [ερωτηματικό]» που θα κάνει πρεμιέρα στις 10 Μαΐου στον Χώρο Τέχνης 14η Μέρα. Μία παράσταση, σε σκηνοθεσία Αννίτας Καπουσίζη, που φωτίζει την κοινωνικοπολιτική διάσταση του αγαπημένου «παραμυθιού» μέσα από τη σύμπραξη ανάπηρων και μη ανάπηρων ηθοποιών, καθώς και τη χρήση στοιχείων του «μαύρου θεάτρου».

Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων; Των ερωτημάτων; Των απαντήσεων; Η Αλίκη στον θαυμάσιο κόσμο του εγκεφάλου; Των νευρώνων; Των συνάψεων; Ή απλά ένα ταξίδι στην ενηλικίωση.

Η ομάδα ARTimeleia δραστηριοποιείται στον χώρο του θεάτρου από το 2012. Οι παραστάσεις της ομάδας χαρακτηρίζονται από τη διάθεση επαναπροσδιορισμού των σωματικών ορίων ανάπηρων και μη ανάπηρων ηθοποιών επί σκηνής, καθώς και τον πειραματισμό με οπτικοακουστικά μέσα και πρακτικές από άλλα είδη θεάτρου.

Η ιδρύτρια και ψυχής της ομάδας, Αννίτα Καπουσίζη, μίλησε στο in.gr για τη συγκεκριμένη παράσταση, την αξία του παιδιού μέσα μας, αλλά και τον τρόπο που συνδιαλέγονται οι ανάπηροι και οι μη ανάπηροι ηθοποιοί μέσα από τη λειτουργία της ομάδας και τη θεατρική πράξη.

Γιατί επιλέξατε η νέα παράσταση της ομάδας ARTimeleia να είναι βασισμένη στην «Αλίκη στην Χώρα των Θαυμάτων»; Τι είναι αυτό που αγαπάτε στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα;

Ό,τι αγαπάω σε όλα τα «παραμύθια». Ότι πίσω απ’ αυτό που διαβάζεις, πίσω από κάθε χαρακτήρα, κάθε λέξη του, κάθε αντικείμενο και κάθε δράση, κρύβεται ένας άλλος κόσμος. Είναι ένα κωδικοποιημένο μήνυμα με το οποίο θέλησε ο συγγραφέας να επικοινωνήσει μαζί σου και εσύ καλείσαι να το αποκωδικοποιήσεις και να γίνεις κοινωνός του. Σαν μια συνομωσία αλήθειας.

Και γιατί [ερωτηματικό]; Τι σηματοδοτεί αυτό το [ερωτηματικό];

Ένα ερωτηματικό τίθεται όχι πάντα γιατί ζητάει μια απάντηση, αλλά και για ν’ αμφισβητήσει μια ήδη υπάρχουσα πρόταση. Στον τίτλο μας είναι εκεί για να παραμείνει μέχρι το τέλος της παράστασης, οπότε θα το αφήσω να επιτελέσει τη λειτουργία του.

Τι σημαίνει ενηλικίωση για εσάς; Είναι ένας αριθμός, μία ηλικία; Ή κάτι πιο ουσιαστικό και βαθύ;

Είναι μια αδιάκοπη πορεία προς τα μέσα, βαθιά εκεί που μόνο πέφτοντας από μια κουνελότρυπα μπορείς να φτάσεις.

Κατά βάθος, υπάρχει ένα κομμάτι μέσα μας που παραμένει πάντα παιδί;

Ναι. Το κομμάτι εκείνο που μας σπρώχνει να «βουτήξουμε» όταν ο ενήλικας φωνάζει: «πρόσεχε!»

Πώς συνομιλεί το θέατρο με αυτό το «παιδί μέσα μας»;

Παίζοντας με τις αισθήσεις μας. Με όλες μας τις αισθήσεις. Και όταν το καταφέρνει τότε βγαίνουμε από εκεί καθαροί και λίγο πιο αθώοι, γιατί αφεθήκαμε και πιστέψαμε.

Η παράσταση δανείζεται στοιχεία από το «μαύρο θέατρο». Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;

Ότι μέσα από φωτιστικές απομονώσεις και τη βοήθεια δυο ηθοποιών, δημιουργούμε οπτικές ψευδαισθήσεις στοχεύοντας στη χαμένη μαγεία των ματιών μας και την έκπληξη.

Η ομάδα ARTimeleia είναι μία ξεχωριστή ομάδα, γιατί περιλαμβάνει ανάπηρους και μη ανάπηρους ηθοποιούς. Μετά από 7 χρόνια δράσης της πώς λειτουργεί αυτή η συνεργασία μέσα στις πρόβες;

Με σεβασμό, ανταλλαγή και αλληλοαναγνώριση. Έχουμε όλοι μας μια κεκτημένη ταχύτητα με την οποία συνδεόμαστε με τους ανθρώπους και τα πράγματα γιατί νιώθουμε τη μορφή τους γνώριμη. Όταν όμως κάτι ξεφεύγει απ αυτό που έχουμε συνηθίσει, τότε παίρνουμε τον χρόνο μας για να ‘συναντηθούμε’. Και τότε συμβαίνουν οι ζυμώσεις οι απαραίτητες για να συνδεθούν οι άνθρωποι. Στην ομάδα αυτός ο χώρος και ο χρόνος γεμίζει από την διάθεση ανταλλαγής ενέργειας και πληροφοριών, σωματικά, σε συναισθητικό επίπεδο εκεί που συναντιούνται πρωταρχικά οι άνθρωποι.

Θεωρείτε ότι η θεατρική πράξη υπερβαίνει την όποια «αναπηρία», από τη στιγμή που καταθέτεις κάτι από την ψυχή σου;

Υπερβαίνει τη μορφή όπως την έχουμε δεδομένη στο μυαλό μας ούτως ή άλλως. Στο θέατρο τα πράγματα και οι άνθρωποι «μεταμορφώνονται», άρα είναι ένας τόπος όπου θα μπορούσαμε να πούμε ότι «συναντιέται» η φυσική μορφή με το μεταφυσικό. Το μεταβατικό στάδιο μιας μεταμόρφωσης. Η κάμπια σε πεταλούδα. Και εκεί δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, μόνο ενέργειες που ανασυντίθενται σε μια νέα μορφή.