Γιατί δεν μπορείς να φύγεις από μία κακή σχέση;

Φίλες και φίλοι, αυτό είναι μάλλον το πιο κλασικό πρόβλημα των ημερών στις ερωτικές σχέσεις. ‘Με αγνοεί’, ‘έχει να με πάρει τηλέφωνο μία εβδομάδα’, ‘δεν με αφήνει να βγω με τους φίλους μου’, ‘με καταπιέζει’ είναι πλέον πολύ πιο συχνά από το ‘κάνουμε φοβερό σεξ’, ‘συνεννοούμαστε μια χαρά’ και ‘δεν μαλώνουμε όλη την ώρα’. Κι ενώ πολλοί θα βιαστούν να κρίνουν μία τέτοια σχέση, αποδεικνύεται ότι όλοι είμαστε εθισμένοι σε εντελώς αδιέξοδες σχέσεις και δαπανάμε περισσότερη ενέργεια και από εκείνη που χαλάμε στη δουλειά όταν δουλεύουμε υπερωρίες. Και το χειρότερο από όλα είναι ότι το αντιμετωπίζουμε σαν κάτι πολύ νορμάλ, μας θρέφει και δεν σκεφτόμαστε καν ότι δεν υπάρχει λόγος να αναλωνόμαστε σε σχέσεις που, αντί να μας προάγουν, μας κρατούν στάσιμους και μας καταβάλουν ψυχολογικά.

Γιατί έτσι; Δεν είναι τόσο θέμα τύχης. Δεν είναι ότι εσύ κακοπέφτεις και η κολλητή σου βρίσκει μόνο τα κελεπούρια. Είναι ότι μάλλον είμαστε μαθημένοι να πιστεύουμε ότι οι σχέσεις πρέπει να είναι επώδυνα δύσκολες και ότι πρέπει να φτύνουμε αίμα, αλλιώς δεν αξίζει τον κόπο. Ή έχουμε μεγαλώσει με το σύνδρομο του ‘δεν αξίζουμε καλά πράγματα εμείς’ και ότι η ζωή μας τιμωρεί για κάποιον αόρατο λόγο. Και φυσικά υπάρχουν οι περιπτώσεις όπου το να είσαι θύμα και να υφίστασαι μόνιμη κακοποίηση, είναι και ο τρόπος που βλέπεις τις σχέσεις από πολύ μικρή ηλικία. Μπορεί να μην σε χτυπά ο σύντροφός σου, αλλά να αποφασίζει για εσένα, να σου απαγορεύει πράγματα και να λειτουργεί σαν μπαμπούλας στη ζωή σου. Η τελευταία κατηγορία κακής σχέσης είναι όταν ο ένας νιώθει παντοδύναμος και ότι έχει απέραντη κατανόηση και ο άλλος είναι αθεράπευτα αυτοκαταστροφικός και δεν μπορεί να σχετιστεί σε κανένα επίπεδο. Ο ένας νομίζει ότι θα σώσει τον άλλον και δίνει απεριόριστα μέχρι που τελειώνουν οι μπαταρίες.

Πώς μπορείς να απεγκλωβιστείς; Οι ψυχολόγοι λένε ότι μπορείς να το καταφέρεις αρκεί να προσπαθήσεις πολύ ή να το πάρεις απόφαση. Προφανώς και ισχύει, αλλά οι ερωτικές σχέσεις δεν επιλύονται με τη λογική. Είναι πρώτα μία συναισθηματική απόφαση που, όσο και να μην σου αρέσει, έρχεται από μόνη της. Πρώτα πρέπει να κάνει τον κύκλο της (εκτός αν κινδυνεύει η σωματική σου ακεραιότητα) για να μπορέσεις να απεμπλακείς ολοκληρωτικά, ψυχή και σώμα. Μπορεί με τη λογική να ξέρεις ήδη ότι αυτή η σχέση δεν σου κάνει καλό, αλλά είναι σημαντικό να είσαι ψυχολογικά έτοιμος να φύγεις για να μπορέσεις να προχωρήσεις και να πας στην επόμενη πίστα. Για να μην αναφέρω το κομμάτι της συνήθειας που μπορεί να σε καταδυναστεύσει και να μην σου δώσει χώρο να δεις για ποιους λόγους βρίσκεσαι όντως σε μία σχέση. Και όταν αυτό συμβαίνει από μόνο του, επειδή εσύ το έχεις επιτρέψει στον εαυτό σου, τότε είναι και απόλυτα απελευθερωτικό.

Οι κακές σχέσεις σε μαθαίνουν τόσα πολλά για τον εαυτό σου. Για το τι αντέχεις, τι δεν αντέχεις και πού βάζεις τη γραμμή των ορίων μεταξύ εσού και του άλλου ανθρώπου. Βλέπεις ποιο είναι το αγαπημένο σου μοτίβο επικοινωνίας και σε ποιο ρόλο βάζεις τον εαυτό σου. Το να είσαι θύμα μπορεί να γίνει πολύ βολικό και να σε βγάλει από τη δύσκολη θέση του να αναλάβεις την ευθύνη για αυτήν τη σχέση. Μαθαίνεις πώς να σχετίζεσαι σε βαθύ επίπεδο, χωρίς να χάνεις τη δική σου προσωπικότητα και σέβεσαι τον εαυτό σου σε ένα άλλο επίπεδο. Το κλισέ ‘πρέπει πρώτα να αγαπήσεις πολύ τον εαυτό σου για να το κάνεις και με κάποιον άλλο’ είναι τραγικά αληθινό. Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Όταν ακόμα ανακαλύπτεις τον εαυτό σου και δεν του δείχνεις την αγάπη που του αξίζει, κάνεις και επιλογές κακών σχέσεων που σου υπενθυμίζουν ότι ακόμα δεν ξέρεις ποιος είσαι. Κάποιες φορές ίσως να χρειάζεται η βοήθεια ενός (ικανού) ψυχολόγου για να μπορέσεις να έρθεις σε επαφή με τους δαίμονές σου. Και όταν συμφιλιωθείς μαζί τους, τους απελευθερώνεις οριστικά. Η Jane Fonda πάντως τα κατάφερε στα 62! Κι εσύ θα μπορέσεις.