#MeToo παντού (τώρα και στα Νόμπελ)

Η είδηση πως τα Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2018 δεν θα απονεμηθούν ήταν κάθε άλλο παρά κεραυνός εν αιθρία. Το σεξουαλικό σκάνδαλο που ξέσπασε τον Οκτώβριο του 2007 ήταν μόνο η αρχή μίας μεγαλειώδους καμπάνιας ενάντια στη σεξουαλική κακοποίηση. Και επρόκειτο για ενα σεξουαλικό σκάνδαλο γεμάτο χρυσόσκονη.

Όταν ξεκίνησε η βροχή των καταγγελιών εναντίον του χολυγουντιανού παραγωγού Χάρβεϊ Γουάινσταϊν, η κοινή γνώμη δεν είχε τρομερά περιθώρια αμφισβήτησης: Γυναίκες με στιβαρή υπογραφή στον χώρο του θεάματος αποφάσισαν να μιλήσουν ανοιχτά για ένα θέμα – ταμπού, ακόμα και στον21ο αιώνα, ακόμα και στην Δύση. Οι καταγγελίες εναντίον του διάσημου παραγωγού αφορούσαν σε παρενοχλήσεις, επιθέσεις, ακόμα και βιασμό.

Τότε η ηθοποιός Αλίσα Μιλάνο ξεκίνησε ένα χάσταγκ στο Twitter. Ήταν το #MeToo. Τον απρόσωπο του μέσου βοήθησε χιλιάδες γυναίκες σε όλον τον κόσμο να μιλήσουν ανοιχτά για την δική τους εμπειρία. Και η εξάπλωση ήταν ραγδαία.

Το Χόλυγουντ ήταν μόνο η αρχή, ακριβώς επειδή συγκέντρωσε πρώτα και κύρια το σκανδαλοθηρικό ενδιαφέρον. Οπότε η διασημότητα του πράγματος ήταν μη αναστρέψιμη.

Ωστόσο, το #MeToo πέτυχε μία «σύνδεση» μεταξύ των σταρ του χόλυγουντ και όλων των υπολοίπων γυναικών, πετυχαίνοντας μία διεύρυνση της υπόθεσης πρώτα στον δημόσιο λόγο, έπειτα και σε άλλους χώρους.

Ακολούθησαν καταγγελίες και από άλλους χώρους. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτος, μερικές ημέρες μετά το σκάνδαλο, η Τατιάνα Γκούτσου, πρώην Ολυμπιονίκης στην γυμναστική, κατήγγειλε τον βιασμό της 27 χρόνια μετά, λέγοντας πως έπεσε θύμα του θρύλου Βιτάλι Σέρμπο. Κι οι ασκοί του Αιόλου είχαν πλέον ανοίξει για τα καλά.

Καταγγελίες ακαδημαϊκών

Ακολούθησαν οι εκατοντάδες (456 για την ακρίβεια) καταγγελίες γυναικών ηθοποιών από τη Σουηδία, το κίνημα έφτασε και στον ακαδημαϊκό χώρο με καταγγελίες εναντίον ακαδημαϊκών της ιατρικής κοινότητας, άγγιξε τον πολύ κλειστό χώρο του στρατού με το #MeTooMilitary, έφτασε στον χώρο της μουσικής βιομηχανίας, οπότε και απολύθηκε ο μαέστρος – θρύλος της Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης, Τζέιμ Λιβάιν, κλείνοντας έτσι μία καριέρα 40 ετών.

Κι ύστερα ήρθαν τα Νόμπελ. Μετά τα Όσκαρ, μετά τις μαυροντυμένες Κάννες. Φέτος τα Νόμπελ Λογοτεχνίας αναβλήθηκαν για πρώτη φορά μετά το 1943.

Τις τελευταίες εβδομάδες 6 από τα 18 ισόβια μέλη της Επιτροπής παραιτήθηκαν, αλλά το σκάνδαλο είχε ξεσπάσει ήδη από το Νοέμβριο.

Τότε η εφημερίδα Dagens Nyheter είχε δημοσιεύσει τις μαρτυρίες 18 γυναικών, οι οποίες κατήγγειλαν σεξουαλική παρενόχληση και βίαιες επιθέσεις από τον σύζυγο της ακαδημαϊκού, ποιήτριας και δραματουργού Καταρίνας Φρόστενσον, η οποία ανακοίνωσε λίγες ημέρες αργότερα ότι αποχωρεί από τη Σουηδική Ακαδημία.

Τώρα, φαίνεται πως το #MeToo θα συνεχίσει την πορεία του, αποκαλύπτοντας μία κοινωνική πτυχή που δεν είναι ούτε φαντασμαγορική (όπως τα βραβεία), ούτε -τελικά- τόσο σπάνια. Μένει να δούμε μόνο την εξέλιξή του.