Η Βάσια Χρονοπούλου μιλάει στο in.gr για τις «Νύχτες»

Μαζί με μία παρέα νέων και ταλαντούχων ανθρώπων από τον χώρο του θεάτρου και των εικαστικών τεχνών η Βάσια Χρονοπούλου ίδρυσε το 2016 τους Apparatus, μία ομάδα που φιλοδοξεί να αφήσει το δικό της στίγμα στον καλλιτεχνικό χάρτη της Αθήνας και όχι μόνο.

Φέτος οι Apparatus παρουσιάζουν κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο θέατρο 104 μία σκηνική εκδοχή του διάσημου διηγήματος του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι «Λευκές Νύχτες», σε σκηνοθεσία της Βάσιας Χρονοπούλου και με τον Σταύρο Μαρκάλα και τη Ντένια Στασινοπούλου στους ρόλους του Ονειροπόλου και της Νάστενκα.

Το έργο διαδραματίζεται μια νύχτα καλοκαιριού. Ένας μοναχικός νέος συναντάει τυχαία μια νεαρή κοπέλα, τη Νάστενκα. Ο καθένας τους ξεδιπλώνει την παράξενη ιστορία της ζωής του. Ενώ η Νάστενκα μιλάει για τον άντρα που περιμένει να την παντρευτεί, ο ήρωας την ερωτεύεται, παρ’ όλο που η ανταπόδοση των συναισθημάτων του είναι ανέλπιδη. Ταυτόχρονα όμως της εξομολογείται για πρώτη φορά όλον τον φαντασιακό του κόσμο, τον μοναχικό τρόπο ζωής του και το καταδικασμένο, μακριά από την πραγματικότητα μέλλον του.

Η Βάσια Χρονοπούλου μιλάει στο in.gr για την παράσταση, που θέλει να αφορά τις… νύχτες όλων μας, αλλά και για τη μοναξιά, τα όνειρα και την ανάγκη της να ζει με πάθος το τώρα.

Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό για το οποίο μιλάει στην ουσία ο Ντοστογιέφσκι στο διήγημά του «Λευκές Νύχτες»;
Στις «Λευκές Νύχτες» ο Ντοστογιέφσκι μας εισάγει την έννοια του «Ονειροπόλου». Ένας άνθρωπος που καταφεύγει στον κόσμο των ρομαντικών ονειροπολήσεων γυρνώντας την πλάτη στη σκυθρωπή πραγματικότητα. Και ενώ όλο αυτό μοιάζει με ένα αθώο και όμορφο παιχνίδι του ανθρώπινου μυαλού, ενέχει έναν σοβαρό κίνδυνο: ο άνθρωπος εγκλωβίζεται μέσα στο όνειρο πληρώνοντας το τίμημα της απόλυτης μοναξιάς του. Αυτό είναι και το πιο βαθύ θέμα του έργου. Η μοναξιά. Βλέπουμε την αγωνία του Ντοστογιέφσκι για το πόσο «ψυχρά, βλοσυρά, θυμωμένα φαίνονται να είναι όλα τα πράγματα γύρω μας», για την απόσταση που έχουν δημιουργήσει μεταξύ τους οι άνθρωποι. Ακούμε συνέχεια τον ήρωα να λέει πόσο μόνος είναι και από την άλλη τη Νάστενκα να εξομολογείται πως κι αυτή δεν έχει κανέναν να μιλήσει. Παρ’ όλα αυτά οι άνθρωποι αυτοί γίνονται ήρωες γιατί μέσα σε αυτόν τον κρύο κόσμο αυτοί στέκονται ικανοί να αγαπηθούν και να ανοίξουν ο ένας στον άλλον την ψυχή τους, επιλέγοντας να κρατήσουν στη μνήμη τους μόνο την αγάπη και τις μικρές στιγμές ευτυχίας.

Γιατί επιλέξατε τη θεατρική σας διασκευή να τη βαφτίσετε «Νύχτες» και όχι με τον πρωτότυπο τίτλου του βιβλίου;
Ήθελα πολύ να μεταφέρω τα λόγια και τις σκέψεις που μου εντυπώθηκαν διαβάζοντας αυτό το βιβλίο και σκέφτηκα ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση ο πιο ουσιαστικός και ειλικρινής τρόπος είναι να μην αντιγράψω κάτι που αφορά ένα ξένο περιβάλλον και μια εποχή στην οποία δεν έχουμε ζήσει αλλά να μεταφέρουμε το κλίμα από τις νύχτες όπως εμείς τις βιώνουμε μέσα από τα δικά μας νιάτα ή τις θυμόμαστε μέσα από τα νιάτα των γενιών που μας έχουν μεγαλώσει και έχουν αφήσει τόσο έντονα τις μνήμες και τα όνειρά τους σε εμάς. Ήθελα ακούγοντας κάποιος τον τίτλο «Νύχτες» να μην είναι προϊδεασμένος από κάποια σκέψη αλλά αυτόματα το μυαλό του να πηγαίνει στις δικές του «Νύχτες». Μπορεί το φως εδώ να μη μένει μέχρι το σούρουπο αλλά η ζωή κυλάει τόσο έντονα που είναι σα να μην έρχεται ποτέ το σκοτάδι όταν υπάρχουν σκέψεις και συναισθήματα που μας κρατάνε ξύπνιους τα βράδια.

Ο Ντοστογιέφσκι είναι ένας αμιγώς λογοτεχνικός συγγραφέας. Πόσο δύσκολο είναι να τον μεταφέρει κανείς στη σκηνή δίνοντας στο κείμενο μία πιο θεατρική φόρμα;
Ο τρόπος γραφής του Ντοστογιέφσκι, παρ’ όλο που γράφει λογοτεχνικά έργα, εμπεριέχει μια θεατρική δομή. Έντονοι και ξεκάθαροι διάλογοι, οδηγίες για τα συναισθήματα και τις πίσω σκέψεις των ηρώων, μέχρι και για τις κινήσεις και τις αντιδράσεις τους, δίνουν μια φόρμα πάνω στην οποία μπορεί κανείς να κινηθεί. Αρκεί, νομίζω, να μπορεί κάποιος να ξεκαθαρίσει τι απ’ όλα τα περιεχόμενα ενός έργου θέλει να κρατήσει. Διότι σίγουρα σε μια θεατρική διασκευή δεν μπορείς να κρατήσεις όλα τα λόγια ενός λογοτεχνικού έργου, παρά μόνο να μεταφέρεις ίσως μια κοινή αίσθηση. Άμα στο τέλος της παράστασης οι σκέψεις και τα συναισθήματα είναι τα ίδια με όσα μένουν στον αναγνώστη όταν κλείνει το βιβλίο, τότε νομίζω όλα πάνε καλά.

Ποια είναι η δική σας σχέση με τα όνειρα;
Προσπαθώ να ευχαριστιέμαι όσα συμβαίνουν τώρα παρά να αναλώνομαι σε πράγματα μακριά από την πραγματικότητα ή τουλάχιστον μακριά από το παρόν. Είναι σίγουρα ελκυστικές οι ονειροφαντασίες, αλλά συνέχεια βρίσκω τον εαυτό μου να έχει χαθεί σε σκέψεις που γεννήθηκαν μέσα από ένα βιβλίο ή σε πράγματα γενικώς που συμβαίνουν τώρα στον κόσμο και στους ανθρώπους παρά σε όνειρα. Τα όνειρα συνήθως εγκλωβίζουν και απογοητεύουν τους ανθρώπους με αποτέλεσμα να χάνουν όλα τα όμορφα μικροπράγματα που συμβαίνουν στη ζωή.

Ως νέος άνθρωπος και καλλιτέχνης δεν υπάρχει δηλαδή κάτι που ονειρεύεστε διακαώς;
Η ζωή αναστατώνεται ακατάπαυστα, οπότε δεν μπορώ να βάλω ένα όνειρο στο μυαλό μου και να το κυνηγάω «διακαώς». Ό,τι γίνει θα γίνει και θα είναι για καλό, έτσι θέλω να πιστεύω. Τα μόνα όνειρα που σίγουρα πάντα έχω είναι όταν ετοιμάζουμε ένα καινούριο έργο και αφορούν το έργο, την υλοποίηση του και το πώς αυτό θα γίνει. Τότε, όντως, το μόνο που ονειρεύομαι όλη μέρα είναι η παράσταση που ετοιμάζουμε.

Συνήθως οι θεατρικές ομάδες αποτελούνται από ηθοποιούς. Οι Apparatus είναι εξαίρεση. Η ομάδα σας αποτελείται από καλλιτέχνες που κινούνται περιφερειακά ή πίσω από τη σκηνή (σκηνοθέτης, ενδυματολόγος, σκηνογράφος, φωτιστής, φωτογράφος κ.α.) Αυτό ήταν μία συνειδητή επιλογή ή έτυχε;
Ήταν μια συνειδητή επιλογή. Οι περισσότεροι είχαμε συνεργαστεί ξανά, όχι όλοι μαζί βέβαια, στο παρελθόν και η επικοινωνία και τα ενδιαφέροντα μας ήταν τόσο κοινά που θέλαμε να συνεχίσουμε να δουλεύουμε μαζί. Είναι πολύ όμορφο όλοι οι συντελεστές να έχουν την ίδια αγωνία και ενδιαφέρον για το αποτέλεσμα μιας παράστασης και ακόμα πιο όμορφο το κοινό ψάξιμο και οι ιδέες πριν από οποιοδήποτε καινούριο έργο. Όσον αφορά το θέατρο π.χ. δε θα διαλέξω μόνο εγώ θεατρικό έργο, θα προτείνω κάτι, όπως μπορεί να προτείνει και ο Δημήτρης Μπαλτάς ή ο Αντώνης Λέκκος ή ο καθένας από την ομάδα και αν μας εκφράζει όλους τότε θα προχωρήσουμε στον σχεδιασμό της παράστασης. Προσωπικά, θαυμάζω το αποτέλεσμα που βλέπω σε κάθε καλλιτεχνικό έργο από τους συγκεκριμένους συνεργάτες και στόχος μας είναι να στηρίξει ο ένας τον άλλον σε οποιαδήποτε μορφή τέχνης, χωρίς να μας περιορίζει η σκηνή του θεάτρου.

in.gr