Μυστράς, ο Κυρ Θεόφιλος Παλαιολόγος

Θεόφιλος Παλαιολόγος

Ο τελευταίος χρόνος είν’ αυτός. Ο τελευταίος των Γραικών
αυτοκρατόρων είν’ αυτός. Κι αλίμονον
τι θλιβερά που ομιλούν πλησίον του.
Εν τη απογνώσει του, εν τη οδύνη
ο Κυρ Θεόφιλος Παλαιολόγος
λέγει «Θέλω θανείν μάλλον ή ζην».

A Κυρ Θεόφιλε Παλαιολόγο,
πόσον καημό του γένους μας, και πόση εξάντλησι
(πόσην απηύδησιν από αδικίες και κατατρεγμό)
οι τραγικές σου πέντε λέξεις περιείχαν.

(Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993)

Η θρυλική μορφή του Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου είναι παρούσα και σε άλλα έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, πέραν του ανωτέρω ποιήματος του Κωνσταντίνου Καβάφη.

Μεταξύ άλλων, ο Γεώργιος Ζαλοκώστας, ο Γεώργιος Βιζυηνός, ο Κωστής Παλαμάς, ο Γεώργιος Δροσίνης, ο Κώστας Καρυωτάκης, ο Στράτης Μυριβήλης, ο Μ. Καραγάτσης, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Νίκος Εγγονόπουλος καταπιάστηκαν επίσης με τον τελευταίο βυζαντινό αυτοκράτορα.

Ο ανδριάντας του «μαρμαρωμένου βασιλιά» βρίσκεται στα πόδια του Μυστρά, της φημισμένης καστροπολιτείας, όπου κατά την παράδοση έλαβε χώρα, το 1449, η στέψη του τελευταίου βυζαντινού αυτοκράτορα, έως τότε δεσπότη του Μυστρά.

Βαγγέλης Στεργιόπουλος

in.gr