Οι ανθρώπινες φερομόνες μπορεί να μην υπάρχουν

Ξεφουσκώνει ο ενθουσιασμός για τα αφροδισιακά σπρέι φερομονών: δύο ουσίες που υποτίθεται ότι θα σας έκαναν ακαταμάχητους στο άλλο φύλο φαίνεται ότι δεν προσθέτουν καθόλου σεξαπίλ.

Από τα έντομα μέχρι τα θηλαστικά, πολλά είδη ζώων βασίζονται στις φερομόνες, ουσίες που παράγονται σε μικρές ποσότητες και επηρεάζουν τη συμπεριφορά άλλων ζώων του ίδιου είδους, διεγείροντας για παράδειγμα τη σεξουαλική έλξη.

Παραμένει ωστόσο ασαφές αν υπάρχουν και ανθρώπινες φερομόνες -άλλοι πιστεύουν ότι τις έχουν ήδη ανακαλύψει, και μάλιστα υποστηρίζουν ότι στην ανθρώπινη μύτη υπάρχουν ειδικά αισθητήρια κύτταρα για την ανίχνευσή τους. Άλλοι, πάλι, πιστεύουν ότι ο άνθρωπος εγκατέλειψε τις φερομόνες για χάρη της έγχρωμης όρασής του, με την οποία μπορεί να αντλεί μακράν περισσότερες πληροφορίες για τους γύρω του.

Στην τελευταία μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Royal Society Open Science, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας εξετάζουν δύο πιθανές ανθρώπινες φερομόνες, την ανδροσταδιενόνη (AND), η οποία υπάρχει στον ανδρικό ιδρώτα και στο σπέρμα, και την οιστρατετραενόλη (EST), η οποία ανιχνεύεται στα γυναικεία ούρα.

Η ερευνητική ομάδα ήθελε να υποβάλλει σε έλεγχο προηγούμενες μελέτες που έδειχναν ότι οι δύο ουσίες προσελκύουν άτομα του αντίθετου φύλου. Ζήτησαν λοιπόν από εθελοντές να βαθμολογήσουν την ελκυστικότητα προσώπων του αντίθετου φύλου που εμφανίζονταν στην οθόνη. Τους ζήτησαν επίσης να βαθμολογήσουν «ουδέτερα» πρόσωπα που είχαν δημιουργηθεί από τη συγχώνευση ανδρικών και γυναικείων πορτρέτων.

Το σκεπτικό ήταν ότι οι εθελοντές που είχαν εκτεθεί σε φερομόνες θα έβρισκαν πιο ελκυστικά τα πρόσωπα που έβλεπαν. Επιπλέον, οι «ψεκασμένοι» άνδρες εθελοντές θα ήταν πιθανότερο να βλέπουν τα ουδέτερα πρόσωπα ως γυναικεία και οι γυναίκες το αντίθετο.

Αυτό, όμως, δεν συνέβη: καμία από τις δύο υποτιθέμενες φερομόνες δεν επηρέασε την βαθμολόγηση της ελκυστικότητας.

Σχολιάζοντας τη μελέτη στο δικτυακό τόπο του Science, ανεξάρτητοι ερευνητές που πιστεύουν στις ανθρώπινες φερομόνες εμφανίστηκαν δύσπιστοι με τη μεθοδολογία της μελέτης, υποστηρίζοντας ότι τα ουδέτερα πρόσωπα ίσως δεν ήταν πραγματικά ουδέτερα, ή ότι οι εθελοντές επηρεάζονταν από το τσιρότο με το οποίο είχε κολληθεί πάνω τους βαμβάκι εμποτισμένο με τις ουσίες.

Οι συντάκτες της μελέτης, από την πλευρά τους, δηλώνουν βέβαιοι ότι η AND και η EST δεν λειτουργούν ως φερομόνες, αν και δεν αποκλείσουν την ύπαρξη ανθρώπινων φερομονών γενικά.

Τα τελευταία ευρήματα δεν συμφωνούν με την ιδέα ότι επηρεαζόμαστε από αόρατα χημικά μηνύματα, όπως φαίνεται όμως το μυστήριο συνεχίζει να πλανάται στον αέρα.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ