«Η ανατομία του κύματος» σε μια εποχή που χάθηκε το «μεγάλο αφήγημα»

Συνέντευξη: Ελισάβετ Σταμοπούλου

«Η ανατομία του κύματος», ο τίτλος που φιγουράρει στο πρώτο συγγραφικό έργο του Φώτη Βλαστού. Συμπύκνωσε τον συλλογισμό του στις λέξεις εικόνα, μηχανισμός, πληροφορία και πιθανότητα. Σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα και το Παρίσι, όταν όμως ξεκίνησε να γράφει ένιωσε ελεύθερος να κολυμπήσει στο χρόνο.

Μέσα από το βιβλίο Η ανατομία του κύματος, ο Φώτης Βλαστός αφηγείται μικρές ιστορίες που συνθέτουν τη μακραίωνη ιστορία της ιατρικής σκέψης αλλά και της αφηγηματικής τέχνης. Πρόκειται για 22 ιστορίες που ταξιδεύουν στο μακρινό χτες αλλά και στο ακόμα μακρινότερο αύριο του πολιτισμού μας. Οι ήρωες βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωποι με τα αινίγματα της ζωής.

Όλοι βηματίζουν στο φανταστικό καλειδοσκόπιο ενός επινοημένου σύμπαντος. Από την αρχαία Ασσυρία μέχρι τους μελλοντικούς, εξερευνητικούς βολιστήρες, από την ελληνιστική Αλεξάνδρεια μέχρι τον πλανήτη Εγκέλαδο, από τους διαιωνισμένους βασιλείς μέχρι τους απλούς, ανώνυμους χειροτέχνες, η συγκινητική προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει κύριος της ζωής και του κόσμου του.

«Έζησα μέχρι σήμερα παλινδρομώντας ανάμεσα σε δύο πεδία: στην ιατρική και στη μυθοπλασία. Συλλογίστηκα τι τα ενώνει και απάντησα στον εαυτό μου πως η κοινή τους τομή είναι ένας ορισμένος τρόπος να σκέφτεται και να αφηγείται κανείς. Ποιος; Συμπύκνωσα τον συλλογισμό μου σε τέσσερις λέξεις: εικόνα, μηχανισμός, πληροφορία και πιθανότητα. Αποφάσισα να γράψω σύντομες ιστορίες που να συγκροτούν μεγαλύτερα σύνολα, προσπαθώντας να μιλήσω για τις τέσσερις ‘’μεθόδους’’ της αφήγησης που ονόμασα πριν. Ωστόσο, μόλις άρχισα το γράψιμο ένιωσα σα να αφήνω τα χέρια μου από χειρολαβές. Ένιωσα ελεύθερος να κολυμπήσω στο χρόνο, από το μακρινό χθες μέχρι το μακρινό αύριο. Κράτησα μόνο μαζί μου την αγάπη μου για τα πραγματολογικά στοιχεία και μια φιάλη ισχίου με ποίηση», δηλώνει ο κ. Βλαστός στο in.gr.

Αναφερόμενος στις αναζητήσεις από τις οποίες πέρασε μέχρι να ολοκληρώσει τη δημιουργία του, επισημαίνει: «Βρήκα στις απαρχές της έμπνευσής μου τις ατέλειωτες ώρες ανάγνωσης του Θησαυρού των Γνώσεων, μιας πολύτομης παιδικής εγκυκλοπαίδειας, που μου χάρισαν κάποτε οι γονείς μου. Έτσι έμαθα να ταξιδεύω, από το Α μέχρι το Ω, πατώντας στα λήμματα όπως πατάμε σε πέτρες για να διασχίσουμε ένα χείμαρρο. Το ανθρώπινο μυαλό έχει ένα δικό του τρόπο να καταχωρεί τις πληροφορίες. Τις βάζει σε μια σειρά σχηματίζοντας το δικό του αφήγημα. Όταν δεν τα καταφέρνει γίνεται ανήσυχο και ανασφαλές. Η εποχή μας νομίζω ότι είναι μια εποχή όπου χάθηκε το μεγάλο αφήγημα και ο καθένας μας πασχίζει να δημιουργήσει το δικό του».

Εξηγώντας τον τίτλο που χάρισε στο βιβλίο του, δηλώνει ότι σκέφτεται τη ζωή «σαν ένα κύμα στ’ ανοιχτά, από αυτά που τριγυρίζουν μεσοπέλαγα, έρμαια των ανέμων. Όσο διατηρείται αυτή η συνθήκη της ζωτικής περιπλάνησης, ο καθένας μας προσπαθεί να καταλάβει τις συντεταγμένες του, να σχεδιάσει την πορεία του, να διορθώσει ό,τι τον ενοχλεί. Με άλλα λόγια, το κύμα σκέφτεται τον εαυτό του, όχι σαν κάτι ρευστό και τυχάρπαστο, αλλά σαν κάτι σταθερό και προγραμματιζόμενο. Μπορούμε άραγε να ανατιμήσουμε το κύμα; Ο τίτλος δεν είναι ειρωνικός, το βιβλίο μου απαντά ναι».

Στις ιστορίες που παρουσιάζει, ο χρόνος κατέχει έναν ιδιαίτερο, ασυνήθιστο ρόλο. Το παρελθόν και το μέλλον υπάρχουν μέσα στον παρόντα χρόνο και «μόνο γι’ αυτό μπορούμε να τα στοχαστούμε και να γράψουμε γι’ αυτά. Το παρελθόν υπάρχει στα συστατικά μας στοιχεία και το μέλλον μας επιτρέπει να τα βάλουμε σε κίνηση. Η νοσταλγία είναι αναπόφευκτη αλλά δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη ζωή που κυλάει αφρίζοντας γύρω μας», καταλήγει.

*Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μικρή Άρκτος

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ