Μουσείο Αργυροτεχνίας ΠΙΟΠ: ένα μουσείο χάρμα οφθαλμών

Μόλις πριν από τρεις περίπου μήνες, στις 11 Ιουνίου 2016, η οικογένεια των μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) είχε αποκτήσει το όγδοο μέλος της, το εξαίρετο Μουσείο Μαστίχας, στην ύπαιθρο της νότιας Χίου, στα Μαστιχοχώρια.

Το περασμένο Σάββατο, 24 Σεπτεμβρίου 2016, η υπέροχη αυτή οικογένεια του ΠΙΟΠ, σύγχρονη εστία γνώσης και πολιτισμού, μεγάλωσε και ομόρφυνε ακόμη περισσότερο, καθώς προστέθηκε σε αυτήν ένα μουσείο-κομψοτέχνημα, το Μουσείο Αργυροτεχνίας, στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, την πόλη των Ιωαννίνων.

Το αρτιγέννητο θεματικό μουσείο του ΠΙΟΠ καταλαμβάνει ένα αναξιοποίητο έως σήμερα τμήμα του κάστρου των Ιωαννίνων, το δυτικό προμαχώνα της νοτιοανατολικής ακρόπολης, ευρέως γνωστής ως Ιτς Καλέ. Τα δύο επίπεδα του προμαχώνα, καθώς και το εφαπτόμενο κτίσμα των παλαιών μαγειρείων, μεταμορφώθηκαν σε έναν υπερσύγχρονο μουσειακό χώρο, ένα πραγματικό χάρμα οφθαλμών.

Αποστολή του Μουσείου Αργυροτεχνίας είναι η γνωριμία των επισκεπτών με την τέχνη και την τεχνολογία της αργυροχοΐας κατά τους Προβιομηχανικούς Χρόνους, η ανάδειξη της ηπειρώτικης αργυροτεχνίας και η σύνδεσή της με τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής κατά την οποία αυτή κατάφερε να αναπτυχθεί και να ανθήσει.

Τα ποικίλα εκθεσιακά «εργαλεία» (πληροφοριακό και φωτογραφικό υλικό, πολυμεσικές εφαρμογές, οπτικοακουστικές παραγωγές), στο πρώτο επίπεδο του μουσείου, δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να γνωρίσουν την πρώτη ύλη και τους τρόπους επεξεργασίας και μεταποίησής της, να ανακαλύψουν παραδοσιακές τεχνικές μορφοποίησης και διακόσμησης αργυρών αντικειμένων (σφυρηλάτηση, χύτευση, συρματερή, σαβάτι, ανάγλυφο), να πληροφορηθούν τα στάδια που περιλαμβάνει κάθε τεχνική έως τη δημιουργία των τελικών προϊόντων.

Τέτοια τελικά προϊόντα (κοσμήματα, ασημικά του σπιτιού, προσωπικά είδη, όπλα και πολεμική εξάρτυση), διαχρονικά σύμβολα κύρους, οικονομικής ευμάρειας και κοινωνικής καταξίωσης, εκτίθενται στο δεύτερο επίπεδο του μουσείου. Τα ηπειρώτικα αργυρά αντικείμενα με τις περίτεχνες λεπτομέρειες,
χαρακτηριστικά έργα απαράμιλλης αισθητικής και καλλιτεχνικής αξίας, φιλοτεχνημένα από το 18ο έως τον 20ό αιώνα, εκτίθενται μέσα σε ανάλαφρες κρυστάλλινες προθήκες, που φωτίζονται με υποδειγματικό τρόπο.

Τη μεγίστη σπουδαιότητα του Μουσείου Αργυροτεχνίας για την τοπική κοινωνία των Ιωαννίνων και την ελληνική περιφέρεια εν γένει καταδεικνύει το γεγονός ότι στη λαμπρή τελετή των εγκαινίων, το γλυκό φθινοπωρινό απόγευμα του προηγούμενου Σαββάτου, παρέστησαν ο νυν και ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας, ο τέως
πρωθυπουργός, ουκ ολίγοι νυν και πρώην υπουργοί και βουλευτές, στελέχη της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης από όλη την Ελλάδα, καθώς και εκπρόσωποι από τα σημαντικότερα μέσα μαζικής επικοινωνίας της χώρας μας.

Εμφανώς συγκινημένη, η πρόεδρος του ΠΙΟΠ, Σοφία Στάικου,
αναφέρθηκε, στο πλαίσιο της ομιλίας της κατά την τελετή των εγκαινίων
του Μουσείου Αργυροτεχνίας, στην ολοκλήρωση ενός μεγάλου κύκλου
δημιουργίας στην ελληνική περιφέρεια, ενός δεκαπενταετούς κύκλου
προσφοράς στις τοπικές κοινωνίες, τον πολιτισμό και τον τουρισμό, που
αφήνει ένα σαφές πολιτιστικό αποτύπωμα.

Μάλιστα, η Σοφία Στάικου δεν αρκέστηκε σε έναν απλό απολογισμό πεπραγμένων, αλλά φρόντισε να μιλήσει και για το αύριο, για την επόμενη ημέρα, προτείνοντας την καθιέρωση μιας επίσημης ετήσιας συνάντησης σε έναν από τους εννέα δήμους της χώρας μας (με εναλλασσόμενη σειρά) στους οποίους λειτουργούν τα θεματικά μουσεία του ΠΙΟΠ, με στόχο τον προγραμματισμό και το συντονισμό των πρωτοβουλιών και των παρεμβάσεων σε τοπικό επίπεδο.

Η θαυμάσια μουσική και χορευτική βραδιά που ακολούθησε την τελετή των εγκαινίων σε υπαίθριο χώρο του κάστρου των Ιωαννίνων, υπεράνω του Μουσείου Αργυροτεχνίας, προσέδωσε έναν αληθινά ξεχωριστό τόνο στην όλη εκδήλωση.

Τέλος, μολονότι γνωρίζω καλά ότι η ίδια είναι ένας άνθρωπος καθ’ όλα μετριόφρων, που προτιμά το πράττειν από το φαίνεσθαι, φρονώ ότι θα ήταν σοβαρή παράλειψη να μην αναφέρω ότι η διευθύντρια του ΠΙΟΠ, Αλεξάνδρα Ράπτη, με την πολύτιμη συνδρομή της υπεύθυνης του Γραφείου Τύπου του ΠΙΟΠ, Νιόβης Λακοπούλου, επιμελήθηκε υποδειγματικά όπως πάντοτε το δύσκολο έργο της διοργάνωσης των εγκαινίων και του συντονισμού της δημοσιογραφικής κάλυψης του γεγονότος.