Πώς η θέρμανση στην Αρκτική σκοτώνει πουλιά στην Αφρική

Με την άνοιξη να έρχεται κάθε χρόνο και νωρίτερα στην Αρκτική, αυτά τα μικρά μεταναστευτικά πτηνά γίνονται όλο και πιο μικρόσωμα. Οι επιπτώσεις, όμως, δεν γίνονται εμφανείς μέχρι να φτάσουν τα πουλιά στο χειμερινό καταφύγιό τους στην Αρκτική.

Μελέτη που δημοσιεύεται στο κορυφαίο περιοδικό Science προειδοποιεί για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην κοκκινοσκλιρίδα (Calidris canutus), ένα πτηνό που περνά το καλοκαίρι στην Αρκτική και το χειμώνα στην Μαυριτανία και τη Νότιο Αφρική.

Αναλύοντας δεδομένα που είχαν συγκεντρωθεί για τις κοκκινοσκλιρίδες τα τελευταία 33 χρόνια, διεθνής ομάδα ορνιθολόγων διαπίστωσε ότι οι ημερομηνίες άφιξης των πουλιών στην Αρκτική παραμένουν σταθερές εδώ και δεκαετίες, παρόλο που η άνοιξη έρχεται σήμερα δύο εβδομάδες νωρίτερα από ό,τι πριν από 30 χρόνια.

Λόγω αυτής της διαφοράς φάσης, οι κοκκινοσκλιρίδες χάνουν τις ημέρες κορύφωσης της αφθονίας των εντόμων, της κύριας πηγής τροφής τους. Ως αποτέλεσμα, οι νεοσσοί που γεννιούνται την άνοιξη στην Αρκτική τείνουν να είναι σήμερα πιο μικρόσωμοι από ό,τι στο παρελθόν.

Παρά το μικρό τους μέγεθος, οι νεαρές κοκκινοσκλιρίδες καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τη φθινοπωρινή μετανάστευση μέχρι την Αφρική. Εκεί, όμως, οι επιπτώσεις του υποσιτισμού γίνονται εμφανείς.

Όπως διαπίστωσε η ερευνητική ομάδα, οι μικρόσωμες κοκκινοσκλιρίδες έχουν και πιο κοντά ράμφη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να φτάσουν όστρακα που κρύβονται σε μεγάλο βάθος μέσα στην άμμο, και να περιορίζονται αναγκαστικά στην κατανάλωση ριζών και άλλων φυτικών τροφίμων.

Και η πιθανότητα επιβίωσης για τα πτηνά που δεν μπορούν να φτάσουν τα μαλάκια είναι σημαντικά μειωμένη σε σχέση με τα πουλιά που μπορούν να αξιοποιήσουν αυτήν τη θρεπτική τροφή.

Όπως σχολάζουν οι ερευνητές, η μελέτη είναι η πρώτη που δείχνει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ή άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων μπορούν να μετατίθενται όχι μόνο στον χώρο αλλά τον χρόνο.

Προειδοποιούν, μάλιστα, ότι λόγω αυτού του άγνωστου μέχρι πρόσφατα φαινομένου, αρκετά από τα έξι αναγνωρισμένα υποείδη κοκκινοσκλιρίδας αντιμετωπίζουν πλέον κίνδυνο εξαφάνισης.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ