Γιώργος Χατζηνάσιος: Καθοριστική η συνεργασία με Μούσχουρη και Μαρινέλλα

Συνέντευξη: Ελισάβετ Σταμοπούλου

Η προσφορά του στην ελληνική μουσική ανεκτίμητη. Οι συνθέσεις του κομμάτι της παράδοσης, συνοδεύουν σημαντικές μουσικές δημιουργίες. Ο Γιώργος Χατζηνάσιος παρουσιάζει στο Half Note, μέχρι και αύριο Παρασκευή, πλούσιο υλικό με τραγούδια αλησμόνητα και αγαπημένα. Ανασύρει αναμνήσεις προηγούμενων δεκαετιών, τότε που η μελωδία ήταν αρκετή για να κρατήσει τα ηνία της ψυχαγωγίας.

«Δεν αισθάνομαι καλά να γράψω κομμάτι μήπως πουν πως έχω παραπαλιώσει. Τότε που έγραφα δεν το είχα αυτό το συναίσθημα. Πώς να γράψεις πλέον μελωδία;», αναφέρει ο μουσικοσυνθέτης σε συνέντευξή του στο in.gr. Mε νοσταλγική, όμως, χροιά στη φωνή δεν σταματά να μνημονεύει τα νεανικά του χρόνια και τον πατέρα του που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μουσική του παιδεία. Δεν επέλεξε ωστόσο το βιολί όπως εκείνος του είχε υποδείξει. Και αυτό γιατί δεν ήθελε να έχει το σημάδι στο λαιμό που παρατηρούσε στους βιολιστές. «Ήμουν νάρκισσος», παραδέχεται ο κ.Χατζηνάσιος.

Από το ταξίδι του στο χρόνο θυμάται έντονα τη Νάνα Μούσχουρη, με την οποία συνεργάστηκε και κατάλαβε πως «οι σπουδαίοι καλλιτέχνες δεν είναι ποτέ τόσο σίγουροι». Καθοριστικής σημασίας και η σύμπραξη με τη Μαρινέλλα η οποία τον ενέταξε στην ελληνική δισκογραφία. Δύσκολα φεύγει από το μυαλό του το κομμάτι Καμιά φορά για το οποίο, όπως σημειώνει, έπεσε έξω στις εκτιμήσεις του.

Δεν ξεχωρίζει τα τραγούδια του, είναι όλα αγαπημένα. Το Με λένε Γιώργο κατέχει, όμως, ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του. Το τραγουδά παρόλο που δεν διαθέτει καλή φωνή και, όπως αναφέρει, ζητά συγγνώμη για τα φάλτσα.

Για τα χρόνια της μεγάλης δημιουργίας, για τα πρόσωπα με τα οποία συνεργάστηκε, αλλά και για τη σύνθεση που γεννήθηκε από την αντίδραση μιλά ο Γιώργος Χατζηνάσιος στο in.gr.

Ένα πιάνο, δυο φωνές είναι ο τίτλος των παραστάσεών σας στις οποίες θα παρουσιάσετε αγαπημένα τραγούδια. Υπάρχουν για σας αγαπημένα τραγούδια;
Στο Half Note προϋπήρξα πριν από μερικά χρόνια όπου έπαιξα τζαζ με ένα κουαρτέτο, πιάνο, σαξόφωνο, μπάσο και ντραμς και τώρα θα ξαναβρεθώ σε αυτό το χώρο για να παίξω τα τραγούδια μου. Οι συνθέτες δεν ξεχωρίζουν τα τραγούδια τους, από τη στιγμή που τα βγάζουν προς τα έξω είναι αγαπημένα. Δεν κάνω διάκριση, αλλά μπορεί να κάνω μια μικρή σε ένα τραγούδι που είναι το μόνο που τραγουδάω, παρόλο που δεν έχω καλή φωνή. Eίναι το Με λένε Γιώργο. Αισθάνομαι ωραία γιατί έχει και το όνομά μου, ζητώ όμως συγγνώμη μερικές φορές γιατί μπορεί να κάνω και κανένα φάλτσο.

Λέτε πως δεν έχετε καλή φωνή, σας το έχουν πει;
Δεν χρειάζεται να μου το πει κάποιος, μουσικοί είμαστε, έχουμε το γνώθι σαυτόν. Μπορεί ένας συνθέτης να μην έχει τόσο καλή φωνή, αλλά διαθέτει έκφραση όταν λέει το κομμάτι. Η ψυχή του συνθέτη δεν φτάνει πολλές φορές στον τραγουδιστή ώστε ο να ερμηνεύσει τόσο έντονα το κομμάτι. Πολλά τραγούδια όμως που δεν ήταν να γίνουν τεράστιες επιτυχίες, με τη δύναμη τραγουδιστών έγιναν.

Αυτό έχει συμβεί με δικά σας κομμάτια;
Δεν έχω πέσει πολλές φορές έξω , είχα το κριτήριο για να καταλάβω τι μπορεί να συγκινήσει τον κόσμο. Για το Καμιά φορά που λέει η Μαρινέλλα έπεσα έξω, είναι και ένα κομμάτι – ταυτότητα για εκείνη. Κατάλαβα τελικά πως πέρα από τη μουσική το κομμάτι έπιασε τον κόσμο από άποψη στίχου. Δεν είχα αντιληφθεί την ποιητική του διάσταση.

Aπό πού αντλείτε έμπνευση;
Η έμπνευσή μου προέρχεται πάντα από τον στίχο, από τον οποίο και εκμαιεύω συναισθήματα. Μπορεί να είμαι σε πολύ ευχάριστη ψυχολογική κατάσταση και να γράψω ένα πολύ λυπητερό κομμάτι ή μπορεί να είμαι στο αντίθετο συναίσθημα και να γράψω ένα χαρούμενο κομμάτι. Ψάχνω να βρω τη μελωδία που εμπεριέχεται μέσα στα λόγια.

Πόσο απαιτητικό είναι για έναν συνθέτη να γράφει μουσική για τηλεόραση και κινηματογράφo;
Είναι μοναδική εμπειρία για έναν δημιουργό. Αισθάνεται αυτόνομος, είναι μια αγαπημένη ενασχόληση. Δεν μοιράζεται την τέχνη του με στιχουργό και τραγουδιστή , έχουμε να κάνουμε με ένα πάγιο μουσικό εφεύρημα που βγάζει ο δημιουργός με κίνητρο μόνο την εικόνα. Ζωγραφίζει μουσικά. Βλέπεις μια σκηνή και πρέπει να τη μετουσιώσεις σε νότες. Αυτό για μένα είναι και χρώματα και πινελιές, περικλείει τα πάντα η μουσική που υπηρετεί τον κινηματογράφο και την τηλεόραση

Έχετε μελοποιήσει τη βυζαντινή τριλογία που αναφέρεται στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης
Αυτό ξεκίνησε όταν κάναμε ένα θεατρικό έργο με τον Δημήτρη Κολλάτο τη δεκαετία του ’70. Εκεί υπήρχε ένα απόσπασμα για την Άλωση της Κωνσταντινούπολης και με κίνητρο την ιδέα του Κολλάτου κάθισα κι έγραψα αυτά τα τρία διαφορετικά σχήματα, την τριλογία. Πρόκειται για την Άλωση, τον θρήνο των Βυζαντινών και μετά τη ζωή που συνεχίζεται. Με συγκινεί το γεγονός ότι με ρωτάτε γι’αυτό. Τα ανήσυχα πράγματα στην Ελλάδα δεν βγαίνουν πολύ εύκολα προς τα έξω. Στην τριλογία αυτή χρησιμοποίησα Συμφωνική Ορχήστρα 70 περίπου ατόμων και άλλα τόσα άτομα περίπου στην χορωδία. Σκέφτηκα να βάλω την άποψη της βυζαντινής μουσικής, τις μνήμες που είχα ως παιδί, παρόλο που σπούδασα κλασική μουσική. Η βυζαντινή μουσική είναι άγονη οπότε την έδεσα με συμφωνική ορχήστρα ώστε να δώσω έναν γαλαξιακό αστερισμό.

Τι σκεφτήκατατε πριν από τη δημιουργία της τριλογίας;
Σκέφτηκα ότι επειδή με είχαν για δυτικό συνθέτη, ανάλαφρο και ερωτιάρη, υπάρχουν κι άλλα που μπορούσα να κάνω. Μερικοί θα έλεγαν πως το έκανα και ως αντίδραση.

Έχετε γράψει και την όπερα «Ελ Γκρέκο» που αναφέρεται στη ζωή και το έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου
Παίχτηκε το Μάιο του 2015 στο πλαίσιο της επετείου για τα 400 χρόνια από το θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Έπρεπε να βγει δυο χρόνια πριν, αλλά σκάλωσε σε γραφειοκρατικά θέματα. Μπορώ να πω ότι ήταν κάτι που με τυράννησε πολύ, αλλά το αποτέλεσμα ήταν θεϊκό και τελικά φαίνεται πως κάτι πρέπει να ξοδεύεις από την ύπαρξή σου για να μπορέσεις να απολαύσεις σημαντικά πράγματα στην Ελλάδα. Ψάχνουμε να βρούμε τρόπο – ήδη γίνονται κάποιες επαφές – για να παιχτεί το έργο και στο εξωτερικό.

Γυρνώντας πίσω το χρόνο, τι κρατάτε από τα παιδικά και νεανικά σας χρόνια;
Κρατώ τον πατέρα μου που ήταν ένας θαυμάσιος άνθρωπος και μουσικός, δάσκαλος και καθηγητής σε διάφορα μουσικά όργανα. Εκείνος με έβαλε στη μουσική. Θυμάμαι όταν ήμουν έξι ετών που άρχισε να μου μιλά για τη μουσική και για το όργανο που θα πρέπει να διαλέξω. Μου είχε πει για βιολί και για πιάνο. Του έλεγα όμως πως συνάδελφοί του που έρχονταν σπίτι μας είχαν σημάδι στο λαιμό από το βιολί και εγώ δεν το ήθελα, ήμουν νάρκισσος μικρός. Έτσι έγινε η επιλογή του πιάνου και ξεκίνησα μαθήματα. Μετά στα οκτώ μου έτη ο πατέρας μου μου έδειξε και τη τζαζ, γιατί στα ωδεία αυτό το είδος μουσικής ήταν αιρετικό. Ήθελα να βγάλω στην πορεία μεροκάματο για να ενισχύσω την οικογένειά μου. Όταν έγινα 12 χρονών και με την καθοδήγηση του πατέρα μου έπαιζα τζαζ σαν επαγγελματίας. Έβγαλα για πρώτη φορά μεροκάματο στα 14 μου χρόνια παίζοντας σε διάφορους χώρους στη Θεσσαλονίκη.

Αγκάθια υπήρχαν στο δρόμο;
Δεν είχα αγκάθια, αλλά ατυχίες με ό,τι ήταν να γίνει στο εξωτερικό. Πάντα κάτι συνέβαινε. Αν το σκεφτεί κανείς είναι για γέλια. Και με τον Ελ Γκρέκο επειδή είχε να κάνει με ξένους πάλι δυσκολεύτηκα. Επρόκειτο να γράψω για μια ταινία αμερικανική, τον Χρυσό Δύτη με τον Πίτερ Φόντα πρωταγωνιστή και κάνουν για πρώτη φορά απεργία οι αμερικανοί τεχνικοί οπότε ματαιώθηκε η ταινία. Όταν έφτασε η ώρα να δώσω ρεσιτάλ με τον Πλάσιντο Ντομίνγκο στο Λονδίνο έγινε ο πόλεμος του Ιράκ. Η Eurovision με την ελληνική συμμετοχή, Μάθημα Σολφέζ, λόγω απεργίας στο BBC μετατατέθηκε 40 ημέρες αργότερα. Έμαθαν όλοι την αξία του κομματιού και κόντεψαν να μας βάρεσουν στο κεφάλι.

Πάντα μου άρεσε περισσότερο η Ελλάδα, το γκρίζο χρώμα της Ευρώπης μου έφερνε κατάθλιψη.

Σε έναν νέο μουσικό θα λέγατε να παλέψει στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό;
Έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα με το Διαδίκτυο δεν έχει να κάνει με τον αν ζεις έξω. Και εδώ μπορείς να εργάζεσαι από το σπίτι σου και να προωθείς τη δουλειά σου στο εξωτερικό. Εμένα τότε μου έλεγαν πως για να συνεργαστούν μαζί μου έπρεπε να μείνω στο εξωτερικό. Δεν ήθελα όμως.

Πώς σχολιάζετε την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον πολιτισμό;
Πολιτισμός στην Ελλάδα είναι ο αρχαίος πολιτισμός, δεν έχουμε άλλο πολιτισμό που να μας εκφράζει. Δεν θεωρώ πολιτισμό τα συρτάκια, δεν είναι μόνο κάτι εγχώριο, αλλά κάτι που αναγνωρίζεται και στο εξωτερικό. Πολιτισμός είναι η αγωγή και η ευγένεια των ανθρώπων, που δεν υπάρχει πλέον.

Τι σας δυσαρεστεί περισσότερο τόσο στην ελληνική κοινωνία όσο και στη μουσική;
Η δυστυχία είναι σαν τις εικόνες που υπάρχουν στον ελληνικό κινηματογράφο. Στη μουσική μού λείπει η μελωδία, έχει μείνει μόνο ο ρυθμός. Δεν αισθάνομαι καλά να γράψω κομμάτι μήπως πουν πως έχω παραπαλιώσει. Τότε που έγραφα δεν το είχα αυτό το συναίσθημα. Πώς να γράψεις πλέον μελωδία;

Τι θα ξεχωρίζατε από τις συνεργασίες σας;
Είχα πολύ καλές συνεργασίες. Αυτό που μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση ήταν η συμπεριφορά της Νάνας Μούσχουρη όταν κάναμε την Ενδεκάτη Εντολή σε στίχους Νίκου Γκάτσου. Θυμάμαι αυτή η μεγάλη τραγουδίστρια πώς με κοίταζε στα μάτια και μου έλεγε: «Γιώργο μου μήπως θέλεις να ξαναπώ το κομμάτι;». Αναρωτιόμουν αν ήταν δυνατόν, είχε εμμονή να φτάσει το τέλειο, πράγμα που δεν έβρισκα στους άλλους τραγουδιστές. Αυτό είναι που θυμάμαι κυρίως από όλες τις συνεργασίες μου και μου έδειξε ότι σπουδαίοι καλλιτέχνες δεν είναι ποτέ τόσο σίγουροι.

Η Μαρινέλλα, τώρα, ήταν η τραγουδίστρια που με έβαλε στην ελληνική δισκογραφία. Την ήξερα από τη Θεσσαλονίκη, ήμουν έφηβος όταν κάποια στιγμή ήταν με τον Στέλιο Καζαντζίδη, αρρώστησε ο πιανίστας και με πήραν τηλέφωνο στο Πανόραμα και πήγα να τον αντικαταστήσω. Θυμάμαι πώς με υποδέχτηκε η Μαρινέλλα και ο Στέλιος. Φτάσαμε στο σημείο να κάνουμε δίσκο 45 στροφών που έγινε και τεράστια επιτυχία και στο εξωτερικό, το Κρίμα το μπόι σου. Αυτός ήταν και ο πρώτος δίσκος που έκανα, ήταν καθοριστική η συνεργασία μου μαζί της.

Είχαμε κάνει έξι κομμάτια με τη Δήμητρα Γαλάνη και έξι με τη Βίκυ Μοσχολιού. Όσον αφορά τη Βίκυ, θυμάμαι ένα αγοροκόριτσο, μια γυναίκα που μιλούσε την ίδια γλώσσα με μας, αλλά χωρίς να της φεύγει η θηλυκότητα που διέθεται.

Ο Δημήτρης Μητροπάνος όταν συνεργαστήκαμε βρισκόταν αρχικά σε έναν πιο λαϊκό μουσικό χώρο και έτρεφα κάποιους ενδοιασμούς. Είχαμε μια τρικυμιώδη σχέση στην αρχή και επειδή κάπνιζε και έπινε λίγο παραπάνω είχε βραχνιάσει η φωνή του. Του είπα να το κόψει για ένα μήνα για να μπούμε στο στούντιο και με άκουσε. Το αποτέλεσμα φάνηκε και από Τα συναξάρια

entertainment.in.gr