Βίντεο: Πεινασμένη μαύρη τρύπα μετατρέπει άστρο σε μακαρόνι

Ένα άστρο που είχε την ατυχία να πλησιάσει το λημέρι μιας μαύρης τρύπας τεντώνεται σαν μακαρόνι καθώς καταβροχθίζεται από το κοσμικό τέρας.

Το μακάβριο φαινόμενο καταγράφηκε σε έναν γαλαξία που απέχει 290 εκατομμύρια έτη φωτός, και είναι το πλησιέστερο συμβάν «παλιρροϊκής διατάραξης» που έχει καταγραφεί εδώ και μια δεκαετία, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα στο περιοδικό Nature.

Όταν ένα άστρο ή άλλο μεγάλο αντικείμενο πλησιάσει μια μαύρη τρύπα, η πλευρά που κοιτάει προς την τρύπα δέχεται μεγαλύτερη βαρυτική έλξη από ό,τι η πίσω πλευρά. Η ανισορροπία αυτή δημιουργεί ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις που παραμορφώνουν το άστρο σε μακρόστενο σχήμα και τελικά το διαλύουν.

Animation του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA εξηγεί το φαινόμενο:

Η παλιρροϊκή διατάραξη, γνωστή και ως «σπαγγετοποίηση», έχει παρατηρηθεί ελάχιστες φορές μέχρι σήμερα. Οι τελευταίες παρατηρήσεις «είναι μια από τις καλύτερες ευκαιρίες που είχαμε ως τώρα για να κατανοήσουμε όταν μια μαύρη τρύπα διαλύει ένα άστρο» λέει ο Τζον Μίλερ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.

Το υλικό που διαρρέει από το άστρο πλησιάζει τη μαύρη τρύπα και κινείται σπειροειδώς γύρω της, σχηματίζοντας ένα δίσκο υλικού που ονομάζεται δίσκος συσσώρευσης. Καθώς περιστρέφεται, το υλικό αυτό θερμαίνεται λόγω τριβής, φτάνει σε ακραίες θερμοκρασίες και εκπέμπει ακτίνες Χ.

Η ακτινοβολία αυτή καταγράφηκε με μια πληθώρα επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων στην τελευταία μελέτη. Οι μετρήσεις, που πραγματοποιήθηκαν σε πολλά μήκη κύματος, δείχνουν ότι η μαύρη τρύπα τραβά προς το μέρος της τεράστιες ποσότητες αστρικού φαγητού, δεν μπορεί όμως να το φάει όλο μονομιάς. Η θερμότητα που αναπτύσσεται στον δίσκο συσσώρευσης σπρώχνει σημαντικές ποσότητες αερίου προς τα έξω, ένα είδος ανέμου που πνέει από την περιοχή της μαύρης τρύπας προς τα έξω.

Ο άνεμος, όμως, φαίνεται ότι δεν φυσά με αρκετά μεγάλη ταχύτητα για να δραπετεύσει από τη θανάσιμη έλξη της μελανής οπής -η καλύτερη εξήγηση για τις παρατηρήσεις είναι ότι ο άνεμος ακολουθεί μια ελικοειδή πορεία και ξαναπέφτει προς τα μέσα.

Όπως φαίνεται, το κοσμικό τέρας, που έχει μάζα μερικές εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου, δεν θα αφήσει ούτε ψίχουλο από το δείπνο της, έστω κι αν χρειαστεί μερικά ακόμα χρόνια.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ