Για πρώτη φορά, παγοθραυστικό των ΗΠΑ φτάνει ασυνόδευτο στο Βόρειο Πόλο

Στο πλαίσιο ερευνητικής αποστολής, παγοθραυστικό της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ έφτασε για πρώτη φορά στον Βόρειο Πόλο χωρίς να συνοδεύεται από άλλα σκάφη. Η άφιξή του έρχεται λίγες εβδομάδες μετά το ρωσικό αίτημα στον ΟΗΕ για αναγνώριση κυριαρχικών δικαιωμάτων σε μια αχανή περιοχή της Αρκτικής που περιλαμβάνει και τον πόλο.

Η ραγδαία ταχύτητα με την οποία λιώνουν οι πολικοί πάγοι, λόγω της κλιματικής αλλαγής, ζεσταίνουν το ενδιαφέρον των γύρω χωρών για τον ορυκτό πλούτο της Αρκτικής, ο οποίος εκτιμάται ότι αντιστοιχεί έως και στο ένα τέταρτο των ανεξερεύνητων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ανοίγει επίσης την όρεξη των ναυτιλιακών εταιρειών για την αξιοποίηση των νέων θαλάσσιων δρόμων όπως το λεγόμενο Βορειοδυτικό Πέρασμα και το Βορειοανατολικό Πέρασμα.

Οι κλιματολόγοι προβλέπουν εξάλλου ότι σε λίγα χρόνια η Αρκτική θα μετατρέπεται σε απέραντη θάλασσα τα καλοκαίρια.

Στην τελευταία εξέλιξη στην Αρκτική, το αμερικανικό παγοθραυστικό Cutter Healy αναχώρησε από την Αλάσκα στις 9 Αυγούστου και έφτασε στον Βόρειο Πόλο στις 5 Σεπτεμβρίου, αναφέρει η ακτοφυλακή σε ανακοίνωσή της.

Είναι η πρώτη φορά που αμερικανικό πλοίο επιφανείας φτάνει σε αυτή την διεκδικούμενη περιοχή του πλανήτη. Είναι επίσης μόλις η τέταρτη φορά που αμερικανικό πλοίο επιφανείας φτάνει στον Βόρειο Πόλο και η πρώτη μετά το 2005.

Το Cutter Hartley, στο οποίο επιβαίνουν 145 άτομα, ανάμεσά τους και δεκάδες επιστήμονες, συμμετέχει στο πρόγραμμα Geotraces, μια διεθνή προσπάθεια για τη μελέτη της γεωχημείας των ωκεανών.

Παρόλα αυτά, η ανακοίνωση αναγνωρίζει την «αυξανόμενη σημασία» της περιοχής που «ανοίγει στην οικονομική εκμετάλλευση» και επισημαίνει ότι τα δεδομένα που συλλέγονται στο ταξίδι «έχουν κεφαλαιώδη σημασία προκειμένου να κατανοήσουμε τις επιστημονικές διεργασίες στην Αρκτική και να ασκήσουμε υπεύθυνη διαχείριση της περιοχής».

Η Ρωσία, όμως, θεωρεί ότι ο Βόρειος Πόλος ουσιαστικά της ανήκει. Στις αρχές Σεπτεμβρίου η Μόσχα ανακοίνωσε ότι υπέβαλε αίτημα στον ΟΗΕ για επέκταση της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας της σε μια περιοχή 1,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων στην Αρκτική, συμπεριλαμβανομένης μάλιστα της περιοχής του Βόρειου Πόλου.

Για να γίνει το αίτημα δεκτό από την Επιτροπή για τα Όρια της Ηπειρωτικής Υφαλοκρηπίδας του ΟΗΕ, η Ρωσία θα πρέπει να αποδείξει ότι η επίμαχη περιοχή είναι φυσική γεωλογική επέκταση της ηπειρωτική υφαλοκρηπίδας της, όπως προβλέπει η Συνθήκη για το Νόμο της Θάλασσας του ΟΗΕ -την οποία πάντως δεν έχουν υπογράψει οι ΗΠΑ.

Το ίδιο όμως υποστηρίζουν ο Καναδάς και η Δανία, στην οποία ανήκει το νησί της Γροιλανδίας.

Σε μια προκλητική κίνηση που εξόργισε τον Καναδά, δύο ρωσικά υποβρύχια ύψωσαν τη ρωσική σημαία στο βυθό του Βόρειου Πόλου το 2007.

Νωρίτερα φέτος, η Ρωσία πραγματοποίησε στρατιωτική άσκηση στην Αρκτική με τη συμμετοχή 38.000 στρατιωτών, 110 αεροσκαφών και 50 υποβρυχίων και πλοίων επιφανείας.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ