Η βιολόγος που είδε τη μούχλα της Κατρίνα να καταπίνει το σπίτι της

Η Τζόουν Μπένετ μελετούσε τοξικούς μύκητες στο εργαστήριό της στη Νέα Ορλεάνη όταν ο κυκλώνας Κατρίνα διέλυσε τα πάντα. Λίγες εβδομάδες αργότερα, η εκτοπισμένη πλέον ερευνήτρια επέστρεψε για να πάρει δείγματα των μυκήτων που έτρωγαν το πλημμυρισμένο σπίτι της.

Και τότε η καριέρα της πήρε νέα πορεία.

Η Μπένετ και οι οικογένειά της φιλοξενήθηκαν σε φίλους στο Νιου Τζέρσι μετά την καταστροφή του 2005. Υπέφερε από οξεία αϋπνία, «την οποία επιδείνωνε το γεγονός ότι γνώριζα τόσα πολλά για το μεταβολισμό των μυκήτων» εξιστορεί η ίδια σε άρθρο της στο περιοδικό Science, με τίτλο Οι μύκητες που έφαγαν το σπίτι μου.

«Οι μύκητες, οι μορφές ζωής που με γοήτευαν από την παιδική μου ηλικία, εκκρίνουν πεπτικά ένζυμα στο περιβάλλον, συχνά μετατρέποντας το υπόστρωμά τους σε γλίτσα, και μετά απορροφούν τα προϊόντα της διάσπασης».

»Είναι οι μεγάλοι ανακυκλωτές της φύσης. Τρελαινόμουν να σκέφτομαι ότι η μούχλα ανακύκλωνε το περιεχόμενο του πλημμυρισμένου σπιτιού μου».

Στο κατεστραμμένο νοικοκυριό της, η «μυκητιακή αναρχία» είχε καταπιεί τα πάντα, από τις ταπετσαρίες μέχρι τα βιβλία.

Εφοδιασμένη με αποστειρωμένες μπατονέτες και τρυβλία Πετρί, η Μπένετ πήρε δείγματα από το σπίτι της, πλέον ένα φυσικό εργαστήριο μικροβιολογίας.

Παρόλο που φορούσε μάσκα και γάντια, η μυρωδιά της μούχλας της έκοψε την ανάσα, κάτι που τις θύμισε το λεγόμενο «σύνδρομο του άρρωστου κτηρίου», μια αμφιλεγόμενη πάθηση που αποδίδεται στην έκθεση σε μύκητες σε εσωτερικούς χώρους.

Έχοντας πια μετακομίσει από το Πανεπιστήμιο «Τούλεϊν» της Νέας Ορλεάνης στο Πανεπιστήμιο «Ράτγκερς» του Νιου Τζέρσι, η ερευνήτρια ανέπτυξε γενετικά μοντέλα για να μελετήσει τις πιθανές φυσιολογικές επιδράσεις πτητικών οργανικών ενώσεων που απελευθερώνουν οι μύκητες.

Πράγματι, διαπίστωσε ότι ορισμένες συνήθεις τέτοιες ουσίες έχουν νευροτοξική δράση, τουλάχιστον στη μύγα Drosophila. Οι μελέτες της αποκάλυψαν όμως και νέα στοιχεία για τη συνεργατική σχέση των μυκήτων με τα φυτά: η μούχλα που είχε εξαπλωθεί περισσότερο στο μουλιασμένο σπίτι της, ένα είδος του γένους Trichoderma, παράγει ουσίες που ωφελούν στην ανάπτυξη του νεροκάρδαμου και της ντομάτας.

Η ιστορία της Μπένετ καταλήγει σε ένα μήνυμα αισιοδοξίας: «Η επιστήμη μου με κράτησε εστιασμένη σε μελλοντικές δυνατότητες αντί σε περασμένες απώλειες».

»Η καταστροφή του κυκλώνα Κατρίνια με οδήγησε σε αυτό που μπορεί να είναι η καλύτερη επιστήμη που έχω κάνει ποτέ».

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ