Οι Αρμένιοι της Ελλάδας υπενθυμίζουν στην Τουρκία τη Γενοκτονία

Στην πρώτη γενοκτονία του 20ού αιώνα, πάνω από ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι, δηλαδή το 80% του πληθυσμού της Δυτικής Αρμενίας, χάθηκε. Εκατό χρόνια μετά την Γενοκτονία των Αρμενίων, οι μνήμες παραμένουν ζωντανές. Ο πρόεδρος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος, Αγκόπ Οβακιμιάν, μιλά στο in.gr για τα τουρκικά στόματα «που ξεχειλίσαν και πάλι από απειλές και μίσος», για το μέλλον των Αρμενίων και για τη θέση της αρμενικής κοινότητας στην Ελλάδα.


Διαβάτε για την Γενοκτονία:

• Εκατό χρόνια από τη Γενοκτονία των Αρμενίων

Τον περσινό Απρίλιο ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στα εγγόνια των θυμάτων της Γενοκτονίας. Φέτος χαρακτήρισε «παραλήρημα» την αναφορά του Πάπα στη Γενοκτονία των Αρμενίων. Πώς κρίνετε τη στάση της Τουρκίας;

Μετά και την φετινή λυσσαλέα επίθεση σε όσους τόλμησαν και είπαν την αλήθεια μιλώντας για την πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα σε βάρος των Αρμενίων από την Τουρκία το 1915, είναι περισσότερο από προφανές, ότι η περσινή δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν για την «λύπη του για τα τραγικά γεγονότα της περιόδου εκείνης» ήταν εντελώς προσχηματική και κενή περιεχομένου και φυσικά εντασσόταν στο πλαίσιο της πολιτικής εξωραϊσμού του προφίλ της Τουρκίας.
Φέτος το «λίφτινκ» ξέφτισε και τα στόματα των Τούρκων αξιωματούχων ξεχείλισαν και πάλι από απειλές και μίσος αφού δεν μπορούν να διανοηθούν πως 100 χρόνια μετά, οι Αρμένιοι τους θυμίζουν με κάθε τρόπο την «απαγορευμένη» στην Τουρκία λέξη, και μιλούν ακόμα για την πραγματική ιστορία της Γενοκτονίας.

Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία πρέπει να είναι βασική προϋπόθεση για την ένταξή της στην ΕΕ;

Είναι βαθιά πεποίθηση μας, ότι η Ευρώπη των δημοκρατικών εθνών, η Ευρώπη των αρχών του διαφωτισμού, δεν μπορεί παρά να θέτει ως ελάχιστες προϋποθέσεις για να υποδεχθεί ένα νέο μέλος στους κόλπους της ΕΕ, τόσο τον σεβασμό που αυτό το υποψήφιο κράτος-μέλος επιδεικνύει για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όσο και το θάρρος του να απαλλαγεί από κάθε βάρος που κουβαλάει από τις μαύρες σελίδες της ιστορίας του. Δυστυχώς η σημερινή Τουρκία διαρκώς εξελισσόμενη σε μια καρικατούρα «δημοκρατίας» με τάσεις αυτοκρατορικής μεγαλομανίας, η οποία μάλιστα συνεχίζει να διατηρεί στρατεύματα κατοχής στα εδάφη της Κύπρου, ενός δηλαδή κυρίαρχου κράτους-μέλους της ΕΕ, απέχει πολύ από αυτές τις προϋποθέσεις και συμπεριφέρεται αυταρχικά απέναντι στους ίδιους τους πολίτες της και αρνείται να αναμετρηθεί με την αλήθεια και να αποδεχθεί το έγκλημα της Γενοκτονίας των Αρμενίων και τις συνέπειες του. Ναι, για εμάς η αποδοχή από την Τουρκία των εγκλημάτων που αιματοκύλησαν τους Αρμένιους και όχι μόνο αλλά και τους Πόντιους και τους Ασσύριους και τους Έλληνες και τους Κύπριους, είναι ένα βήμα για την χώρα αυτή προς τον πολιτικό πολιτισμό και την δημοκρατία, τις δυο δηλαδή πύλες που απαραιτήτως πρέπει να διαβεί για να προσεγγίσει το ευρωπαϊκό ιδεώδες.

Πολλοί Αρμένιοι αποδίδουν μεγάλη σημασία στα εδάφη που έχασαν. Υπάρχει σήμερα θέμα εδαφικών διεκδικήσεων;

Πέρα από τον τραγικό αριθμό των 1.500.000 ψυχών που βρήκαν μαρτυρικό θάνατο την περίοδο της Γενοκτονίας, μία από τις σημαντικότερες απώλειες για τους Αρμένιους ήταν η απώλεια σχεδόν του 80% των ιστορικών εδαφών τους. Το μαρτυρούν αυτό τα ιστορικά κείμενα και οι χάρτες της εποχής, το μαρτυρούν αυτό τα χιλιάδες πολιτιστικά μνημεία που λεηλατήθηκαν και που τα ερείπιά τους στέκουν εκεί ακόμα, το μαρτυρούν αυτό τα κείμενα και τα ποιήματα στα λογοτεχνικά έργα της περιόδου. Τα εδάφη αυτά σήμερα κατέχονται παράνομα από την Τουρκία και η επιστροφή τους στον νόμιμο δικαιούχο τους φυσικά και εντάσσεται στις διεκδικήσεις των Αρμενίων.

Πώς φαντάζεστε το μέλλον των αρμενο-τουρκικών σχέσεων;

Η Αρμενία και οι Τουρκία είναι δύο γειτονικές χώρες. Υπό αυτό το δεδομένο οφείλουν να αναπτύξουν τις σχέσεις πάνω σε καθαρές βάσεις, ούτως ώστε οι λαοί τους να ζήσουν ειρηνικά.
Οι αρμενο-τουρκικές σχέσεις είναι σαν ένα σταυροδρόμι και η επιλογή του δρόμου που αυτές θα ακολουθήσουν εξαρτάται αποκλειστικά από την Τουρκία. Αν η Τουρκία εισακούσει τα καλέσματα της διεθνούς κοινότητας αλλά και γενναίες φωνές Τούρκων επιφανών της διανόησης και των γραμμάτων που μιλούν πλέον ανοιχτά για το χρέος της Τουρκίας να συμφιλιωθεί με την αλήθεια, να αναγνωρίσει την Γενοκτονία του 1915, να αποδεχθεί και να αποκαταστήσει τις συνέπειες αυτού του εγκλήματος σε βάρος του Αρμενικού λαού, αν η Τουρκία άρει τον αποκλεισμό που έχει επιβάλλει στη Δημοκρατία της Αρμενίας, και σταματήσει την άκριτη υποστήριξη του Αζερμπαϊτζάν, σε πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο, και αποφασίσει να συμβάλλει στις πρωτοβουλίες για εξεύρεση μιας οριστικής, δίκαιης και βιώσιμης λύσης του ζητήματος του Ορεινού Καραμπάχ, τότε οι δυο χώρες, οι δύο γειτονικοί λαοί θα δημιουργήσουν ένα μέλλον φωτεινό για τις νέες γενιές.
Αν η Τουρκία παραμείνει στο ίδιο σκοτεινό τούνελ που εδώ και έναν αιώνα είναι εγκλωβισμένη, τότε οι Αρμένιοι απανταχού θα συνεχίσουν να αγωνίζονται μέχρι να δικαιωθούν.

Πώς βλέπει η νέα γενιά των Αρμενίων την υπόθεση της Γενοκτονίας;

Η νέα γενιά των Αρμενίων πιστεύει πως η υπόθεση της γενοκτονίας δεν είναι θέμα εθνικό, αλλά είναι θέμα πανανθρώπινο. Η ανθρωπιστική κρίση των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα και το κύμα των προσφύγων έχει οδηγήσει σε έξαρση τις φυλετικές διακρίσεις, ενώ παρατηρείται και σε παγκόσμιο επίπεδο αύξηση των εξτρεμιστικών τάσεων. Οι νέοι Αρμένιοι λοιπόν που ζουν στην Ελλάδα και δραστηριοποιούνται μέσω του φορέα τους που είναι η Αρμενική Νεολαία Ελλάδος, δεν αγωνίζονται μόνο για τα δικαιώματα και την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, αλλά και για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η άρνηση της γενοκτονίας είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσει στην επανάληψή της. Η Αρμενική Νεολαία Ελλάδος καταδικάζει κάθε μορφή βίας, ρατσισμού και διακρίσεων και στοχεύει στην ευαισθητοποίηση του κοινού, όχι μόνο σε τοπικό και εθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ποιες οι σχέσεις της Διασποράς των Αρμενίων με το κράτος της Αρμενίας;

Οι σχέσεις Διασποράς και Δημοκρατίας της Αρμενίας είναι άριστες. Οι Αρμένιοι της Διασποράς απανταχού, αναγνωρίζουν στην Δημοκρατία της Αρμενίας την πατρίδα τους, και ο καθένας ξεχωριστά αλλά και οι θεσμοί της Διασποράς συλλογικά, προστατεύουν σαν κόρη οφθαλμού την δραστήρια και διαρκώς αναπτυσσόμενη χώρα της Αρμενίας και υπερασπίζονται με κάθε τρόπο την ύπαρξη της.

Ποια η θέση της αρμενικής κοινότητας στην Ελλάδα; Τι προβλήματα αντιμετωπίζετε και ποιες οι σχέσεις μεταξύ των Αρμενίων της Ελλάδας με τη νέα γενιά Αρμενίων που έφτασαν στη χώρα μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ;

Οι Αρμένιοι συνυπάρχουν με τους Έλληνες πάρα πολλά χρόνια. Έχουν πλήρως ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία και υιοθετήσει χαρακτηριστικά της ελληνικής κουλτούρας, διατηρώντας, παράλληλα, τα αρμένικα ήθη κι έθιμα. Σπουδάζουν κι εργάζονται στην Ελλάδα και νιώθουν Έλληνες και Αρμένιοι μαζί. Όσον αφορά τους συμπατριώτες Αρμενίους που ήρθαν ως οικονομικοί μετανάστες στην Ελλάδα μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, μετά από 20 χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος τους έχει ενταχθεί στην αρμένικη κοινότητα, πάει στο αρμένικο σχολείο, συμμετέχει, στους πολιτιστικούς, αθλητικούς, φιλανθρωπικούς φορείς της κοινότητας και στα δρώμενά της.

Διαβάστε επίσης

• Όταν το σινεμά μιλά: Ταινίες για τη Γενοκτονία των Αρμενίων
• Η Γενοκτονία μέσα από τα μάτια της νέας γενιάς των Αρμενίων
  

Κική Μαργαρίτη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ