Νέοι γαλαξίες νάνοι βρέθηκαν να περιφέρονται γύρω από τον Μίλκι Γουέι

Χρησιμοποιώντας την ισχυρότερη κάμερα του κόσμου, αστρονόμοι του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ εντόπισαν ακόμα εννέα μικροσκοπικούς γαλαξίες να κινούνται σε τροχιά γύρω από τον δικό μας Γαλαξία. Η «αναπάντεχη» ανακάλυψη θα μπορούσε τώρα να βοηθήσει τους κοσμολόγους να ελέγξουν τα μοντέλα τους για τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.

Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτονται τέτοια σώματα μετά την ανακάλυψη δεκάδων γαλαξιών νάνων το 2005 και το 2006 στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου, υπερηφανεύονται οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους.

Οι νέοι δορυφορικοί γαλαξίες ανακαλύφθηκαν στον ουρανό του νότιου ημισφαιρίου κοντά στο Μεγάλο και το Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου, τους πλέον γνωστούς γαλαξίες νάνου που περιφέρονται γύρω από τον Μίλκι Γουέι.

Τα νέα σώματα αποτελούνται από μερικές χιλιάδες άστρα το καθένα, συγκριτικά με τα τουλάχιστον 100 δισ. άστρα του Γαλαξία. Είναι ένα δισεκατομμύριο φορές πιο αμυδρά και έχουν μάζα ένα εκατομμύριο φορές μικρότερη. Το πλησιέστερο βρίσκεται σε απόσταση 95.000 ετών φωτός, ενώ το πιο απομακρυσμένο απέχει πάνω από ένα εκατομμύριο έτος φωτός, αναφέρουν οι ερευνητές στο The Astrophysical Journal.

Τρία από τα εννέα σώματα είναι σίγουρα γαλαξίες νάνοι, ενώ τα υπόλοιπα έξι υπάρχει περίπτωση να είναι σφαιρωτά σμήνη, μικρές αλλά πυκνές ομάδες άστρων με σφαιρικό σχήμα.

«Η ανακάλυψη τόσων δορυφόρων σε μια τόσο μικρή περιοχή του ουρανού ήταν τελείως αναπάντεχη» σχολιάζει ο Σέργκεϊ Καπόσοφ του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. «Δεν πίστευα στα μάτια μου» λέει.

Στην πραγματικότητα, πάντως, οι δορυφορικοί γαλαξίες που γνωρίζουμε πρέπει να είναι πολύ λιγότεροι από όσους υπάρχουν εκεί έξω -τα μοντέλα της σύγχρονης Κοσμολογίας προβλέπουν την ύπαρξη εκατοντάδων τέτοιων σωμάτων γύρω από τον Γαλαξία, ωστόσο το μικρό μέγεθος και η αμυδρότητά τους καθιστούν δύσκολο τον εντοπισμό τους.

Ο εντοπισμός τους όμως έχει μεγάλη σημασία για την επιβεβαίωση των κοσμολογικών προβλέψεων για τη λεγόμενη σκοτεινή ύλη, ένα αόρατο υλικό άγνωστης σύστασης, το οποίο υπάρχει στο Σύμπαν σε τουλάχιστον πενταπλάσιες ποσότητες σε σχέση με την κανονική ύλη που βλέπουμε.

Η σκοτεινή ύλη έγινε αντιληπτή λόγω της βαρυτικής επίδρασής της στην κανονική ύλη. Μάλιστα η βαρύτητα της σκοτεινής ύλης θεωρείται πλέον η κύρια δύναμη που συγκρατεί τους γαλαξίες και τους εμποδίζει να διαλυθούν.

Η συμπεριφορά των νέων γαλαξιών νάνων υποδεικνύει ότι τα σώματα αυτά αποτελούνται έως και κατά 99% από σκοτεινή ύλη -κάτι που σημαίνει ότι τα άστρα τους αντιστοιχούν σε ένα πολύ μικρό μέρος της συνολικής μάζας τους.

Η χαρτογράφηση της σκοτεινής ύλης στην περιοχή του Γαλαξία είναι απαραίτητη για την επιβεβαίωση των μοντέλων της σκοτεινής ύλης. «Οι γαλαξίες νάνοι είναι το τελικό σύνορο για τον έλεγχο των θεωριών μας για τη σκοτεινή ύλη» λέει ο Βασίλι Μπελοκούροφ, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Πρέπει να τους βρούμε για να διαπιστώσουμε αν η εικόνα που έχουμε για το Σύμπαν ευσταθεί» επισημαίνει.

Η ανακάλυψη βασίστηκε σε παρατηρήσεις με την ψηφιακή κάμερα DECcam, την ισχυρότερη του κόσμου με ανάλυση 560 Megapixel. Βρίσκεται εγκατεστημένη στο αμερικανικό τηλεσκόπιο Blanco, διαμέτρου 4 μέτρων, το οποίο λειτουργεί ψηλά στις χιλιανές Άνδεις.

Κύρια αποστολή του τηλεσκοπίου δεν είναι η μελέτη της σκοτεινής ύλης αλλά της ακόμα πιο μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας, μιας δύναμης που δρα αντίθετα από τη βαρύτητα και προκαλεί την επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ