Συγκλονιστική μαρτυρία: Η Ουκρανή που έζησε τον εφιάλτη του Ντεμπάλτσεβε

Η 24χρονη Αλιόνα είναι από το Ντεμπάλτσεβε της ανατολικής Ουκρανίας, την πόλη που το τελευταίο διάστημα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ουκρανικής κρίσης. Όταν οι εχθροπραξίες κλιμακώθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο, η Αλιόνα, ο σύζυγός της και ο δίχρονος γιος της, αναγκάστηκαν να μείνουν στο υπόγειο για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Κάθε φορά που ξεκινά ο βομβαρδισμός το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να τρέξεις στο υπόγειο» λέει η νεαρή Ουκρανή.

«Φύγαμε για πρώτη φορά από το Ντεμπάλτσεβε με τον σύζυγο και τον γιο μου, τον περασμένο Ιούλιο, δύο εβδομάδες πριν ξεσπάσουν οι συγκρούσεις μέσα στην πόλη. Πήγαμε στην Κωσταντίνοβκα, αλλά επιστρέψαμε στο Ντεμπάλτσεβε τον Οκτώβριο, επειδή ο σύζυγός μου θα έχανε τη δουλειά του καθώς ήταν απών για μεγάλο χρονικό διάστημα.

»Τώρα συνειδητοποιώ ότι αυτό που συνέβη το καλοκαίρι δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με όσα γίνονται σήμερα στο Ντεμπάλτσεβε. Ακόμη και πριν οι μάχες κλιμακωθούν στις 19 Ιανουαρίου, σπάνια ανεβαίναμε στο διαμέρισμα. Τρέχαμε συνέχεια στο υπόγειο. Μας πήρε αρκετούς μήνες για να οργανώσουμε το καταφύγιο. Το καθαρίσαμε, φέραμε στρώματα και ό,τι μπορούσε να αντέξουμε οικονομικά προκειμένου να έχουμε ένα αξιοπρεπές μέρος να μείνουμε. Αλλά όταν ακούς τους βομβαρδισμούς να ξεκινούν, δεν υπάρχει επιλογή, απλά τρέχεις στο πλησιέστερο υπόγειο.

»Υπήρξαν περίοδοι χωρίς βομβαρδισμούς, για διάστημα περίπου δύο ημερών αλλά υπήρξαν φορές που δεν ήταν δυνατόν να αφήσουμε το υπόγειο. Μετά από κάποιο σημείο, οι άνθρωποι δεν δίνουν πια σημασία στον συνεχή βομβαρδισμό. Είμαστε σε θέση πλέον να αναγνωρίσουμε αν ο βομβαρδισμός είναι από ή προς το Ντεμπάλτσεβε. Κάποια στιγμή μόλις είχα κρύψει τον γιο μου, δύο ετών, στο μπάνιο. Όταν κοίταξε έξω, με ρώτησε «Έρχεται σε εμάς ή είναι από εμάς, μαμά;»».

Όταν η κατάσταση έγινε αφόρητη, η Αλιόνα με την οικογένειά της αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την πόλη στις 29 Ιανουαρίου. Τώρα διαμένουν σε ένα σανατόριο στο δάσος του Σβιατογκόσρσκ, περίπου 115 χιλιόμετρα από το Ντεμπάλτσεβε, μαζί με περισσότερους από 350 εκτοπισμένους.

«Για δέκα ημέρες πριν έρθουμε εδώ, μείναμε στο υπόγειο καταφύγιο, χωρίς ρεύμα, χωρίς θέρμανση. Τα καταφύγια είναι από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι υγρά και παραμελημένα. Έκανε πολύ κρύο, περίπου οκτώ βαθμούς. Ήμαστε περίπου 20 με 25 άτομα. Κάποιοι είχαν φέρει φαγητά αλλά επειδή δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα, έπρεπε να συνδέσουμε ένα φουρνάκι με φιάλες υγραερίου για να μαγειρέψουμε.

»Όλα τα υπόγεια στην πόλη ήταν συνωστισμένα με κόσμο. Υπήρχαν ηλικιωμένοι, παιδιά, όλοι ήταν εκεί. Και οι άνθρωποι αρρώστησαν. Πριν από τις 19 Ιανουαρίου, υπήρχε δυνατότητα να προμηθευτεί κανείς φάρμακα από τα φαρμακεία στο κέντρο της πόλης, δεν μπορούσαμε όμως να βρούμε συγκεκριμένες θεραπευτικές αγωγές. Το φαγητό ήταν επίσης πολύ ακριβό, επειδή οι προμήθειες γίνονταν όλο και πιο περιορισμένες και πολύπλοκες. Δεν υπήρχαν μετρητά, μόνο μία τράπεζα λειτουργούσε εκείνη την περίοδο στην πόλη. Αλλά το κύριο πρόβλημα ήταν ότι οι άνθρωποι δεν είχαν καθόλου χρήματα στη διάθεσή τους για ανάληψη. Οι επιχειρήσεις βρίσκονταν σε επιφυλακή, κι έτσι κανείς δεν πληρωνόταν.

»Εθελοντές μάς απομάκρυναν. Ένα λεωφορείο υποτίθεται ότι έπρεπε να έρθει να μας παραλάβει στις 8 το πρωί, αλλά χρειάστηκε να περιμένουμε μέχρι τις 15:00, διότι είχε ακινητοποιηθεί εξαιτίας των βομβαρδισμών. Ήταν τρομακτικό να περιμένεις έξω, κοντά σε ένα κτίριο που είχε βομβαρδιστεί τόσες πολλές φορές στο παρελθόν. Περιμένοντας με τόσους ανθρώπους μαζί, σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να γίνει ένας μαζικός τάφος. Μια οβίδα χτύπησε περίπου στις 7 το πρωί. Μια γυναίκα έχασε το πόδι της. Μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο πέντε ώρες αργότερα, είχε πεθάνει από αιμορραγία».

Οι περισσότεροι από την οικογένεια της Αλιόνα απομακρύνθηκαν από το Ντεμπάλτσεβε, ορισμένοι όμως αποφάσισαν να μείνουν. Τώρα δεν έχουν καμία δυνατότητα να φύγουν. «Μπορούν να φορτίζουν τα κινητά τους τηλέφωνα πολύ σπάνια. Είναι πάντα τρομακτικό συναίσθημα να περιμένεις υπομονετικά να σε καλέσουν για να μάθεις ότι είναι καλά. Είμαστε όλοι κουρασμένοι με αυτή την κατάσταση και με το γεγονός ότι πρέπει να ζούμε με όλες αυτές τις αναμνήσεις και τις σκέψεις να τριγυρίζουν στο μυαλό μας κάθε μέρα».

Η Αλιόνα παρατηρεί το γιο της που δεν θέλει να βρίσκεται μακριά της. «Είναι ακόμα φοβισμένος. Ελπίζω ότι το παιδί μου δεν θα έχει σημάδια από τα γεγονότα αυτά. Ο χρόνος θα δείξει.

»Δεν έχουμε σχέδια για το μέλλον. Είναι δύσκολο να έχουμε ελπίδα. Όλοι έχουμε επηρεαστεί, ψυχικά ή σωματικά. Είχαμε τα πάντα. Τώρα το παιδί μου είναι άστεγο. Είναι αδύνατο να γυρίσει πίσω το ρολόι …».

Η Αλιόνα λαμβάνει υποστήριξη από ψυχολόγους των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Ανησυχεί ιδιαιτέρως για τις επιπτώσεις του πολέμου στον γιο της…

* Η μαρτυρία της Αλιόνα έγινε στις 13 Φεβρουαρίου.

Επιμέλεια: Κική Μαργαρίτη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ