Ακάλεστο άστρο χάλασε το πάρτι της μαύρης τρύπας

Την περασμένη άνοιξη, οι αστρονόμοι περίμεναν με αγωνία τη μαύρη τρύπα που κρύβεται στην καρδιά του Γαλαξία μας να καταπιεί μια μάζα αερίου και να προσφέρει υπερθέαμα. Το σόου όμως δεν ήρθε ποτέ, πιθανότατα λόγω ενός γιγάντιου άστρου που χάλασε το πάρτι.

«Δεν είδαμε πυροτεχνήματα» σχολιάζει η Άντρεα Γκεζ, κορυφαία αστρονόμος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες.

Η μελέτη της Γκεζ και των συνεργατών της αφορά το G2, ένα παράξενο αντικείμενο στο κέντρο του Μίλκι Ουέι, για το οποίο οι αστρονόμοι πίστευαν ότι είναι ένα νέφος υδρογόνου. Είχε εντοπιστεί το 2002 να πλησιάζει στον Τοξότη Α*, μια περιοχή στην καρδιά του Γαλαξία στην οποία κρύβεται μια μαύρη τρύπα βαρέων βαρών, με μάζα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου (τέτοιες μαύρες τρύπες πιστεύεται εξάλλου ότι υπάρχουν στα κέντρα όλων των μεγάλων γαλαξιών).

Οι αστρονόμοι προέβλεπαν για χρόνια ότι το νέφος θα γινόταν φέτος βορά της μαύρης τρύπας. Η σύγκρουσή του στον δίσκο υλικού που περιβάλλει τη μαύρη τρύπα θα προκαλούσε μια έντονη λάμψη, η οποία θα αποκάλυπτε νέα στοιχεία για τη συμπεριφορά του τέρατος.

Σύμφωνη με την τελευταία μελέτη, το σόου δεν ήρθε ποτέ επειδή το G2 δεν είναι νέφος αερίου αλλά ένα γιγάντιο άστρο, προϊόν της συγχώνευσης δύο μικρότερων, τυλιγμένο με ένα πέπλο αερίου και σκόνης.

Η έρευνα δείχνει μάλιστα να διαψεύδει προηγούμενες μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες το G2 είναι τμήμα ενός μακρόστενου νέφους που μοιάζει με νήμα.

«Το G2 επέζησε και συνέχισε να κινείται στην τροχιά του. Ένα απλό νέφος αερίου δεν θα μπορούσε να το κάνει αυτό» λέει η Γκεζ, η οποία εξέτασε το αντικείμενο από το αστεροσκοπείο Keck της Χαβάης, στο οποίο λειτουργούν τα δύο μεγαλύτερα οπτικά και υπέρυθρα τηλεσκόπια του κόσμου.

Παρουσιάζοντας τα ευρήματά τους στο The Astrophysical Journal Letters, οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το G2 είναι πιθανώς μέλος μιας νέας οικογένειας άστρων, τα οποία δημιουργούνται από τη συγχώνευση άλλων άστρων στην καρδιά του Γαλαξία.

Στον δικό μας Γαλαξία, επισημαίνει η Γκεζ, τα μεγάλα άστρα ανήκουν συχνά σε δυαδικά συστήματα, είναι δηλαδή άστρα που κινούνται σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα.

Το G2 φαίνεται να είναι ένα πρώην δυαδικό σύστημα που συγχωνεύτηκε σε ένα άστρο λόγω της ακραίας βαρυτικής επίδρασης της μαύρης τρύπας.

Η μετάλλαξη αυτή πρέπει να συνέβη σχετικά πρόσφατα, καθώς το άστρο του G2 δείχνει να βρίσκεται ακόμα στη φάση μιας διόγκωσης που διαρκεί ένα εκατομμύριο χρόνια μετά τη συγχώνευση.

Όπως λέει η Γκεζ, το άστρο φαίνεται να περνά τώρα σε μια φάση «σπαγγετοποίησης», ένα φαινόμενο κατά το οποίο μεγάλα σώματα επιμηκύνονται από τη βαρυτική επίδραση μιας μαύρης τρύπας.

«Γύρω από τις μαύρες τρύπες παρατηρούμε φαινόμενα που δεν μπορούμε να δούμε πουθενά αλλού στο Σύμπαν» σχολιάζει η ερευνήτρια. «Αρχίζουμε να κατανοούμε τη φυσική των μελανών οπών με τρόπο που δεν ήταν δυνατός μέχρι σήμερα».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ