Μαύρη τρύπα περιστρέφεται με τη μισή ταχύτητα του φωτός

Στο παρελθόν έχει καταγραφεί η ταχύτητα περιστροφής μιας μελανής οπής. Εχουμε μια νέα τέτοια καταγραφή που είναι η πιο μακρινή αλλά και πιο ακριβής που έχει γίνει μέχρι σήμερα. Αστρονόμοι στις ΗΠΑ μέτρησαν την ταχύτητα περιστροφής μιας μελανής οπής που βρίσκεται σε απόσταση 6 δισ. ετών φωτός από εμάς.

Το κβάζαρ

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής αστρονόμους του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν παρατήρησαν το κβάζαρ RXJ1131-1231 που βρίσκεται σε απόσταση 6 δισ. ετών φωτός.

Τα κβάζαρ είναι μακρινά και λαμπρά αντικείμενα του Σύμπαντος, που το καθένα εκπέμπει ενέργεια εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από έναν γιγάντιο γαλαξία. Πρωτοανακαλύφθηκαν το 1960, όταν οι αστρονόμοι έψαχναν για πολύ ισχυρές ραδιοπηγές. Για αυτόν το λόγο ονομάστηκαν QUAsi-stellAR (ημιαστρικές ραδιοπηγές) ή ημιαστέρες. Σήμερα ξέρουμε πως δεν έχουν καμιά ομοιότητα με τους αστέρες αν και στις φωτογραφίες μοιάζουν. Η μελέτη τους είναι ιδιαίτερα σημαντική λόγω της εικόνας που σχηματίζουμε για τα αρχαιότερα αντικείμενα του Σύμπαντος.

Δημιουργήθηκαν στο αρχέγονο Σύμπαν και η ηλικία τους συγκρίνεται με αυτή του ίδιου του Σύμπαντος. Αν και υπήρχαν πολλές θεωρίες για την προέλευσή τους η κυρίαρχη επιστημονική άποψη είναι πως τα κβάζαρ είναι πυρήνες γαλαξιών που περιέχουν στο κέντρο τους μια μεγάλη μαύρη τρύπα. Το RXJ1131-1231 είναι ένα κβάζαρ που συνοδεύεται από μια μελανή οπή την οποία μελέτησαν οι ερευνητές

Μαύρος σπρίντερ

Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές η μελανή οπή περιστρέφεται με ταχύτητα 150 χιλιάδων χλμ/δευτ., δηλαδή με τη μισή ταχύτητα του φωτός. Τα μοντέλα κίνησης των μελανών οπών δείχνουν ότι η ταχύτητα τους εξαρτάται από την διαθέσιμη ύλη που υπάρχει στο περιβάλλον τους για να καταναλώσουν. Κοντά στην μελανή οπή που μελέτησαν οι ερευνητές υπάρχουν αρκετοί γαλαξίες οι οποίοι την τροφοδοτούν με ύλη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών η εν λόγω μελανή οπή καταναλώνει ετησίως ποσότητες ύλης η συνολική μάζα της οποίας είναι ίση με εκείνη 333 χιλιάδων πλανητών σαν τη Γη.

Ο δείκτης

Η ταχύτητα περιστροφής μιας μελανής οπής είναι δείκτης της σχέσης που έχει με τον δικό της ή τους γειτονικούς γαλαξίες. Για αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία η καταγραφή της ταχύτητας περιστροφής όσο το δυνατόν πιο απομακρυσμένων και άρα μεγάλης ηλικίας μελανών οπών ώστε να έχουν οι επιστήμονες πλήθος συγκριτικών δεδομένων για να δουν τη διαχρονική εξέλιξη της σχέσης μελανών οπών και γαλαξιών. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Βήμα Science

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ