Οι πρόγονοί μας στην Αφρική «δεν θα άκουγαν τη σημερινή ομιλία»

Για την εμφάνιση της γλώσσας απαιτείται τουλάχιστον ένας που μιλάει και ένας που ακούει. Όμως οι πρόγονοί μας που ζούσαν στη Νότιο Αφρική πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια ίσως θα δυσκολεύονταν να ακούσουν τις μέσες συχνότητες στις οποίες βασίζεται η ανθρώπινη ομιλία.

Διεθνής ομάδα ερευνητών εξέτασε απολιθωμένα οστάρια του αφτιού από δύο αρχαία μέλη της οικογένειας των ανθρώπων, του Australopithecus africanus και του Paranthropus robustus.

Ο μηχανισμός του μέσου αφτιού περιλαμβάνει τρία οστάρια που μεταφέρουν διαδοχικά τις δονήσεις των ηχητικών σημάτων από το τύμπανο στο ακουστικό νεύρο: κατά σειρά είναι: η σφύρα, η οποία ονομάζεται έτσι επειδή μοιάζει με σφυρί· ο άκμονας, ο οποίος μοιάζει με αμόνι· και ο αναβολέας, ο οποίος θυμίζει το μεταλλικό σκαλοπάτι που πατά κανείς για να ανέβει στο άλογο.

Τα οστάρια του αφτιού είναι τα μικρότερα οστά του σώματος, το περίεργο όμως είναι ότι είναι πλήρως σχηματισμένα και έχουν ήδη λάβει τις τελικές τους διαστάσεις κατά τη γέννηση. Αυτό υποδηλώνει ότι η ανατομία του εσωτερικού αφτιού υπόκεινται σε αυστηρό γενετικό έλεγχο στην πορεία της εξέλιξης.

Οι ερευνητές αναφέρουν στην επιθεώρηση PNAS ότι η σφύρα των δύο εξαφανισμένων συγγενών μας έμοιαζε με τη σφύρα του σύγχρονου ανθρώπου, ενώ τα δύο άλλα οστάρια θυμίζουν περισσότερο τα αντίστοιχα οστά των ανθρωποειδών πιθήκων -του χιμπατζή, του γορίλα και του ουραγκοτάγκου.

Τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά της σφύρας υποδεικνύουν ότι οι ανατομικές μεταβολές του αφτιού εμφανίστηκαν νωρίς κατά την ανθρώπινη εξέλιξη. «Είναι όπως η δίποδη βάδιση: ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της οικογένειας των ανθρωπίνων» σχολιάζει ο Ρολφ Κουάμ του Πανεπιστημίου Μπίγκχαμπτον στη Νέα Υόρκη, επικεφαλής της μελέτης.

Παρά τις ομοιότητες, όμως, η ανατομία των προϊστορικών οσταρίων μαρτυρά ότι η ακοή των προγόνων μας δεν ήταν αρκετά ευαίσθητη στους ήχους μέσης συχνότητας, από 2 έως 4 kilohertz. Η φωνή του σύγχρονου ανθρώπου κινείται σε αυτές τις συχνότητες, τις οποίες είναι γνωστό ότι δεν ακούν τόσο καλά οι ανθρωποειδείς πίθηκοι.

«Οι ανθρωπολόγοι συμφωνούν ότι αυτοί οι πρώιμοι ανθρωπίνες πιθανότατα δεν είχαν αναπτύξει γλώσσα» επισημαίνει ο Δρ Κουάμ. Η ανάλυση της ομάδας του επιβεβαιώνει αυτή την άποψη.

Επιπλέον, όμως, η μελέτη δείχνει πώς οι μεταβολές στην ανατομία του σύγχρονου αφτιού άνοιξαν το δρόμο για την εμφάνιση της γλώσσας.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ