Αντίστροφη μέτρηση διαδικτυακών διευθύνσεων και στην Ελλάδα

Μέχρι τον Ιούλιο του 2011 θα συνεχίσουν να υπάρχουν διαθέσιμες διευθύνσεις IPv4, εκτιμά ο διεθνής οργανισμός IANA, αρμόδιος για τον συντονισμό σε θέματα που αφορούν το Διαδίκτυο. Όταν τελειώσουν, οι ISP δεν θα μπορούν να δεχτούν νέους συνδρομητές, ενώ τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας που δεν υποστηρίζουν την έκδοση 6 του πρωτοκόλλου του Διαδικτύου δεν θα έχουν διευθύνσεις να προσφέρουν στους συνδρομητές mobile broadband. Ο συντονιστής της ελληνικής ομάδας δράσης, κος Αθ.Λιακόπουλος εξηγεί τα πάντα στο tech.in.gr

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Όλες οι συσκευές που συνδέονται στο Διαδίκτυο έχουν μια μοναδική διεύθυνση, την επονομαζόμενη διεύθυνση IP. Ο αριθμός των διαθέσιμων διευθύνσεων IP που ακολουθεί τις προδιαγραφές του πρωτοκόλλου στην έκδοση 4, από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 μέχρι σήμερα, είναι πεπερασμένος και δεν μπορεί να ξεπεράσει τον αριθμό των διευθύνσεων που προκύπτουν από τους συνδυασμούς 32 θέσεων 0 και 1. Αυτό σημαίνει ότι μπορούσαν να αποδοθούν περισσότερες από 4 δισεκατομμύρια διευθύνσεις, οι οποίες, είναι πλέον ορατό, εξαντλούνται.

Για να συνδεθούν νέες συσκευές -και είναι πολλές αυτές που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τη σύνδεση στο Διαδίκτυο- θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες διαθέσιμες διευθύνσεις. Για να δημιουργηθούν νέες διευθύνσεις είναι απαραίτητη η μετάβαση στο νέο πρωτόκολλο, αφού το πεδίο των διευθύνσεων έχει σημαντικά μεγαλύτερο μήκος και επιτρέπει ουσιαστικά απεριόριστους συνδυασμούς (και συγκεκριμένα προβλέπει 128 θέσεις 0 και 1).

Η έκδοση 6 του πρωτοκόλλου IP μπορεί να δημιουργήσει τόσες διευθύνσεις που «μόνο μια μαθηματική συνάρτηση μπορεί να περιγράψει»: μια αίσθηση του πλήθους θα μπορούσε ίσως να δοθεί αν σκεφτεί κανείς ότι με το IPv6 σε κάθε άνθρωπο στον πλανήτη θα αντιστοιχούν 50 τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων διευθύνσεις (!) στο Διαδίκτυο.

Η πληθώρα των διαθέσιμων διευθύνσεων θα επέτρεπε την σύνδεση smartphone, φωτογραφικών μηχανών, τηλεοράσεων, τηλεοράσεων, αισθητήρων κάθε μορφής, όπως θέρμανσης, συστημάτων πλοήγησης σε μέσα μεταφοράς κ.λπ.

Το πρόβλημα

Το πρόβλημα είναι ότι, για να γίνει αυτή η μετάβαση, θα πρέπει να την υποστηρίξουν αφενός οι εταιρείες που παρέχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο (ISP αλλά και δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, φορείς που παρέχουν υπηρεσίες διασύνδεσης σε ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και το Δημόσιο), αφετέρου οι εταιρείες που στεγάζουν ή φιλοξενούν διαδικτυακές εφαρμογές (όπως το Google εξυπηρετεί το YouTube, το Gmail και άλλες υπηρεσίες του) και αυτές που προσφέρουν υπηρεσίες περιεχομένου (και φυσικά οι δικτυωμένες επιχειρήσεις σε εσωτερικό επίπεδο).

Ο τελικός χρήστης θα πρέπει επίσης να έχει εξοπλισμό και λειτουργικό σύστημα με υποστήριξη του IPv6 -θα πρέπει για παράδειγμα να έχει ένα συμβατό μόντεμ με το IPv6, το οποίο κοστίζει 150-200 ευρώ αντί 40-50 ευρώ της πλειονότητας των μόντεμ που χρησιμοποιούμε σήμερα για τις συνδέσεις ADSL με την επιδότηση του παρόχου. Σε ότι αφορά στα λειτουργικά συστήματα, όλες οι εκδόσεις των τελευταίων χρόνων σε Windows, Mac OS X και φυσικά οι διανομές GNU/Linux και BSD, παρέχουν υποστήριξη και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις αυτή ενεργοποιείται αυτόματα.

Η μετάβαση από την μια έκδοση στην άλλη του πρωτοκόλλου δεν μπορεί παρά να γίνει σταδιακά: αυτό σημαίνει ότι κάθε λογής «μεσολαβητές» θα πρέπει να καταλαβαίνουν εάν «μιλάνε» με έναν «κόμβο» IPv4 ή με έναν «κόμβο» IPv4. Για να το επιτύχουν, θα πρέπει να έχουν την απαιτούμενη υποδομή αλλά κυρίως την τεχνογνωσία για να κάνουν τις ρυθμίσεις (με διάφορες τεχνικές) και μάλιστα σε όλα τα επίπεδα (ακόμα και σε αυτό της τεχνικής υποστήριξης των τελικών χρηστών από τηλεφώνου).

Το κίνητρο «δεν είναι ορατό»

Η μετάβαση -η οποία σημειωτέον μπορεί να διαρκέσει χρόνια- έχει κόστος. Όσο πιο κοντά βρίσκεται κανείς στην πλήρη υιοθέτηση του πρωτοκόλλου, τόσο πιο μικρό είναι το κόστος αυτό, όπως συνομολογούν οι επίσημες, αν και εθελοντικές, ομάδες δράσης για την υιοθέτηση του πρωτοκόλλου αλλά και οι πρώτες επιχειρήσεις που έσπευσαν να το υιοθετήσουν, όπως το Google.

Και είναι λογικό: κατά την περίοδο που υποστηρίζονται υπηρεσίες IPv4 και IPv6, το κόστος για την παροχή υπηρεσιών με την τεχνολογία IPv6 αυξάνει, ενώ όταν υποστηρίζονται μόνο υπηρεσίες με IPv6 μειώνεται σημαντικά.

Τα πλεονεκτήματα του IPv6

Εν μέσω μετάβασης, έστω και με αργούς ρυθμούς, οι ειδικοί συμφωνούν ότι τα πλεονεκτήματα του νέου πρωτοκόλλου θα γίνουν ορατά κυρίως στους ακόλουθους τομείς:

1. Τηλεφωνία μέσω Διαδικτύου: είναι χαρακτηριστικό αυτό το παράδειγμα της επικοινωνίας με φωνή μέσω Διαδικτύου, καθώς δεν επιτρέπονται καθυστερήσεις στη μετάδοση από άκρο σε άκρο, καθυστερήσεις που υπήρχαν αφού το ιντερνετικό τηλέφωνο δεν είχε τη δική του μοναδική διεύθυνση.

2. Ηλεκτρονικό εμπόριο μέσω κινητού τηλεφώνου και των δικτύων κινητής τηλεφωνίας: η δυνατότητα απόδοσης μοναδικών διευθύνσεων στα smartphone, η ασφάλεια που εγγυάται και η ποιότητα υπηρεσιών που μπορεί να υποστηρίξει το πρωτόκολλο ανοίγουν νέους δρόμους στο λεγόμενο mobile e-commerce.

3. H ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων σε δίκτυα από άκρο σε άκρο, τα γνωστά peer-to-peer (P2P) θα είναι πλέον εφικτή χωρίς μεσολαβητές, αφού κάθε άκρο θα έχει τη δική του μοναδική δημόσια διεύθυνση. Αυτό μπορεί να σημάνει την γέννηση ενός νέου τρόπου μοιράσματος της προσωπικής μας πληροφορίας: δεν θα έχουμε πλέον την ανάγκη διακομιστών, αφού θα μπορούμε να έχουμε το δικό μας server με πραγματικά μοναδική IP (v6) και ισότιμη πλέον σχέση upload/downνload. Ίσως κάπως έτσι σταματήσουμε να βασιζόμαστε σε υπηρεσίες όπως το Facebook, τις υπηρεσίες blogging ή βίντεο και αρχίσουμε να κάνουμε ζωντανή μετάδοση περιεχομένου με κινούμενη εικόνα και ήχο (με live streaming) από το κινητό μας.

4. Εξαιρετική μοιάζει η αξιοποίηση του πρωτοκόλλου για την λεγόμενη τηλεμετρία, δηλαδή τη σύνδεση πλήθους αυτόνομων συσκευών μέτρησης στο Διαδίκτυο, το επονομαζόμενο και «Ίντερνετ των πραγμάτων». Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει ιδιαίτερη σημασία στην τεχνολογία RFID, που αφορά την ενσωμάτωση τσιπ σε προϊόντα με πλήθος πληροφοριών και γεωγραφικού εντοπισμού με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων. Επιπλέον, πριν από χρόνια στο πλαίσιο μιας σχετικής πρωτοβουλίας της ΕΕ είχε παρουσιαστεί από την Ericsson το πρόγραμμα Φύλακας Αγγελος όπου ήταν ορατά τα οφέλη από τη χρήση του IPv6 για την παροχή αδιάλειπτων υπηρεσιών υγείας: δεδομένα για την υγεία ενός ασθενούς σε ασθενοφόρο μεταδίδονταν με IPv6, 3G και WLAN στο νοσοκομείο, οι γιατροί έλεγχαν την πορεία της υγείας του ασθενούς (με στοιχεία για τους παλμούς και την πίεσή του) και όταν το ασθενοφόρο τελικά έφτανε στο νοσοκομείο όλη η πληροφορία για την υγεία του ήταν ήδη στο τοπικό δίκτυο του νοσοκομείου.

Η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα

Το tech.in.gr επικοινώνησε με τον συντονιστή της ελληνικής ομάδας δράσης για το IPv6, κο Αθ.Λιακόπουλο από το ΕΔΕΤ, ο οποίος ανέλυσε διεξοδικά το θέμα της μετάβασης, τα πλεονεκτήματα και τις σχετικές προκλήσεις και σκιαγράφησε την κατάσταση στην Ελλάδα:

Με λίγα λόγια, σε ερευνητικό/ακαδημαϊκό επίπεδο, το πρόβλημα έχει επιλυθεί, πανεπιστήμια, ερευνητικοί φορείς ακόμα και το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο έχουν υιοθετήσει ή έχουν προχωρήσει σημαντικά στην υιοθέτηση του πρωτοκόλλου. Το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) έχει πλήρως αναβαθμίσει το ερευνητικό και εκπαιδευτικό δίκτυο ολόκληρης της χώρας και μάλιστα εδώ και χρόνια.Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο προσφέρει στους χρήστες του ένα σύνολο από υπηρεσίες βασισμένες στο πρωτόκολλο IPv6.

Υπερήφανοι μπορούμε επίσης να είμαστε για το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Aπό το δίκτυο αυτό συνδέεται με IPv6 η πλειονότητα των σχολείων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευσης καθώς και διοικητικές μονάδες του αρμόδιου Υπουργείου. Σήμερα, μιλούν μεταξύ τους με IPv6 χιλιάδες υπολογιστές στα εργαστήρια μέσω του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου, μειώνοντας το κόστος διαχείρισης των συνδέσεων αλλά και τα τεχνικά προβλήματα που προέκυπταν στο παρελθόν από την έλλειψη δημόσιων διευθύνσεων IPv4 για κάθε υπολογιστή.

Οι εταιρείες που παρέχουν πρόσβαση στο Ίντερνετ, και ιδιαίτερα τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας υστερούν σημαντικά στη μετάβαση, με μια φανερή εξαίρεση: τον ΟΤΕ.

Όλοι οι πελάτες Conn-x μπορούν να αποκτήσουν IPv6 σύνδεση στο internet, αρκεί να έχουν τον κατάλληλο τερματικό εξοπλισμό (CPE / ADSL modem-router) που να υποστηρίζει το πρωτόκολλο IPv6 παράλληλα με το IPv4. Στην παρούσα περίοδο, η IPv6 σύνδεση παρέχεται δοκιμαστικά από τον ΟΤΕ σε πελάτες που επιθυμούν να δοκιμάσουν και να πειραματιστούν με την νέα αυτή τεχνολογία και ως εκ τούτου δεν υπάρχει εγγυημένη υποστήριξη. Μάθετε περισσότερα για το IPv6 από τον ΟΤΕ

Οι υπόλοιποι ISP φαίνεται να τηρούν στάση αναμονής, ένα φαινόμενο που δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο (και η Cosmote φέρεται να το μελετά εσωτερικά).

Από τους φορείς του Δημοσίου, λείπει το φωτεινό παράδειγμα: κανένας δεν το υλοποιεί, κανείς δεν φαίνεται να έχει ασχοληθεί. Εντούτοις, η Πολιτεία θα μπορούσε να συμπεριλάβει την υποστήριξη του IPv6 σε όλες τις προμήθειες υλικού και εφαρμογών, τεκμηριώνοντας ότι συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των κρατικών οργανισμών.

Η μετάβαση στη νέα έκδοση του «ακρογωνιαίου λίθου» του Διαδικτύου, όπως έχει χαρακτηριστεί το πρωτόκολλο IP, είναι αναπόφευκτη. Αρκεί να μην γίνει με τέτοια καθυστέρηση ώστε να μας φέρει σε μειονεκτική θέση.

«Η έγκαιρη εφαρμογή της τεχνολογίας IPv6 με την εκμετάλλευση της υπάρχουσας τεχνογνωσίας είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών επιχειρήσεων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. Έχουμε κάνει σημαντικά βήματα τα προηγούμενα χρόνια αλλά θα πρέπει να εντείνουμε ακόμα περισσότερο την προσπάθειά μας. Το ερευνητικό δίκτυο ΕΔΕΤ και η πληθώρα των εκπαιδευτικών και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων πρωτοστατούν στην προσπάθεια αυτή, χωρίς βεβαίως να παραγνωρίζεται η σημαντική πρόοδος από τους άλλους κυβερνητικούς και εμπορικούς φορείς», δήλωσε ο καθ. Παναγιώτης Τσανάκας, Πρόεδρος της ΕΔΕΤ Α.Ε.

In.gr Τεχνολογία