Βίκυ Βολιώτη: Το «μπάχαλο» μάς βοηθά ορισμένες φορές να αναπνεύσουμε

Συνέντευξη: Ελισάβετ Σταμοπούλου

Ένα πρόσωπο που με εντυπωσιακή άνεση μεταπηδά από την κωμωδία στο δράμα, από τον Αριστοφάνη στον Ευριπίδη και από τον κόσμο εκδίκησης του Αισχύλου στο βαθιά ανθρώπινο και συνάμα σκληρό κείμενο του Τρέισι Λετς. Η Βίκυ Βολιώτη υποδύεται μια από τις κόρες της τοξικής μητέρας του «Αυγούστου», ενός έργου βραβευμένου με Πούλιτζερ που έχει χαρακτηριστεί γλαφυρό πορτρέτο μιας βαθιά δυσλειτουργικής οικογένειας.

Παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, στο Θέατρο Δημήτρης Χορν με μια πλειάδα γνωστών ηθοποιών όπως οι Θέμις Μπαζάκα και Μαρία Πρωτόπαππα να συνθέτουν την πρωταγωνιστική ομάδα.

«Παρακολουθώντας κανείς την παράσταση αναγνωρίζει στοιχεία της δικής του οικογένειας, όχι όμως σε τέτοιο υπερθετικό βαθμό», δηλώνει η κ. Βολιώτη στη συνέντευξή της στο in.gr εξηγώντας πώς ο δημιουργός αντιμετωπίζει με τρυφερότητα τα προβλήματα μιας δυσλειτουργικής οικογένειας.

Για ζητήματα που δεν κοιτούν κοινωνικοοικονομική κατάσταση, για ζητήματα που δεν χάνουν τη σημασία τους στις αλλαγές των καιρών, μιλά η ηθοποιός αναφερόμενη στα γνωρίσματα της ελληνικής οικογένειας. Χαρακτηρίζει, ωστόσο, υπερβολικές τις θέσεις ορισμένων που παρουσιάζουν τις οικογένειες χωρών της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης άκαμπτες όσον αφορά στην οικονομική υποστήριξη των παιδιών.

Από την ελληνική οικογένεια περνά στην ελληνική κοινωνία για να αναφερθεί σε μια ελαστικότητα που συχνά αποδεικνύεται σωτήρια. «Το μπάχαλο βοηθά, μερικές φορές, μια ολόκληρη κοινωνία να αναπνέει», δηλώνει συγκεκριμένα εξηγώντας πώς η απουσία ενός αυστηρού πλαισίου μπορεί να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσεων.

Εκείνο όμως που θέτει σε πλαίσιο προβληματισμών είναι ο πολιτισμός και αυτό γιατί στην Ελλάδα «θεωρείται πολυτέλεια, ενώ θα έπρεπε να είναι ο βασικός άξονας στον οποίο να κινούμαστε αφού δεν έχουμε τη βαριά βιομηχανία». Η κ. Βολιώτη αναφέρεται, ακόμη, και στο λόγο που κινήσεις της σημερινής κυβέρνησης έδωσαν «τη χαριστική βολή σε πολιτιστικούς θεσμούς».

Έργο σκληρό αλλά και αστείο, πικρόχολο αλλά και τρυφερό, δραματικό αλλά συγχρόνως διασκεδαστικό, ο «Αύγουστος» στον οποίο πρωταγωνιστείτε. Αποτελεί, δε, γλαφυρό πορτρέτο μιας βαθιά δυσλειτουργικής οικογένειας
Το έργο διαδραματίζεται σε μια πολύ συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Μετά την εξαφάνιση του πατέρα της οικογένειας συγκαλείται ένα έκτακτο συμβούλιο, οι τρεις κόρες και ο στενός οικογενειακός κύκλος μαζεύονται στο πατρικό σπίτι για να αντιμετωπιστεί η συνθήκη. Μετά την αναγγελία του θανάτου του πατέρα γύρω από το οικογενειακό τραπέζι, το οποίο στήνεται μετά την κηδεία, αποκαλύπτονται όλα τα μυστικά, τα απωθημένα, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες της οικογένειας με κύριο άξονα τη μητέρα.

Ο ρόλος της μητέρας στο έργο μοιάζει καταλυτικός. Εκείνη κινεί τα νήματα και διαμορφώνει την τελική όψη της οικογενειακής σκακιέρας
Βλέπουμε πώς έχει διαμορφώσει η τοξική αυτή μητέρα τον τρόπο ζωής των κοριτσιών. Μπροστά στα μάτια μας γίνεται το έγκλημα. Με μια τρυφερότητα απέναντι στον άνθρωπο διαχειρίζεται ο Τρέισι Λετς αυτήν την κατάσταση. Και η ίδια η μητέρα προέρχεται από ένα δυσλειτουργικό περιβάλλον και ουσιαστικά αναπαράγει το πρότυπο που έχει ζήσει η ίδια ως παιδί.

Τα προβλήματα που παράγουν δυσλειτουργίες στο εσωτερικό των οικογενειών εντείνονται, θα λέγατε, μεσούσης της κρίσης;
Παρακολουθώντας κανείς την παράσταση αναγνωρίζει στοιχεία της δικής του οικογένειας, όχι όμως σε τέτοιο υπερθετικό βαθμό. Προβλήματα με τους γονείς ή τα παιδιά μας, αντίστοιχα, έχουμε όλοι. Η κρίση, κατά τη γνώμη μου, δεν οδηγεί προς μια κατεύθυνση. Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις που δρα θετικά, όταν συσφίγγονται οικογένειες, και άλλες που δρα αρνητικά. Δεν υπάρχει μια οδός.

Αυτός ο υπερθετικός βαθμός, στον οποίο αναφέρεστε, σε ποιες εκφάνσεις της ελληνικής κοινωνίας εντοπίζεται;
Η ελληνική οικογένεια είναι μια υπερπροστατευτική οικογένεια. Αυτό το γνώρισμα έχει θετικά και αρνητικά. Έχουμε όμως τη λανθασμένη εντύπωση ότι στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης τα παιδιά διώχνονται από νωρίς, μετά τα 18 τους χρόνια. Από όσο γνωρίζω και από το οικογενειακό περιβάλλον της μητέρας μου, που ήταν Γερμανίδα, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Όμως δεν είναι τόσο υπερπροστατευτικές οι μητέρες των χωρών της βόρειας Ευρώπης όπως της Ελλάδας.

Σε παλαιότερη συνέντευξή σας είχατε δηλώσει ότι σας αρέσει η ελαστικότητα της ελληνικής κοινωνίας
Σε κάποιες εκφάνσεις της ελληνικής κοινωνίας υπάρχει ελαστικότητα, η οποία όμως υποχωρεί αυτήν την περίοδο. Στην Ελλάδα, τα πράγματα δεν βρίσκονται σε ένα τόσο αυστηρό πλαίσιο όσο στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Αυτό μπορεί πολλές φορές να μας ενοχλεί με την έννοια της έλλειψης οργάνωσης. Ωστόσο, αυτό μας έχει βοηθήσει και σε πολλά προβλήματα. Αυτό το μπάχαλο μερικές φορές βοηθά μια ολόκληρη κοινωνία να αναπνέει.

Διανύουμε τον όγδοο χρόνο ύφεσης. Αρκετοί συνάδελφοί σας έχουν εκφράσει την επιθυμία να βρεθούν σε άλλη χώρα ώστε η δημιουργία να βρει γόνιμο έδαφος. Ποια η δική σας θέση πάνω στο ζήτημα;
Σε καμία χώρα της Ευρώπης τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Δεν μπορεί να μας εγγυηθεί κανείς ότι φεύγοντας από την Ελλάδα και πηγαίνοντας σε μια χώρα της Ευρώπης θα βρούμε δουλειά. Στην Ελλάδα, βέβαια, αυτή την περίοδο ζούμε κάτι πολύ οδυνηρό.

Στα προ του μνημονίου χρόνια δεν ήταν λίγοι οι καλλιτέχνες που διατύπωναν παράπονα σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του πολιτισμού από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, η παρούσα κυβέρνηση πώς διαχειρίζεται το θέμα;
Ο πολιτισμός για όλες τις κυβερνήσεις υπήρξε ένα θέμα που δεν απασχολούσε πολύ. Δεν είναι τωρινό το πρόβλημα, απλώς κάποιες κινήσεις της σημερινής κυβέρνησης ίσως να έδωσαν τη χαριστική βολή σε θεσμούς που λειτουργούσαν για ένα διάστημα. Ο πολιτισμός δυστυχώς στην Ελλάδα θεωρείται πολυτέλεια, ενώ θα έπρεπε να είναι ο βασικός άξονας στον οποίο να κινούμαστε αφού δεν έχουμε τη βαριά βιομηχανία.

Όταν λέτε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδωσε τη χαριστική βολή σε φορείς του πολιτισμού, σε ποιους φορείς αναφέρεστε;
Μιλώ για τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αντιμετώπισε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα το Ελληνικό Φεστιβάλ ή το Κέντρο Κινηματογράφου ή το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Δημιουργήθηκε ένας μεγάλος κλονισμός. Μένει να δούμε με τις νέες διοικήσεις και τους καινούριος διευθυντές εάν θα υπάρξει αποτέλεσμα.

Πώς κρίνετε την τοποθέτηση της Λυδίας Κονιόρδου στη θέση της υπουργού Πολιτισμού; Η επιλογή ήταν μια από τις εκπλήξεις του ανασχηματισμού
Η κ. Κονιόρδου είναι αναμφίβολα μια σπουδαία ηθοποιός, ένας καλλιεργημένος άνθρωπος. Εάν έχει τις διοικητικές ικανότητες θα μας το δείξει, είναι πολύ νωρίς ακόμα για να την κρίνουμε.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ