Φεστιβάλ Βενετίας: Ψυχρόs πόλεμος, Ναζί και βρετανική καταπίεση

Ακούγεται κάπως παράξενο, και όμως έχουν ήδη περάσει 12 χρόνια από τότε που η ταινία «Οι ζωές των άλλων» βγήκε στις αίθουσες για να μετατραπεί σε φαινόμενο. Τόσο λόγω του θέματός της, μιας ιστορίας έρωτα και προδοσίας στο Ανατολικό Βερολίνο του Ψυχρού Πολέμου, όσο και του εντελώς ανθρώπινου, χωρίς καμία νύξη πολιτικής προπαγάνδας σκηνοθετικού της ύφους, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του γερμανού σκηνοθέτη Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ κατάφερε να αγγίζει τις ψυχές εκατομμυρίων θεατών ανά την υφήλιο και να γίνει τεράστια εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία με τελικό έπαθλο το Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Ανοιξε, επίσης, την πόρτα του Χόλιγουντ στον τότε 34χρονο σκηνοθέτη, που στη συνέχεια θα σκηνοθετούσε τον Τζόνι Ντεπ και την Αντζελίνα Τζολίστην αισθηματική περιπέτεια «The tourist» που γυρίστηκε εξ ολοκλήρου σε φυσικές περιοχές της Βενετίας.

Αυτές τις μέρες ο Φον Ντόνερσμαρκ βρίσκεται ξανά στη Βενετία καθώς η τελευταία ταινία του (δεν μεσολάβησε άλλη μετά το «Tourist») διαγωνίζεται στο επίσημο πρόγραμμα του 75ου Φεστιβάλ. Τίτλος της «Werk ohne Autor» (Μην κοιτάζεις μακριά) και θέμα της η ζωή του γερμανού καλλιτέχνη Κουρτ Μπάρνετ (Τομ Σίλινγκ), ο οποίος την εποχή του Ψυχρού Πολέμου κατάφερε να αποδράσει από την Ανατολική Γερμανία προς τη Δυτική, όπου όμως νιώθει στοιχειωμένος από τα φαντάσματα του παρελθόντος του: όταν ήταν παιδί έζησε από πρώτο χέρι τον εφιάλτη του ναζισμού.

Η ταινία προβάλλεται απόψε στη Salla Grande και έχει ήδη συζητηθεί αρκετά διότι έχει επιλεγεί ως πρόταση της Γερμανίας στα 91α Οσκαρ του 2019. Μεγάλης διάρκειας και αυτή, κάτι παραπάνω από τρεις ώρες, η ταινία συνδυάζει το θρίλερ με την Ιστορία και την Τέχνη, ενώ δίπλα στον Τομ Σίλινγκ συμπρωταγωνιστεί ο Σεμπάστιαν Κοχ, γνωστός τόσο από τις «Ζωές των άλλων» όσο και από τον ρόλο του Γιάννη Βαρβάκη στην ταινία του Γιάννη Σμαραγδή «Ο Θεός αγαπά το χαβιάρι».

Ένας διαφορετικός πόλεμος, ένας καθαρά ταξικός πόλεμος βρίσκεται στον πυρήνα της ιστορικής ταινίας του Μάικ Λι. Στο «Peterloo», που περιλαμβάνω στις καλές στιγμές του διαγωνιστικού τμήματος, ο αριστερός δημιουργός μεγάλων επιτυχιών όπως τα «Μυστικά και ψέματα» και το «Μυστικό της Βέρα Ντρέικ», επιστρέφει στο Μάντσεστερ του 1819 και αναπλάθει τα περιστατικά που οδήγησαν στη γνωστή σφαγή του Πίτερλου. Τότε που ο βρετανικός στρατός έπνιξε στο αίμα τη φιλειρηνική διαδήλωση πολιτών που διαμαρτύρονταν φιλειρηνικά για τη φτώχεια, την ανεργία, την πείνα και την καταπίεση που υφίσταντο.

Περισσότεροι από 10 ήταν οι νεκροί και εκατοντάδες οι τραυματίες από τον στρατό του Γουέλινγκτον, σε μια εποχή που η Αγγλία γιόρταζε την επιτυχία της νίκης της απέναντι στη στρατιά του Ναπολέοντα. Ένα από τα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία της ταινίας, η οποία κλιμακώνεται στη σφαγή, μια έξοχη σκηνή με την κάμερα να ελίσσεται μέσα στο πλήθος, είναι ότι ο Λι αποτυπώνει με ακρίβεια την ατμόσφαιρα της εποχής, όταν ο λαός άρχιζε σιγά-σιγά να «ξυπνά» και να ξεσηκώνεται μέσα από τις ατελείωτες συνεδριάσεις των οργανώσεων που εκείνη την εποχή άρχιζαν να δημιουργούνται.