Στα άκρα εξωθούνται οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας – Οργή Τραμπ

Σε οριακό σημείο βρίσκονται πλέον οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας μετά την οργισμένη αντίδραση του αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, στο άκουσμα της είδησης ότι η Τουρκία αρνήθηκε εκ νέου να άρει τον κατ’ οίκον περιορισμό του αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «δεν πρόκειται να το δεχτούμε χωρίς να κάνουμε τίποτα» και εκτόξευσε νέες απειλές, τονίζοντας πως «θα έπρεπε να μας τον έχουν δώσει πίσω εδώ και πολύν καιρό, και η Τουρκία, κατά την άποψή μου, ενήργησε πολύ-πολύ άσχημα».

Και συμπλήρωσε απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους στο Λευκό Οίκο: «Επομένως, δεν έχουμε δει ακόμη το τέλος αυτής της ιστορίας. Δε θα μείνουμε με σταυρωμένα χέρια. Δεν μπορούν να παίρνουν τους ανθρώπους μας».

«Η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε τις ΗΠΑ για πολλά χρόνια. Τώρα κρατούν όμηρο έναν εξαίρετο πάστορα. Δεν θα πληρώσουμε τίποτα για την απελευθέρωση ενός αθώου ανθρώπου, όμως κάνουμε περικοπές στην Τουρκία!» έγραψε μεταξύ άλλων ο Τραμπ στον λογαριασμό του στο Twitter.

Η υπόθεση του αμερικανού πάστορα έχει προκαλέσει βαθιές πληγές στις σχέσεις Άγκυρας – Ουάσιγκτον, με τις ΗΠΑ να επιβάλλουν κυρώσεις στην άλλη πλευρά και την τουρκική λίρα να χάνει τεράστιο μέρος της αγοραστικής της αξίας.

Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Στίβεν Μνούτσιν, προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν πρόσθετες κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, εάν δεν απελευθερωθεί σύντομα ο αμερικανός πάστορας. «Έχουμε εφαρμόσει κυρώσεις σε βάρος μελών της κυβέρνησής τους» δήλωσε ο Μνούτσιν.

«Έχουμε επιπλέον μέτρα που σχεδιάζουμε να λάβουμε, εάν δεν τον αφήσουν σύντομα ελεύθερο» πρόσθεσε ο ίδιος κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στο Λευκό Οίκο υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Οι διμερείς σχέσεις βαδίζουν σε τεντωμένο σχοινί, με το Λευκό Οίκο να προαναγγέλλει νέες σκληρές κυρώσεις στην «καρδιά» της τουρκικής οικονομίας και την Άγκυρα, από την άλλη πλευρά, να εμφανίζεται ανοιχτή σε διάλογο, σύμφωνα με τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της χώρας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αλλά και να διαμηνύει ταυτόχρονα πως θα απαντήσει σε ενδεχόμενες νέες αμερικανικές κυρώσεις.

Την ίδια ώρα ο Ερντογάν βλέπει την οικονομία της χώρας του να καταρρέει και βρίσκεται σε αναζήτηση συμμάχων, αφενός ρίχνοντας δίχτυα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και αφετέρου στρεφόμενος προς το Κατάρ.

Υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Τουρκίας

Οι οίκοι αξιολόγησης Standard & Poor’s και Moody’s υποβάθμισαν το αξιόχρεο της Τουρκίας, επικαλούμενοι την αστάθεια της λίρας και προβλέποντας ύφεση στην οικονομία της χώρας για το επόμενο έτος.

Ο οίκος Standard & Poor’s έριξε την Τουρκία κατά μία βαθμίδα, στο B+ από το BB-, διατηρώντας «σταθερή» την προοπτική της.

Η υποβάθμιση αυτή, σημειώνει στην ανάλυσή του, αντικατοπτρίζει τις εκτιμήσεις των αναλυτών για επικείμενη ύφεση τον επόμενο χρόνο αλλά και την πρόβλεψη ότι ο πληθωρισμός θα αγγίξει το 22% τους επόμενους τέσσερις μήνες.

Η αποδυνάμωση της λίρας ασκεί πιέσεις στο χρεωμένο τομέα των επιχειρήσεων και έχει σημαντικά αυξήσει τον χρηματοδοτικό κίνδυνο για τις τουρκικές τράπεζες, προσθέτει ο οίκος.

Ο οίκος Moody’s, από την πλευρά του, υποβάθμισε το αξιόχρεο της Τουρκίας στο Ba3, από Ba2 και ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι θεωρεί πλέον την προοπτική της «αρνητική».

Ο οίκος επισημαίνει επίσης τις εντεινόμενες ανησυχίες για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας αλλά και την έλλειψη ενός σαφούς και αξιόπιστου σχεδίου για την αντιμετώπιση των αιτιών της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, παρά τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης.

Βασικός καταλύτης της υποβάθμισης αυτής είναι η συνεχιζόμενη αποδυνάμωση των θεσμών της Τουρκίας, καθώς και η επακόλουθη μείωση της ορατότητας για τη χάραξη πολιτικής της Τουρκίας.

Τη θεσμική αποδυνάμωση επιτείνουν επίσης και οι ανησυχίες γύρω από την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας αλλά και η απουσία ενός ξεκάθαρου και αξιόπιστου σχεδίου για την αντιμετώπιση των αιτιών της πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης.

Πιθανή και νέα υποβάθμιση

Σε ό,τι αφορά την αρνητική προοπτική, ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι η πιθανότητα οι τουρκικές αρχές να καταφέρουν να επιτύχουν μια «ομαλή προσγείωση» της οικονομίας υποχωρεί εν μέσω αποδυναμωμένων θεσμών και αυξανόμενων εντάσεων με τις ΗΠΑ.

Επομένως, όπως επισημαίνει η Moody’s, ο κίνδυνος συνεχιζόμενων χρηματοοικονομικών εντάσεων είναι σημαντικός, με πιθανές περαιτέρω επιπλοκές για τις τουρκικές τράπεζες και επιχειρήσεις που έχουν μεγάλες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης.

Απέναντι σε αυτούς τους σημαντικούς πιστωτικούς κινδύνους, η Moody’s επισημαίνει ότι θα συνεχίσει να λαμβάνει υπ’ όψιν την εγγενή πιστωτική δύναμη της χώρας, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης και διαφοροποιημένης οικονομίας και μιας ακόμη σχετικά ισχυρής δημοσιονομικής θέσης.

Το φορτίο του χρέους της κυβέρνησης παραμένει μέτριο βάσει των διεθνών δεδομένων. Η Moody’s σημειώνει ακόμη ότι η Τουρκία έχει επιτυχώς καταφέρει να χειριστεί προηγούμενα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά σοκ.