Πρόσφυγες εργάζονται σε βιολογικές φάρμες

Ο Ντέμπο Κίσε, 21ενός χρόνων από τη Γουϊνέα, φεύγει κάθε μέρα για τη δουλειά με ένα παλιό αυτοκίνητο παρέα με άλλους δύο πρόσφυγες. Πηγαίνουν στο Ολέτζιο, μια μικρή πόλη στην περιοχή Πεδεμόντιο της βόρειας Ιταλίας, σε ένα χωράφι. Αλλά δεν δουλεύουν ως εποχικοί φτηνοί εργάτες στις αγροτικές επιχειρήσεις εκεί. Ο νεαρός βρίσκεται στο αυτοκίνητο του Ραφαέλε ντ΄Ακούντο, γνωστός με το υποκοριστικό Λέλο. Ήταν αγρότης βιολογικών προϊόντων και τώρα συνταξιούχος. Αλλά έχει επιστρέψει και πάλι στη δουλειά. Μαζί με τον Ντέμπο κι άλλους 4 από το Μαλί, τη Σενεγάλη και τη Νιγηρία έχουν συστήσει εταιρεία παραγωγής βιολογικών προϊόντων που πουλούν στην τοπική αγορά.

2,5 ευρώ μεροκάματο

«Κανείς δεν νοιάστηκε τα τελευταία 40 χρόνια γι’ αυτήν τη γη», λέει ο Ντέμπο και δείχνει τα παράσιτα στις πατάτες. «Όταν ξεκινήσαμε, ήταν όλο πέτρα, μια δύσκολα καλλιεργήσιμη περιοχή». Πριν τρεις μήνες η ομάδα ξεκίνησε την εκμετάλλευση του οικοπέδου. Οι ιδιοκτήτες του δεν προέβαλαν αντιρρήσεις. Στο μεταξύ, υπάρχουν τα πάντα, πατάτες, κολοκύθες, αγκινάρες. Με το γειτονικό κέντρο υποδοχής προσφύγων κλείστηκε συμφωνία για να δημιουργηθεί και εκεί κήπος για ζαρζαβατικά. «Εδώ είμαστε αφεντικά των εαυτών μας» λέει ο Ντέμπο σε καλά ιταλικά. Βρίσκεται στην Ιταλία τα τελευταία 18 χρόνια. Επί μήνες περίμενε συνέντευξη με την επιτροπή ασύλου. Τώρα περιμένει την απάντηση. Αλλά μπορεί να διαρκέσει πολύ.

Στην ΕΕ μέχρι τέλος Μαΐου, περισσότεροι από το ήμισυ των αιτούντων άσυλο περίμεναν πάνω από 6 μήνες την απόφαση της επιτροπής. Γενικά στην Ιταλία υπάρχουν πρόσφυγες που ζουν επί δύο χρόνια σε ιδιωτικά και δημόσια χρηματοδοτούμενο κέντρα υποδοχής. Οι πιο τυχεροί βρίσκουν μεροκάματο για 2,5 ευρώ στη μαύρη αγορά. Και για να υπάρχει σύγκριση, στα κέντρα υποδοχής παίρνουν 35 ευρώ την ημέρα, χρήματα για να καλύψουν τροφή, μαθήματα γλώσσας και ενσωμάτωσης. Ορισμένα προσφέρουν τέτοιες ευκαιρίες. Αλλά το σύστημα είναι χαοτικό και επιρρεπές στην αυθαιρεσία της μαφίας.

Η αβεβαιότητα γονατίζει

Ο Ντέμπο έχει περισσότερη τύχη. Συμμετείχε σε ένα επαγγελματικό τμήμα κηπουρικής και αγροτικής καλλιέργειας, εκεί γνώρισε τον Λέλο, που ήταν δάσκαλός του. Η αβεβαιότητα όμως τον γονατίζει. Δεν ξέρει για πόσο ακόμη μπορεί να δουλεύει εκεί. «Εξαρτάται από το πού μου επιτραπεί να ζήσω μελλοντικά. Δεν ξέρω τι μου ξημερώνει» λέει. Οι αφίξεις από την κεντρική Μεσόγειο έχουν μειωθεί τελευταία κατά 77%. Εξίσου μειώθηκαν και οι αιτήσεις ασύλου στην Ιταλία το πρώτο τρίμηνο του χρόνου. Αλλά κατά μέσον όρο, 60% των αιτήσεων απορρίπτονται. Η Ιταλία δίνει περισσότερο ανθρωπιστική προστασία με δίχρονη άδεια παραμονής και βοηθά αυτούς που δεν έχουν πάρει καθεστώς πρόσφυγα. Ο ακροδεξιός υπουργός Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι έστειλε πριν λίγο καιρό επιστολή στην τοπική επιτροπή ασύλου ζητώντας να μειωθούν οι λεγόμενες «ανθρωπιστικές άδειες».

Η Λέγκα του Βορρά πήρε στην περιοχή του Ολέτζιο σχεδόν 30% των ψήφων στις βουλευτικές, περισσότερες από όλα τα άλλα κόμματα. Τελευταία ενισχύεται σε ολόκληρη τη χώρα η δημοτικότητα των πολιτικών του κόμματος, κάτι που γίνεται αντιληπτό από τον Ντέμπο. «Όταν πας στο δρόμο να ρωτήσεις κάτι, οι άνθρωποι γυρίζουν αλλού το πρόσωπό τους» λέει. Για τον Λέλο, που κι αυτός ήρθε στη χώρα πριν 40 χρόνια σαν μετανάστης, η βιολογική καλλιέργεια της γης είναι μια καλή ευκαιρία να μεταδώσει τη γνώση του. Βεβαίως και το πάθος του για τη δουλειά του.

Λένια Γκοστόλι/Ειρήνη Αναστασοπούλου