Μοιραίοι κι ανίκανοι: Υβρις στους νεκρούς η παρουσία Καμμένου, Τόσκα, Τζανακόπουλου

Σε εξαιρετικά δύσκολη θέση βρίσκεται η κυβέρνηση μετά την εμφάνιση του Πάνου Καμμένου στο Μάτι αλλά ιδιαίτερα μετά από τη θλιβερή και άκρως υβριστική παράσταση που έστησαν το βράδυ της Πέμπτης οι κύριοι Τόσκας και Τζανακόπουλος, μαζί με τους αρχηγούς της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής.

Πέραν της δικαιολογημένης για μια κυβέρνηση και για τις αρμόδιες αρχές προσπάθεια να υπερασπιστούν το έργο τους και τις αποφάσεις τους, σοκάρει ο κυνισμός με τον οποίο αντιμετώπισαν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν μια εθνική τραγωδία.

Χωρίς κανένα ίχνος αυτοκριτικής, με πλήρη αδυναμία να αντιληφθούν το μέγεθος της καταστροφής και με σαφέστατη διάθεση να δώσουν οι ίδιοι στον εαυτό τους συγχωροχάρτι, έκαναν το αδιανόητο: Αποποιήθηκαν πλήρως τις ευθύνες τους, δεν ζήτησαν ούτε μια συγγνώμη, επιχείρησαν να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο βάζοντας στο κάδρο εμπρηστές για τους οποίους υπάρχουν ενδείξεις ή κάποιες αδιόρατες αποδείξεις.

Χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου θέματος είναι η αμηχανία του φιλοκυβερνητικού τύπου. Αδιαφορώντας για την ουσία της υπόθεσης, δηλαδή για το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότεροι από 80 νεκροί και χιλιάδες πληγέντες που ζητούν συγγνώμη από το κράτος, από τις αρχές, ρίχνουν το βάρος τους στον εμπρησμό.

Σαφώς και πρόκειται για σημαντικό ζήτημα, εφόσον κάποιοι έβαλαν φωτιά και προκάλεσαν αυτήν την ανείπωτη τραγωδία. Όμως, οι πολίτες στην Ανατολική Αττική αυτή την ώρα ζητούν απαντήσεις για το πώς έγινε αυτή η τραγωδία, όχι για το ποιος την προκάλεσε. Ζητούν να μάθουν τι έκανε ο κρατικός μηχανισμός, αν έγιναν λάθη και σε ποιους πρέπει να καταλογιστούν, αν κάποιοι, με πρώτη την κυβέρνηση, έκαναν καλά τη δουλειά τους και αν προσπάθησαν να αποτρέψουν ή να μειώσουν αυτό το απίστευτο, το αδιανόητο χάος.

Σοκαριστική είναι η δήλωση του κυρίου Νίκου Τόσκα ο οποίος είπε ότι προσπαθεί για λόγους συνείδησης να βρει ευθύνες αλλά δεν βρίσκει. Είπε συγκεκριμένα: «Οι πολιτικές ευθύνες αφορούν εμένα. Προσπαθώ να βρω ποια είναι τα λάθη και ποιοι έχουν την ευθύνη, σας λέω ότι δεν μπορώ να βρω μεγάλα λάθη επιχειρησιακά σε όλη αυτήν την κατεύθυνση των επιχειρήσεων. Φυσικά οι απώλειες είναι μεγάλες και μας έχουν συγκλονίσει όλους, πάνω απ’ όλους εμάς που διαχειριστήκαμε αυτήν την κατάσταση. Την επομένη μέρα της τραγωδίας, ζήτησα, για λόγους συνειδησιακούς, την παραίτησή μου από τον πρωθυπουργό και εκείνος μου είπε ότι είναι η ώρα της πάλης. Εγώ έθεσα την παραίτησή μου στον κ. πρωθυπουργό και δεν την έκανε δεκτή».

Ακόμη πιο σοκαριστική η δήλωση όλων ότι είναι περήφανοι για όσα έκαναν κι ότι δεν θα έκαναν κάτι άλλο διαφορετικό.

Η βασική στρατηγική που ακολουθήθηκε καθ’  όλη την συνέντευξη ήταν ότι για την τραγωδία έφταιγαν οι ισχυροί άνεμοι, οι εμπρηστές, η έλλειψη χρόνο αντίδρασης και βεβαίως οι κάτοικοι που κατηγορήθηκαν από τον κ. Καμμένο πάνω από τις στάχτες  στο Μάτι.

ε ερώτηση προς τον αρχηγό της Πυροσβεστικής για το αν υπήρξε εντολή για εκκένωση της περιοχής, απάντησε: Στο κρίσιμο διάστημα ήταν 40 οχήματα. Η λέξη ικανοποιημένος με τόσα θύματα δεν ταιριάζει. Είμαι δυστυχισμένος. Βάσει της διεθνούς βιβλιογραφίας, με φλόγες τριών μέτρων, πάει μόνο το όχημα. Εδώ είχαμε 30 και 40 μέτρα φλόγες. Όλα αυτά καθιστούσαν αδύνατη την αντιμετώπιση της φωτιάς. Δεν μπορούσαμε. Ο επικεφαλής της πυρκαγιάς με διαβεβαίωσε ότι εισηγήθηκε την εκκένωση. Ερευνούμε το πότε. Όταν ειπώθηκε στον δήμαρχο, το μέτωπο ήταν στον Νέο Βουτζά. Το ζήτημα είναι απλό. Όλη η διάρκεια του φαινομένου ήταν 1,5 ώρα. Η οδηγία μιλάει για εκκένωση εγκαίρως. Δεν υπάρχει προηγούμενο εκκένωσης σε πολεοδομικά συγκροτήματα με τόσο πληθυσμό.

Τότε παρενέβη ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, λέγοντας πως «ότι το ζήτημα της εκκένωσης είναι κρίσιμο» και παρέδωσε τη σκυτάλη στον Δημοσθένη Αναγνωστάκη, υπεύθυνο για τη διαχείριση ανθρώπινου υλικού της Πυροσβεστικής, ο οποίος είπε ότι «η αστυνομία έκανε εξαιρετική δουλειά, αφήνοντας ελεύθερη την έξοδο προς τη Ραφήνα και την Αθήνα και εμπόδισε την είσοδο. Τα αυτοκίνητα που κάηκαν ήταν στις παράλληλες οδούς, στο Μάτι. Εκεί υπήρχε μεγάλος αριθμός οχημάτων και ανθρώπων. Αν είχαν φύγει 30 λεπτά νωρίτερα, θα επιτάχυναν τη διαφυγή τους. Το θερμικό κύμα ήταν τέτοιο, που οι ζάντες των οχημάτων έλιωσαν. Το αλουμίνιο λιώνει 1600 βαθμούς κελσίου. Το τιτάνιο λιώνει στους 1666 βαθμούς Κελσίου. Αυταπάτη το κλίμα ασφάλειας ότι η Μαραθώνος θα μπορούσε να σταματήσει τη φωτιά και δεν το καλλιέργησε κανένας επίσημος φορέας. Κάθε σχέδιο εκκένωσης απαιτεί χρόνο. Βεβαίως και έγιναν οι προσπάθειες. Μπορούσε όμως να το υλοποιήσει; Σε 30 λεπτά μπορείτε να προλάβετε μία απόσταση 4 χιλιομέτρων; Η περιφέρεια έστειλε 11 λεωφορεία. Μία και είκοσι το βράδυ, έδωσα εντολή να απομακρυνθούν, διότι κανείς πολίτης δεν δήλωσε συμμετοχή.

Σε παρέμβασή του ο κ. Τζανακόπουλος, τόνισε ότι δεν έχει ευθύνη η Πυροσβεστική για την εκκένωση, αλλά η τοπική αυτοδιοίκηση και πρόσθεσε ότι «το συγκεκριμένο φαινόμενο που ολοκληρώθηκε σε 1,5 ώρα και προξένησε τους τραγικούς θανάτους, ήταν τόσο γρήγορο που σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να γίνει εκκένωση ενός οικισμού 15-20 χιλιάδες κατοίκους. Χρειάζεται 5-6 ώρες ίσως και μία ημέρα για να εκκενωθεί η πόλη. Ούτε καν να αρχίσει ένα τέτοιο σχέδιο δεν θα μπορούσε. Δεν ήταν ανθρωπίνως δυνατόν να γίνει εκκένωση σε 1,5 ώρα. Οι κατασκηνώσεις έχουν διαφορετικό σχεδιασμό. Άστοχο και άτοπο να κάνουμε συγκρίσεις».

Σε ερώτηση για τις καταγγελίες των κατοίκων περί χάους και έλλειψη συντονισμού, ο κ. Τόσκας απάντησε: «Είναι δυνατόν να είναι έτοιμα τα πλοιαράκια για να μεταφέρουν τον κόσμο. Χρειάζεται χρόνος. Με αυτόματο τρόπο, μακάρι να γινόταν, αλλά δεν γίνεται». Ο αρχηγός της αστυνομίας πήρε τη σκυτάλη, δηλώνοντας περήφανος για τη δουλειά της αστυνομίας: «Στις 6:12 δόθηκε εντολή να κλείσει η Λεωφόρος Μαραθώνος, μόνο στα στόμια εισόδου. Τα στόμια εξόδου παρέμειναν πάντα ανοιχτά. Κι αυτό για να ελευθερωθεί ο δρόμος σε όσους ήταν στον δρόμο και να διευκολυνθεί η κίνηση των πυροσβεστικών, των βυτιοφόρων και της αστυνομίας. Στις 6 και 18 και 22 και 25 περίπου, έχουμε το πρώτο πέρασμα στην άλλη πλευρά της Μαραθώνος. Νωρίτερα, διεκόπη μόνο για 10 λεπτά, ώστε να αδειάσει ένας δρόμος 2-3 χιλιομέτρων. Εάν η τροχαία δεν έκανε αυτήν την ενέργεια, σήμερα θα είχαμε την εικόνα ενός δρόμους με καμένα 500 με χίλια αυτοκίνητα. Είμαι περήφανος για τη δουλειά που έκανε η αστυνομία. Αν δεν είχε αδειάσει ο δρόμος, σήμερα θα αναζητούσαν ευθύνες για τα καμένα αυτοκίνητα στη λεωφόρο Μαραθώνος. Έφυγαν αν όχι χιλιάδες, εκατοντάδες αυτοκίνητα από την περιοχή. Απο τη θάλασσα διασώθηκαν 1.500 άτομα. Οι υπόλοιποι πώς έφυγαν; Από τους δρόμους. Όσοι επέλεξαν έγκαιρα να κινηθούν προς τη λεωφόρο Μαραθώνος, κινήθηκαν χωρίς πρόβλημα. Από τις 5:45 έως τις 6:13, που έκλεισε ο δρόμος, μόνο για την είσοδο, ο δρόμος ήταν ανοιχτός».

Φταίνε οι άνεμοι

Ο κ. Τζανακόπουλος πρόσθεσε ότι «οι άνεμοι που έπνεαν στην περιοχή, ήταν οι ισχυρότεροι των τελευταίων οκτώ χρόνων», ενώ ο κ. Τόσκας τόνισε πως το σύστημα με το 199 δούλεψε και απέδωσε. «Σε ότι αφορά τα σημεία που έπρεπε να συγκεντρωθούν οι άνθρωποι στις παραλίες… έχετε σχεδιάσει τη μεταφορά με βάρκα έστω και δύο ανθρώπων; Μιλάμε για χιλιάδες, εκατοντάδες. Οι αυτοματισμοί είναι ωραία πράγματα. Βάλτε το μυαλό σας να δουλέψει και λάβετε υπόψη σας την προσπάθεια και τους ανθρώπους που σώθηκαν. Όταν έγινε φανερή η κατεύθυνση της φωτιάς, εκείνη την ώρα έγινε ο σχεδιασμός με ότι πλοιάρια υπήρχαν».

Ο κ. Τζανακόπουλος παρενέβη και είπε ότι τα πολεμικά πλοία δεν μπορούσαν να βγουν στην παραλία και ότι διασώθηκαν εκείνη τη βραδιά από τη θάλασσα 815 άνθρωποι. «Όσον αφορά στις παρεμβάσεις στην περιοχή, είπαμε ότι η ανοικοδόμηση της περιοχής θα γίνουν στη βάση ενός νέου χωροταξικού, οικιστικού και αντιπυρικού σχεδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις μελέτες. Το Μετσόβιο έχει προσφερθεί να κάνει δωρεάν τη μελέτη. Η αποκατάσταση των ζημιών θα γίνει λαμβάνοντας υπόψη το χωροταξικό και οικιστικό πρόβλημα», πρόσθεσε.

Η θλιβερή παρουσία Καμμένου

Της θλιβερής παράστασης το βράδυ της Πέμπτης είχε προηγηθεί η παρουσία του υπουργού Αμυνας στις καμένες περιοχές. Κι αντί να ακούσουν από ένα στέλεχος της κυβέρνησης μια συγγνώμη είδαν τον κύριο Καμμένο να τους κουνά το δάκτυλο και να τους θυμίζει το διαχρονικό πρόβλημα της άναρχης δόμησης για το οποίο υπεύθυνοι δεν είναι μόνον οι κάτοικοι αλλά και το πολιτικό σύστημα που το ανέχεται. Σαν να μην έφτανε η θλιβερή παράσταση του κ. Καμμένου στο Μάτι, αποφάσισε να μιλήσει και σε ξένο μέσο ενημέρωσης, το BBC, για να πει ότι για όλα φταίνε οι κάτοικοι που έχουν κάνει κατάληψη στις ακτές.

Αυτό που προκύπτει από όλη αυτή την εικόνα που παρουσίασε χθες η κυβέρνηση είναι ότι γίνεται μια σαφής προσπάθεια να πειστεί ο κόσμος πως η τραγωδία δεν θα μπορούσε να αποφευχθεί, ότι ήταν κάτι που ούτε καν θα μπορούσε να μειωθεί σε θύματα, σε καταστροφές, ότι τελικά ήταν η μοίρα που έκαψε 83 και πλέον ανθρώπους.

Και επιχειρείται να θωρακιστεί η κυβέρνηση και φυσικά οι αρμόδιες υπηρεσίες, η Πολιτική Προστασία, η Αστυνομία, η Πυροσβεστική που ναι μεν ήταν στην πρώτη γραμμή της μάχης, όμως, φαίνεται ότι έγιναν τρομακτικά λάθη συντονισμού αλλά κυρίως τρομακτικά λάθη στην πρόληψη που μετά την τραγωδία μεγεθύνονται.

Τέλος, είναι εμφανής η προσπάθεια να μην βρίσκεται στο κάδρο ο υπεύθυνος για όλους, ο πρόεδρος της κυβέρνησης, ο αρχηγός του κράτους και αρχισυντονιστής σε τέτοιες περιπτώσεις εθνικής τραγωδίας. Ο λόγος για τον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος επί ένα τριήμερο είναι εξαφανισμένος. Εμφανίζεται μόνο στα λόγια υπουργών όπως ο κ. Τζανακόπουλος που λένε ότι δίνει εντολές, συμμετέχει σε συσκέψεις, δίνει οδηγίες, είναι συντετριμμένος. Όμως, ένας πρωθυπουργός τρεις ημέρες μετά την τραγωδία να μη ζητά συγγνώμη και να μην πηγαίνει στις πληγείσες περιοχές χωρίς κάμερες και επικοινωνιακά σόου, είναι δεδομένο ότι έχει πληγεί αφάνταστα.