Από τον θαυμασμό για τον Πούτιν στις… κότες της διπλωματίας

Είναι Ιούνιο του 2015. Τρία χρόνια πριν και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ζει το μύθο της. Ρήξη με τους δανειστές, έξοδος από το ευρώ, «εισβολή» στην Τράπεζα της Ελλάδος, στάση πληρωμών και σκέψεις για εκτύπωση χρήματος.

Είναι τότε που ο Αλέξης Τσίπρας αναζητά εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας. Λεφτά για να πληρώσει την τρόικα χωρίς άλλα μνημόνια. Καταφεύγει στην Κίνα, αναζητά πετρέλαιο στο Ιράν, ενδεχομένως και φθηνά προϊόντα στη Βενεζουέλα σ’ εκείνο το ταξίδι του Νίκου Παππά στη Νότια Αμερική, μαζί με τον δικηγόρο των off shore Αρτέμη Αρτεμίου.

Δεν θα μπορούσε να λείψει από τη λίστα των υποψηφίων «σωτήρων» της χώρας η Ρωσία. Το «ξανθό γένος» που πάντα λειτουργούσε σαν σανίδα σωτηρίας ήταν το ιδανικό για την περίσταση, για την εφαρμογή ενός «σχεδίου Β». Και το αριστερό παρελθόν της κυβέρνησης, το δέος που αισθάνονταν ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του μπροστά στη θέα του Κρεμλίνου και του Βλ. Πούτιν, λειτουργούσε ως «αφροδισιακό», ως το ιδανικό αίσθημα για ένα deal με τους παραδοσιακούς συμμάχους.

Το ταξίδι στη Μόσχα εκείνη την περίοδο είναι ένα καλό πρώτο βήμα για να γίνουν οι απαραίτητες γνωριμίες.

Ο Τσίπρας μιλά στο Κρεμλίνο και στέλνει μήνυμα στους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ λέγοντας: «Βρισκόμαστε στη μέση μιας μεγάλης φουρτούνας, αλλά ως λαός της θάλασσας ξέρουμε να βγαίνουμε από φουρτούνες. Είμαστε ένας λαός που δεν φοβάται να ανοιχτεί σε μεγάλα πελάγη». Ολοι κατάλαβαν ότι είχε πάντα στο μυαλό του ένα εναλλακτικό κανάλι χρηματοδότησης.

Και συνεχίζει για τη Ρωσία: «Η Ελλάδα επιδιώκει να γίνει γέφυρα συνεργασίας και κόμβος εμπορίου πολιτιστικών και οικονομικών ανταλλαγών στο σταυροδρόμι τριών Ηπείρων. Θα επιδιώξουμε να καταστούμε γέφυρα συνεργασίας με παραδοσιακούς φίλους όπως η Ρωσία αλλά και να αναπτύξουμε την συνεργασία με νέους».

Το πρόβλημα της κρίσης δεν είναι ελληνικό, αλλά ευρωπαϊκό, σημείωσε ο Ρώσος πρόεδρος Βλ.Πούτιν, συμφωνώντας με τη θέση του έλληνα πρωθυπουργού. Απαντώντας μάλιστα σε σχετική ερώτηση στο πλαίσιο του Φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη, είπε χαμογελώντας ότι «το πρόβλημα το έχουν οι πιστωτές, και όχι η Ελλάδα».

Τότε είχαν υπογραφεί και τρεις συμφωνίες:

– Ένα κείμενο δράσης και συνεργασίας Ελλάδας – Ρωσίας για το 2015, όπου θα περιγράφεται το πλαίσιο οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών

– Κοινή διακήρυξη των δύο χωρών για τα 70 χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

– Ανακήρυξη του 2016 ως έτος Ελλάδας – Ρωσίας, με διάφορες πολιτιστικές ανταλλαγές και συνεργασίες.

Ζήτησαν 10 δισ. δολάρια;

Τον Ιούλιο του 2015 η εφημερίδα «Βήμα», αποκαλύπτει πως ο Αλέξης Τσίπρας είχε ζητήσει δάνειο ύψους 10 δισ. δολαρίων από τη Μόσχα προκειμένου να τυπώσει νέο εθνικό νόμισμα.

Οπως ανέφερε το «Βήμα», «γνώριζε ο πρωθυπουργός πως η εισαγωγή εθνικού νομίσματος δεν νοείται χωρίς το κράτος να διαθέτει ισχυρά συναλλαγματικά διαθέσιμα» και υποστηρίζει:

«Ζήτησε λοιπόν από τη Μόσχα ένα δάνειο ύψους 10 δισ. δολαρίων που θα το αξιοποιούσε για να υποστηριχθεί η δραχμή».

Σύμφωνα με το «Βήμα», «η Μόσχα δεν απέρριψε το αίτημα, αλλά άρχισε να συζητεί αορίστως για 5 δισ. δολάρια ως «προκαταβολή» για τον αγωγό South Stream. Αιτήματα για δάνεια σε δολάριο στάλθηκαν παράλληλα στο Ιράν και στην Κίνα, αλλά καμία από τις δύο χώρες δεν υπέκυψε στον πειρασμό, αφού δεν θα είχαν κανένα όφελος αν συνέπρατταν σε ένα πλήγμα προς την ευρωζώνη».

Στο ίδιο δημοσίευμα, υποστηρίζεται ότι «το μοντέλο της απόσχισης της Σλοβακίας από την Τσεχοσλοβακία στις αρχές του 1993 και η εισαγωγή της σλοβακικής κορόνας είναι ένα από τα πρότυπα αλλαγής νομίσματος που μελέτησαν ορισμένοι τεχνοκράτες – εντός και εκτός του υπουργείου Οικονομικών».

Σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα, «ο κ. Τσίπρας σχεδίαζε από τις αρχές του 2014 να «ποντάρει» στη Μόσχα για να προετοιμάσει ένα στιβαρό και αξιόπιστο σχέδιο για την επιστροφή στη δραχμή». Τονίζει μάλιστα ότι «οι κ.κ. Καμμένος, Δραγασάκης, Βαρουφάκης, Παππάς, Λαφαζάνης κ.ά. γνώριζαν τις βασικές πτυχές του πρωθυπουργικού σχεδιασμού».

Το άρθρο αποκαλύπτει ακόμη ότι το «γεωπολιτικό προξενιό» του κ. Τσίπρα με ισχυρούς Ρώσους όπως ο κ. Ρεσέτνικοφ ανέλαβε ο κ. Κοτζιάς λίγο καιρό πριν από τις ευρωεκλογές, με την κρίση στην Ουκρανία σε έξαρση. «Ο καθηγητής πράγματι απέδειξε τη χρησιμότητά του και έτσι εξασφάλισε το ΥΠΕΞ, έστω και αν ανάλογες κινήσεις εισηγούνταν τότε στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και ο έτερος μνηστήρας του ΥΠΕΞ σερ Μπάζιλ Μαρκεζίνης».

Αυτά έλεγε το ρεπορτάζ τότε, η κυβέρνηση φυσικά το διέψευσε αλλά ήταν και η εποχή που το δημοψήφισμα είχε ολοκληρωθεί, ο κ. Τσίπρας αντιλαμβανόμενος το χάος που θα έφερνε η έξοδος από το ευρώ, έκανε τη στροφή και υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο, ξεχνώντας τα ρούβλια του Πούτιν. Και μην ξεχνάμε ότι εκείνη την περίοδο ήταν που ο Παναγιώτης Λαφαζάνης υποσχόταν 5 δις προκαταβολή για τον αγωγό που θα έφτιαχναν από κοινού οι δύο χώρες.

Οι άριστες σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία συνεχίστηκαν με την ελληνική κυβέρνηση να ποντάρει πάντα σ’ αυτές τις σχέσεις. Αλλωστε, σ’ αυτό βοήθησαν οι πολύ καλές σχέσεις που είχε ο Νίκος Κοτζιάς με Ρώσους, αλλά και η καλλιέργεια καλών σχέσεων και από τον υπουργό Αμυνας, Πάνο Καμμένο. Ο τελευταίος μάλιστα είχε προτείνει ακόμη και την συμπαραγωγή Καλάσνικοφ. «Στην ΕΒΟ στο Αίγιο, όταν τελειώσει το εμπάργκο με τη Ρωσία, θα έχουμε συμπαραγωγή των καλάσνικοφ, τα οποία θα είναι και πιστοποιημένα από το ΝΑΤΟ, καθώς θα παράγονται σε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ», είπε μιλώντας στην Επιτροπή Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, το Μάιο του 2016.

Στήριξη από Τσίπρα

Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο του ίδιου μήνα, κι ενώ η διεθνής απομόνωση της Ρωσίας συνεχίζεται, ο Αλέξης Τσίπρας παίρνει το λόγο και υποστηρίζει σθεναρά τη Μόσχα

Ο πρωθυπουργός είπε ότι η Συμμαχία πρέπει να μάθει από τα λάθη της όχι για να δοθεί έδαφος στην επιθετικότητα, αλλά για να αντιμετωπιστεί αυτή αποτελεσματικά. Τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν είναι νοητή χωρίς την Ρωσία με την τελευταία να αποτελεί μέρος του προβλήματος, ενώ συγχρόνως, δεν μπορεί παρά να αποτελέσει μέρος της λύσης.

«Η αποτροπή πρέπει να συνοδεύεται από ένα ισχυρό και ουσιαστικό διάλογο με τη Ρωσία προκειμένου να αποφεύγονται εσφαλμένες εκτιμήσεις και αναίτια κλιμάκωση, ενώ ιδίως σε καιρούς όπου επικρατεί ένταση, ο διάλογος για την ενίσχυση της διαφάνειας και της προβλεψιμότητας είναι απαραίτητος, τόνισε ο πρωθυπουργός, τασσόμενος υπέρ της συνέχισης υλοποίησης του έργου της Συμμαχίας ακολουθώντας την διττή προσέγγιση της συλλογικής άμυνας και του ουσιαστικού διαλόγου».

Και φυσικά κανείς δεν ξεχνά την επίσκεψη Πούτιν στην Αθήνα όπου ο έλληνας πρωθυπουργός έλεγε: «Η επίσκεψή σας που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Αφιερωματικού Έτους Ελλάδας-Ρωσίας επιβεβαιώνει το υψηλό επίπεδο των σχέσεών μας σε διμερές επίπεδο, καθώς και την ισχυρή βούλησή μας να αναβαθμιστούν αυτές οι σχέσεις, πράγμα το οποίο προωθήθηκε ιδιαίτερα το τελευταίο έτος με την επίσκεψή μου στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη όπου είχαμε τη δυνατότητα να συναντηθούμε και να ανταλλάξουμε σχέσεις και να ενισχύσουμε τη συνεργασία.

Θέλω να επαναλάβω, για άλλη μία φορά, ότι η ενίσχυση των σχέσεών μας αποτελεί για την Ελλάδα μία στρατηγική επιλογή που επιτάσσουν τόσο οι ιστορικά ισχυροί δεσμοί, πολιτισμικοί δεσμοί, πνευματικοί δεσμοί, ανάμεσα στους λαούς μας όσο, όμως και οι δυνατότητες που ανοίγονται μπροστά μας. Τόσο οικονομικές δυνατότητες όσο όμως και δυνατότητες ενίσχυσης της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή. Έρχεσθε στην Ελλάδα σε μία ιδιαίτερη στιγμή όπου γυρίζουμε σελίδα, σταματά η αβεβαιότητα, μπορούμε να κοιτάζουμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία και την επανεκκίνηση της οικονομίας, την παραγωγική ανασυγκρότηση, μία δίκαιη ανάπτυξη.

Υμνοι Πούτιν

Ο δε Βλ. Πούτιν ανταπάντησε: «Συνεχίζουμε τη σειρά συναντήσεων και διαβουλεύσεων στο υψηλότατο επίπεδο και αυτό γίνεται με φόντο το Αφιερωματικό Έτος μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας. Και στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη συζητήσαμε αναλυτικά τις προοπτικές μας στην οικονομική συνεργασία. Βεβαίως, τα προβλήματα είναι πολλά και οι συγκυρίες είναι δύσκολες, αλλά σίγουρα υπάρχουν και καλές προοπτικές. Και βεβαίως, πρέπει να μετουσιώσουμε τις καλές σχέσεις και τα συναισθήματα μεταξύ των δύο λαών σε απτά οικονομικά αποτελέσματα. Δεν είναι μόνο η ενέργεια, είναι και οι υψηλές τεχνολογίες, οι υποδομές και βεβαίως οι αμοιβαίες επενδύσεις. Ελπίζω ότι όλα αυτά θα καταφέρουμε να τα συζητήσουμε σήμερα».
Αυτά και άλλα πολλά περιγράφονται προκειμένου να κατανοηθεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ως στρατηγική της επιλογή τη σύσφιξη των σχέσεων με τη Ρωσία. Ηταν η Μόσχα ο εναλλακτικός παράδεισος, η λύση αν η χώρα έβγαινε από την ΕΕ, ασχέτως αν τελικά και ο Πούτιν είπε «όχι» στην παροχή οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα.

Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και οι ΑΝΕΛ έκαναν τα πάντα προκειμένου να δίνεται η εντύπωση ότι δημιουργείται ένα «ρωσικό κόμμα» στην Ελλάδα που έχει στήριξη επιχειρηματιών, θα ελέγξει μέσα ενημέρωσης και επιχειρήσεις και θα διεμβολίσει τη Νέα Δημοκρατία. Εκείνο το σενάριο έλεγε ότι η ΝΔ ήταν πολύ «σοφτ» κι έπρεπε να βρεθεί ένα άλλο κόμμα που θα είχε τη στήριξη της Μόσχας.

Η ρήξη

Και ξαφνικά, εν μέσω γεωπολιτικών ανατροπών, με την περιοχή να έχει πάρει φωτιά, την προσέγγιση Μόσχας – Αγκυρας να έχει λάβει διαστάσεις, η ελληνική κυβέρνηση ανατρέπει τα πάντα σε ό,τι αφορά τις σχέσεις Ελλάδας με Ρωσία. Η συνέντευξη του Νίκου Κοτζιά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, και όσα δήλωσε εκεί, έρχονται σε συνέχεια της σοβαρής κρίσης που περνού οι σχέσεις με τη Μόσχα. Η ακύρωση του ταξιδιού του Λαβρόφ στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση του ταξιδιού του ίδιου του πρωθυπουργού στη Μόσχα, ήταν η τελευταία πράξη της ρήξης. Τις τελευταίες ημέρες έγιναν προσπάθειες κατευνασμού, όμως, η δήλωση Κοτζιά βάζει κι άλλο λάδι στη φωτιά.

«Η εποχή που θεωρούνταν διπλωματία το να κάνεις την κότα πέρασε», τονίζει χαρακτηριστικά ο ΥΠΕΞ. Ασφαλώς πρόκειται για ένα πολύ σκληρό μήνυμα που απευθύνεται παντού, κυρίως όμως, στη Ρωσία. Και σίγουρα πολλοί θα αναρωτηθούν. Όλα αυτά τα χρόνια η εξωτερική πολιτική ήταν ένα κοτέτσι και οι έλληνες διπλωμάτες ήταν κότες που υποχωρούσαν; Που δεν απαντούσαν στις προκλήσεις;

Η υπόθεση των ρώσων διπλωματών που φέρονται να δωροδόκησαν ή να εκβίασαν κάποιους προκειμένου να μην περάσει η συμφωνία των Πρεσπών, είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση. Και η κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει ότι πράγματι τους τελευταίους μήνες υπήρξαν πολύ επικίνδυνες παρεμβάσεις στα εθνικά θέματα που να δικαιολογούν τη στροφή στις ελληνορωσικές σχέσεις. Οι ρώσοι κατάσκοποι που ήρθαν από το…  κρύο πρέπει να αποκαλυφθούν, εφόσον υπάρχουν, αλλιώς θα είναι απλά θεωρίες συνωμοσίας.

Αλλωστε, η παρούσα κυβέρνηση είναι αυτή που είχε μέχρι πρότινος διατηρήσει την ελπίδα παρέμβασης του «ξανθού γένους», όποτε χρειαζόταν.