Η προπαγάνδα των fake news

Τα fake news κυριαρχούν από πολλές πλευρές. Οι ψευδείς ειδήσεις όλο και πιο έντονα παίζουν καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση κλίματος. Το ζούμε πάρα πολύ συχνά τελευταία και το είδαμε και την Κυριακή, εν μέσω των αντιδράσεων για τη συμφωνία των Πρεσπών.

Ξαφνικά προς το μεσημέρι της Κυριακής κάνει το γύρο του Διαδικτύου η ψευδής είδηση, ότι υπάρχει νεκρή στο Πισοδέρι και μάλιστα από τη χρήση χημικών που έριξαν τα ΜΑΤ. Μάλιστα κυκλοφορούσε και φωτογραφία, μόνο που αυτή ήταν από νεκρό στις ΗΠΑ, στοιχείο μάλλον που δεν ενδιέφερε όσους αποφάσισαν να διαμορφώσουν κλίμα και να ρίξουν λάδι στη φωτιά.

Επί αρκετές ώρες το κλίμα στο διαδίκτυο δυναμίτισε η συγκεκριμένη δημοσίευση. Το λυπηρό; Ακόμα και πρόσωπα με συχνή δημόσια παρουσία και δημόσιο λόγο το θεωρούσαν σχεδόν δεδομένο ότι υπάρχει νεκρή και επιχειρηματολογούσαν επ’ αυτού.

Πριν λίγες ημέρες, η έκθεση του ινστιτούτου Reuters του 2018 με θέμα “Ψηφιακά νέα” εστίασε μεταξύ των άλλων στον προβληματισμό για τις ψευδείς ειδήσεις που διακινούνται συστηματικά.

Σύμφωνα με την έρευνα το 54% του κοινού ανησυχεί για τον εάν κάτι που αναρτάται στο Διαδίκτυο είναι αληθινό ή ψεύτικο, με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον να εντοπίζεται σε Βραζιλία (85%), Πορτογαλία (71%), Ισπανία (69%), Ελλάδα (66%).
Η Ελλάδα μας είναι από τις χώρες όπου το 94% ενημερώνεται μέσω Διαδικτύου και το 71% από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενωπ η εμπιστοσύνη προς τις ειδήσεις είναι χαμηλή και περιορίζεται στο 26%.
Αυτά τα στοιχεία λένε πολλά για τη δύναμη του Διαδικτύου και την επίδρασης της στο πολιτικό παιχνίδι. Και όπως έχει επισημανθεί σε παλαιότερη μεγάλη έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, «τα ψέματα, τα σκουπίδια, η παραπληροφόρηση» της παραδοσιακής προπαγάνδας είναι έχουν εξαπλωθεί ευρύτατα online, και μάλιστα «υποστηρίζονται από τους αλγορίθμους του Facebook ή του Twitter».

Στην Ελλάδα δεν έχουμε ασχοληθεί ακόμα με το συγκεκριμένο θέμα σε βάθος, ενώ ακόμα και οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες παραμένουν αδρανείς.

Κακώς, διότι αυτή η ψευδής είδηση που μεταδόθηκε με αστραπιαία ταχύτητα από διαφορα σάιτ και μπλογκ θα μπορούσε να επιδράσει καταλυτικά και να είχαν συμβεί χειρότερα γεγονότα στα ορεινά της Φλώρινας και όχι μόνο.

Και μια επόμενη φορά μπορεί να μην μείνει η οργή κάποιων μόνο στο διαδίκτυο και να γίνουν χειρότερα. Μια ψεύτικη είδηση θα αρκεί να ανάψει τη σπίθα και τότε θα τρέχουν όλοι να σβήσουν τη φωτιά.

Και θα είναι αργά και δεν θα δικαιούται κανείς να πει δεν ήξερα.