Η ώρα της κρίσης για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Η αναθεώρηση του Συντάγματος του 1986 απογύμνωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από κάθε επιτελική εξουσία και του προσέδωσε έναν περισσότερο εθιμοτυπικό ρόλο. Ο θεσμός, όμως, δεν έπαψε ποτέ να συμβολίζει την ομαλοποίηση μιας ταραχώδους πολιτικής πραγματικότητας, αλλά και τη σύμπλευση αντιτιθέμενων πολιτικών συνιστωσών.

Είναι δεδομένο, όμως, πως υπάρχουν στιγμές, όπου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εντός, φυσικά, των συνταγματικών ορίων, καλείται να περισώσει την τιμή του ύπατου αξιώματος.

Μία τέτοια «στιγμή» είναι και το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, όπου, δυστυχώς, φαίνεται ο τωρινός Πρόεδρος να ακολουθεί την πεπατημένη της υποταγής ακόμα και σε αυτήν την αλλοπρόσαλλη κυβερνητική βούληση.

Είναι αλήθεια πως το Σύνταγμά μας, στο άρθρο 35, όπου και περιγράφει κάποιες από τις εξουσίες του Προέδρου, καταλείπει ελάχιστες ελευθερίες σε αυτόν, για τη διάλυση της Βουλής και μόνο όταν η κυβέρνηση δεν απολαύει εμπιστοσύνης, ή όταν δεν συγκεντρώνεται ο απαιτούμενος αριθμός ψήφων για την εκλογή του.

Ακόμα και για να απευθύνει διαγγέλματα προς τον ελληνικό λαό, κατά το άρθρο 44, ή για να προκηρύξει δημοψήφισμα, απαιτείται να έχει τη συγκατάθεση της κυβέρνησης.

Ο Ιταλός Πρόεδρος Ματαρέλα, παρά το περιορισμένο συνταγματικό εύρος των δυνατοτήτων του, αρνήθηκε να διορίσει τον ευρωσκεπτικιστή Πάολο Σαβόνα για Υπουργό Οικονομικών της Ιταλίας, περισώζοντας το κύρος του θεσμού που εκπροσωπεί.

Ο Προκόπης Παυλόπουλος δεν μπορεί να διαλύσει τη Βουλή, ακόμα κι αν σε ένα τόσο κρίσιμο εθνικό θέμα, η κυβέρνηση βρίσκεται σε πλήρη δυσαρμονία με τη λαϊκή βούληση.

Δεν μπορεί να απευθυνθεί στο λαό, από τον οποίο πηγάζει η εξουσία του. Είναι αμφίβολο αν θα μπορεί να αναπέμψει νομοσχέδιο (όπως του επιτρέπεται) γιατί είναι αμφίβολο αν θα φέρει τέτοιο αυτή η κυβέρνηση στη Βουλή. Μπορεί όμως, να περισώσει το κύρος του, παραιτούμενος.

Ή τώρα ή ποτέ.

H Σοφία Νικολάου είναι δικηγόρος (www.sofianikolaou.com)