Αναγκαία η αναδιοργάνωση των οργανωτικού μοντέλου των μεταμοσχεύσεων

Η κάμψη των μεταμοσχεύσεων σε όλη την Ελλάδα κατά το 2018 και η ανάγκη στελέχωσης των κέντρων μεταμοσχεύσεων αποτέλεσε κοινή διαπίστωση των εκπροσώπων των εμπλεκομένων φορέων κατά την Συνάντηση Εργασίας που συγκάλεσε σήμερα η Κοσμητεία της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων, αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής της Πανεπιστημιακής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων του Ιπποκρατείου, Ιωάννης Φούζας, μιλώντας στους δημοσιογράφους, στο περιθώριο της Συνάντησης Εργασίας, επισήμανε ότι υπάρχει μία σημαντική πτώση στις μεταμοσχεύσεις φέτος την οποία όμως χαρακτήρισε ως ένα περιοδικό φαινόμενο και υπογράμμισε ο ΕΟΜ, ο οποίος καταβάλει υπερπροσπάθειες, δεν στελεχώθηκε ποτέ πραγματικά από καμία κυβέρνηση ώστε να στηριχθεί η υπόθεση των μεταμοσχεύσεων. Παράλληλα, τόνισε, ότι 70% των δοτών οργάνων είναι από τη Βόρεια Ελλάδα (Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη) ενώ στη χώρα υπάρχουν μεγάλες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας που δεν έχουν βγάλει ποτέ ούτε έναν δότη.

«Πέρσι είχαμε μία παροδική άνοδο με 6,4 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού και τώρα πέσαμε γύρω στους τρεις, ή πιο χαμηλά. Είναι ένα περιοδικό φαινόμενο που συμβαίνει στη χώρα μας. Και αυτό οφείλεται στο ότι δεν υπάρχει επίσημη σοβαρή κρατική οργάνωση του θέματος της δωρεάς οργάνων.Όλες οι κυβερνήσεις σε αυτό το θέμα ολιγώρησαν. Από το ’99 που ιδρύθηκε ο ΕΟΜ και το 2001 που έγινε το Προεδρικό Διάταγμα που τον οργάνωσε δεν υπήρξε ουδεμία κυβέρνηση που να τον στελέχωσε πραγματικά. Διορίζοντας 90 άτομα στον ΕΟΜ, 30 συντονιστές γιατρούς και 60 νοσηλευτές, δίπλα στις μεγάλες μονάδες εγώ υπογράφω ότι θα τριπλασιαστεί ο αριθμός των δοτών σε ένα χρόνο. Αν αυτού δεν διορίστηκε κανένας για τις μεταμοσχεύσεις, ενώ διορίστηκαν 500 για τις ΤΟΜΥ και 700 για τα ΤΕΠ», ανέφερε ο κ Φούζας.

«Ποτέ τα πράγματα δεν ήταν πολύ καλά στην Ελλάδα στο θέμα των μεταμοσχεύσεων», ανέφερε ο συντονιστής μεταμοσχεύσεων στο Περιφερειακό Γραφείο του ΕΟΜ στη Θεσσαλονίκη, Φώτης Αντωνίου, τονίζοντας, ωστόσο, ότι τα πράγματα στη Βόρεια Ελλάδα είναι σαφώς καλύτερα σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα.

«Οι λόγοι θα μπορούσαν να είναι πολλοί, από το σύστημα υγείας και τα προβλήματα που έχει, από την ίδια την κρίση που κάνει τον κόσμο να είναι τόσο πολύ κλεισμένος στον εαυτό του. Το θέμα είναι ότι πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα τόσο στο κομμάτι των επαγγελματιών υγείας και του συστήματος όσο και στην νοοτροπία του κόσμου η οποία πρέπει να αλλάξει. Δεν νομίζω ότι είναι τραγική η μείωση των μεταμοσχεύσεων. Μπορώ να σας πω ότι είμαστε λίγο κάτω σε σχέση με πέρσι. Πέρσι στην Βόρεια Ελλάδα υπήρχαν 28 δότες οργάνων. Φέτος, μέχρι αυτή τη στιγμή, που δεν έχει κλείσει το εξάμηνο του 2018, είχαμε 10 δότες. Θεωρητικά θα μπορούσαν να είναι 14. Αυτή είναι η διαφορά στη Βόρεια Ελλάδα. Έτσι κι αλλιώς πέρσι στη Βόρεια Ελλάδαν είχαμε το 40% των δοτών, αυτή τη στιγμή έχουμε το 50% των δοτών όλης της Ελλάδας», πρόσθεσε ο κ Αντωνίου.

«Πραγματικά ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων έχει ελαττωθεί πάρα πολύ ενώ αντίθετα έχουν αυξηθεί τα χρόνια νοσήματα, είτε αυτά αφορούν τη νεφρική και την ηπατική ανεπάρκεια, είτε τις παθήσεις του κερατοειδούς. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχει περιοριστεί ο αριθμός των δοτών και έτσι έχει περιοριστεί και ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων. Πρέπει να γίνει μία μεγάλη καμπάνια από όλο τον κόσμο. Να ενημερωθεί ο κόσμος ότι θα πρέπει να εγγραφεί σε λίστες που θα προσφέρει τους νεφρούς τους δικούς σου ή συγγενών του πιθανόν μετά από κάποιο ατύχημα, διότι το κόστος συντήρησης ενός ανθρώπου, πχ σε ένα μηχάνημα τεχνητού νεφρού, είναι εξαπλάσιο έως δεκαπλάσιο από ότι εάν κάνει μία μεταμόσχευση», ανέφερε ο καθηγητής Παθολογίας και πρόεδρος του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, Αστέριος Καραγιάννης. Πρόσθεσε, ακόμη, ότι υπάρχει σωστή διαχείριση των μοσχευμάτων, αλλά έχει ελαττωθεί ο αριθμός των δοτών, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά ίσως και πανευρωπαϊκά.

Στην ελλιπή ή κακή πληροφόρηση του ελληνικού πληθυσμού και στην υποστελέχωση των τμημάτων που είναι υπεύθυνα για τις μεταμοσχεύσεις, απέδωσε το φαινόμενο της κάμψης των μεταμοσχεύσεων, ο καθηγητής και διευθυντής της Μονάδας Εφαρμογής Ιστών Κερατοειδούς τους ΑΧΕΠΑ, Νικόλαος Ζιάκας.

Μετά την ολοκλήρωση της Συνάντησης Εργασίας ο κοσμήτορας του Ιατρικού Τμήματος της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, Θεόδωρος Δαρδαβέσης, συνοψίζοντας τα όσα ειπώθηκαν, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ : «Διαπιστώθηκε κοινώς ότι υπάρχει μία κάμψη στην υπόθεση των μεταμοσχεύσεων. Ειπώθηκε ότι πρέπει να υπάρξει πλήρης αναδιοργάνωση των οργανωτικού μοντέλου των μεταμοσχεύσεων, να υπάρξει συστηματικότερη εκπαίδευση γιατρών για θέματα μεταμοσχεύσεων και εγκεφαλικού θανάτου από την προπτυχιακή ιατρική και εκπαίδευση. Ειπώθηκε η ανάγκη περαιτέρω στελέχωσης των μεταμοσχευτικών κέντρων όπου το προσωπικό κάποιες στιγμές ξεπερνά τα όρια της ανθρώπινης αντοχής. Και επισημάνθηκε η ανάγκη να υπάρξει μια εσωτερική οργάνωσης συστηματικής προβολής για όσα που έχουν να κάνουν με την υπόθεση αυτή».