Κατερίνα Γώγου: Το τέλος του παιχνιδιού

Τι σας έρχεται αμέσως στο μυαλό όταν ακούτε το όνομα της Κατερίνας Γώγου ή διαβάζετε κάποιο άρθρο που είναι αφιερωμένο σε αυτήν; Κάποιο  χαρακτηριστικό στιγμιότυπο της ζωής της, μια μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία της ή μήπως μια αξιομνημόνευτη ποιητική δημιουργία της; Εάν ναι, τότε ασφαλώς δεν ανήκετε στην πλειονότητα της κοινής γνώμης, που έχει συνδέσει το όνομά της, πριν και πάνω απ’ όλα, με το θάνατό της, το τόσο θλιβερό και εφιαλτικό για κάθε άνθρωπο πάνω στη Γη τέλος της.

Η Κατερίνα Γώγου συγκαταλέγεται σε εκείνη τη χορεία καλλιτεχνών, Ελλήνων και αλλοδαπών, που ο τραγικός θάνατός τους «κάλυψε» δυστυχώς την αξιοπρόσεκτη διαδρομή τους στα καλλιτεχνικά πράγματα.

Γεννημένη στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1940, η Κατερίνα Γώγου ξεκίνησε τη θεατρική καριέρα της πολύ σύντομα, από τα έξι κιόλας χρόνια της. Το 1952 πρωτοεμφανίστηκε στον κινηματογράφο στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου «Ο Άλλος», στο πλευρό του Γιώργου Παππά. Σπούδασε υποκριτική στη δραματική σχολή του Τάκη Μουζενίδη και χορό στη σχολή της Κούλας Πράτσικα. Τα πρώτα της επαγγελματικά βήματα στο θέατρο τα έκανε με το θίασο του Ντίνου Ηλιόπουλου στο έργο των Ευαγγελίδη – Μαρή «Κύριος 5%».

Όμως, όπως συνέβη και με πολλούς άλλους συναδέλφους της εκείνη την εποχή, στα χρόνια του ’60, η Γώγου κατέστη διάσημη χάρη στην παρουσία της στα κινηματογραφικά πλατό της Finos Film. Έλαβε μέρος σε πολλές ταινίες, κατά κανόνα κωμωδίες, παίζοντας δεύτερους ρόλους, σαν μια θεότρελη μικρή αδελφή, σαν το ατίθασο νιάτο ή η σαν μια σκανταλιάρα υπηρέτρια. Πιο γνωστοί είναι οι ρόλοι της στις ταινίες «Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο» (1959), «Νόμος 4.000» (1962), «Δεσποινίς Διευθυντής» (1964), «Γάμος αλά ελληνικά» (1964), «Η γυνή να φοβήται τον άνδρα» (1965), «Μια τρελή τρελή οικογένεια» (1965).

Στα χρόνια της μεταπολίτευσης εγκατέλειψε τον εμπορικό κινηματογράφο και εντάχθηκε σε ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Ο πρώτος της ρόλος σε ταινία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου ήταν αυτός στο «Βαρύ Πεπόνι» (1977) του τότε συζύγου της Παύλου Τάσιου, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη, τη Μυρτώ. Το 1980 ακολούθησε η σπαρακτική εμφάνισή της, ως αφηγήτριας, στην «Παραγγελιά». Στην εν λόγω ταινία του Τάσιου η Γώγου απήγγειλε ποιήματα από τις συλλογές της «Τρία κλικ αριστερά» και «Ιδιώνυμο», που αγαπήθηκαν ιδιαίτερα από την τότε νεολαία.

Το 1977 τιμήθηκε με βραβείο α’ γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης για την ερμηνεία της στο «Βαρύ Πεπόνι» και το 1984 με βραβείο β’ γυναικείου ρόλου για τη συμμετοχή της στην ταινία του Ανδρέα Θωμόπουλου «Όστρια – Το τέλος του παιχνιδιού», στην οποία είχε συνυπογράψει το σενάριο.

Η Κατερίνα Γώγου, πέραν των ανωτέρω, κατάφερε να διαγράψει μια αξιομνημόνευτη τροχιά στο χώρο της νεοελληνικής ποίησης, κατορθώνοντας να περάσει στο συλλογικό επίπεδο τις αγωνίες της προσωπικής διαδρομής της στην τέχνη και τη ζωή. Η εξόχως πολιτική στάση της, η αναρχική διάθεση, η περιθωριακή συνείδηση και οι κοινωνικές ανησυχίες της διαπερνούν ολόκληρο το ποιητικό έργο της, που ξεκίνησε το 1978 και ολοκληρώθηκε το 2002, με τη μεταθανάτια έκδοση τού «Με λένε Οδύσσεια».

H Κατερίνα Γώγου έφυγε από τη ζωή στις 3 Οκτωβρίου 1993, μέσα στο ασθενοφόρο που τη μετέφερε στο «Ιπποκράτειο» της Αθήνας. Βρισκόταν σε κωματώδη κατάσταση εξαιτίας υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, ενώ αντιμετώπιζε πρόβλημα και με τα ναρκωτικά.